نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• محمد تقی کرمی ¹
• زهرا محمد زاده ²

¹ استادیار گروه مطالعات زنان دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات

چکیده

مقاله حاضر به بررسی بازنمایی زن دوم در سینمای ایران در طی دو دهه 1370 و 1380 می‌پردازد. برای نیل به این هدف از روش کیفی نشانه‌شناسی استفاده و بر اساس الگوی سلبی و کاودری، رمزگان فنی و با به‌کارگیری رمزگان روایی بارت، ارجاعات و دلالت‌های موجود در متن فیلم، مشخص شده است. با تمرکز بر این الگوها، سعی بر این بوده که در چهار فیلم: «شوکران»، «زن دوم»، «پاتو زمین نذار» و «زندگی خصوصی» که به روشی هدفمند برگزیده شده‌اند، شخصیت زن دوم واکاوی و بازنمایی سینمایی از شخصیت زن دوم و کلیشه‌های به کار رفته در این بازنمایی آشکار شود.بنابر نتایج این مقاله می‌توان گفت در بازنمایی زن دوم شاهد کلیشه‌هایی هستیم که به کرات به تصویر در آمده‌اند. کلیشه‌هایی چون: «یافتن تکیه‌گاه عاطفی»، «زن مدرن و مستقل»، «زن مطلقه»، «اغواگری»، «تنهایی»، «مادرانگی»، «دین‌داری»، «تبرئه شدن و مظلومیت»، «ارتباط پنهانی» و «بی‌آبرویی» از عمده کلیشه‌های مطرح شده در این فیلم‌ها هستند. با بررسی این فیلم‌ها مشخص شد که زن دوم هرچند عمدتاً در ابتدای امر اغواگر و فریبنده ظاهر می‌شود، اما در جریان داستان در جستجوی نقش همسر و در پی تشکیل کانون خانوادگی‌ست و در نهایت او از تقصیر ورود به این رابطه تبرئه می‌شود. انگشت اتهام در خصوص ازدواج دوم عمدتاً به سوی مردان متأهل است و اراده آن‌ها در ورود به این ارتباط اصیل شمرده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• بازنمایی
• سینما
• نشانه‌شناسی
• ایدئولوژی
• زن دوم

عنوان مقاله [English]

Representation Of The Second Wife

نویسندگان [English]

• mohammad taghi karami ¹
• zahra mohamadzadeh ²

چکیده [English]

The main object of the present thesis is to understand the representation of the "Second Wife" in Iranian cinema in the past two decades. To achieve this goal, we have overwied the theoretical concepts of representation and cinema as a medium of representation.We used qualitative analysis and semiology technic in this thesis. Based on the pattern of Selby and Cowdory we have analyzed the technical codes. The refrences and implications in the movies have been found by Barthes narrative codes. By focusing on these patterns, which were tried in four films: "Shokaran", "Zan-e Dovom", "Pato zamin nazar" and "zandegi-e khosousi" that have been choosen on purpose; the second wife character has been analyzed. And the cinematic representation and the stereotypes of the second wife is revealed.By results of this study it can be said that the stereotypes like "find emotional support", "modern woman", "divorced woman", "seduction", " guiltless and innocence", "solitude", "motherhood", "religion", "secret relationship" and "dishonor" are the major stereotypes were raised in these films. In these film the second wife, though often initially appeared as a seductive and glamorous woman, gradually is seeking for being a real wife and start a family.Finally in representation of second wife in relationship we assumed that the second wife is guilless and innocent. In second marriage we blame the married man for starting the relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

• Representation
• cinema
• semiology
• Ideology
• Second Wife