بهناز رهبر مهرپو؛ احتشام رشیدی؛ ابوالفضل دانایی
چکیده
یکی از اساسی‌ترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه‌اند، هویت اجتماعی است که با ورود شبکه‌های مجازی دچار تغییر و تحولات عمده شده است. جهان مجازی با خصیصه‌هایی مثل بی‌مکانی، فرازمانی، تکثر، سهولت دسترسی، هم‌زمانی و ... به‌طور نسبی از جهان واقعی جدا می‌شود. عامل بنیادین در شکل‌گیری هویت‌های اجتماعی تعاملات انسانی است. درواقع ...
بیشتر
یکی از اساسی‌ترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه‌اند، هویت اجتماعی است که با ورود شبکه‌های مجازی دچار تغییر و تحولات عمده شده است. جهان مجازی با خصیصه‌هایی مثل بی‌مکانی، فرازمانی، تکثر، سهولت دسترسی، هم‌زمانی و ... به‌طور نسبی از جهان واقعی جدا می‌شود. عامل بنیادین در شکل‌گیری هویت‌های اجتماعی تعاملات انسانی است. درواقع فرد هنگامی‌که به تعامل با فرد دیگری می‌پردازد هویت خویشتن را به‌عنوان یک عضو جامعه پیدا می‌کند. هویت در بستر تعاملات اجتماعی تعریف می‌شود. در جامعه ایران، هویت‌ها شکلی سیال و متغیر یافته‌اند. به‌تدریج هویت‌های سنتی مورد پرسش قرارگرفته و هویت‌های جدیدی سر برآورده است که از یکپارچگی و ثبات پیشین برخوردار نیستند. یکی از منابع مهم تغییر هویت‌ها در جامعه امروزی، ازجمله در عرصه زندگی زنان، رسانه‌های جمعی هستند. استفاده از وسایل ارتباطی شامل آفرینش انواع جدید روابط اجتماعی و راه‌های تازه رابطه خود با دیگران است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر به بررسی بازتعریف هویت اجتماعی زنان تهرانی در فضای اجتماعی می‌پردازد. روش پژوهش کمی بوده و داده‌های موردنیاز با استفاده از یک پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری شده است. نتایج نشان می‌دهد که تمامی ابعاد هویت اجتماعی زنان تهرانی (خانوادگی، ملی، قومی و مذهبی) تضعیف‌شده است. بعلاوه نتایج بیانگر آن است بیشترین تغییر در هویت دینی زنان شهر تهران مشاهده می‌شود. همچنین تمامی فرضیه‌هایی که بیانگر ارتباط معنادار بین شبکه‌های و ابعاد مختلف هویت اجتماعی است تأیید شده است.
امیر کیهان؛ محمد مهدی فرقانی؛ افسانه مظفری
چکیده
هدف مقاله حاضر مطالعه نقش شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه در بازتولید هویت قومی دانشجویان کرد دانشگاه‌های تهران است. بر اساس این هدف، با استفاده از استراتژی قیاسی اقدام به تنظیم چارچوب نظری تلفیقی (نظریه اهلی سازی رسانه، نظریه هویت قومی- سیاسی تد رابرت گر و نظریه هویتی هنری تاجفل) شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه کتبی بوده ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر مطالعه نقش شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه در بازتولید هویت قومی دانشجویان کرد دانشگاه‌های تهران است. بر اساس این هدف، با استفاده از استراتژی قیاسی اقدام به تنظیم چارچوب نظری تلفیقی (نظریه اهلی سازی رسانه، نظریه هویت قومی- سیاسی تد رابرت گر و نظریه هویتی هنری تاجفل) شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه کتبی بوده و نمونه آماری شامل 400 نفر از دانشجویان کرد رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه‌های تربیت مدرس، تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبائی و شاهد بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب‌شده‌اند. نتایج تحلیل آماری این بخش از تحقیق نیز نشان داده است که نرم‌افزارهای اجتماعی پرمخاطب شامل تلگرام، اینستاگرام، واتس‌آپ و ایمو بوده است. نتایج تحلیلی نشان داده است که تلگرام و اینستاگرام، بدون کنترل تأثیر متغیرهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی با هویت قومی دانشجویان رابطه داشته‌اند؛ امّا با کنترل تأثیر این متغیرها، تأثیر استفاده از رسانه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بشدت کاهش پیدا کرده است. به‌این‌ترتیب مقاله حاضر نشان داده است که رسانه‌های اجتماعی نوین تنها فضای جدیدی برای بازنمایی هویتی افراد بوده و عوامل اصلی تشدید هویت قومی را باید در دنیای آفلاین و در بین علل ساختاری ازجمله محرومیت نسبی، نارضایتی، تجربه زیسته اقوام و غیره جستجو کرد.
