بابک نوراله زاده خیاوی؛ تقی اکبری
چکیده
سواد رسانه ای مجموعهای از مهارتهای قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل ، نقد و ایجاد انواع پیامهای رسانهای اشاره دارد و یک مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار میرود. پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان سواد رسانه ای انتقادی براساس الگوی الیزابت تامن انجام شده است . این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ شیوه پژوهش ...
بیشتر
سواد رسانه ای مجموعهای از مهارتهای قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل ، نقد و ایجاد انواع پیامهای رسانهای اشاره دارد و یک مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار میرود. پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان سواد رسانه ای انتقادی براساس الگوی الیزابت تامن انجام شده است . این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ شیوه پژوهش ، پیمایشی وتوصیفی تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارکنان ادارات شهرستان اردبیل در سال 1400 تشکیل داده اند که حجم آن براساس آمار سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان و سالنامه آماری سال 1399 برابر با 10000نفراست . برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 285 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است و روش گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد تامن (1995) صورت گرفته است. نتایج پژوهش و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss26 نشان می دهدکه بین متغیرهای جمعیت شناختی (جنسیت،وضعیت تأهل ، میزان درآمد، سن ، میزان تحصیلات) با میزان سواد رسانه ای انتقادی رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین نتایج یافته های استنباطی نشان داد که میزان سواد رسانه ای انتقادی با در نظر گرفتن متغیرهای رژیم مصرفی، شناخت ویژگی های پیام و نقد پیام در بین پاسخ گویان به پرسشنامه بزرگتر از 05%(000/1) می باشد و میانگین سواد رسانه ای در جامعه آماری پژوهش حاضر کمتر از حد مطلوب است.
بهمن ربیعی نیا؛ حسین هرسیج
چکیده
عالمگیر شدن استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی موجب تغییرات مهمی در سبک زندگی، عادات و ارتباطات اجتماعی و ارتباط بین مردم و دولتها شده است. جنبشهای اجتماعی به عنوان یکی از روشهای انتقال خواستهها و ارتباط بین مردم و حاکمیت به شدت متاثر از این تغییرات است. در دو دهه اخیر کارکرد بسیج شبکههای اجتماعی چهره جدیدی از جنبشهای ...
بیشتر
عالمگیر شدن استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی موجب تغییرات مهمی در سبک زندگی، عادات و ارتباطات اجتماعی و ارتباط بین مردم و دولتها شده است. جنبشهای اجتماعی به عنوان یکی از روشهای انتقال خواستهها و ارتباط بین مردم و حاکمیت به شدت متاثر از این تغییرات است. در دو دهه اخیر کارکرد بسیج شبکههای اجتماعی چهره جدیدی از جنبشهای اجتماعی را در سراسر دنیا به نمایش گذاشته است. هدف پژوهش حاضر تبیین این تأثیر در جنبشهای اجتماعی ایران بین سالهای 1388 تا 1398 میباشد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و با استفاده از منابع کتابخانهای، اسنادی و داده های ثانویه به گرداوری اطلاعات پرداخته است. یافتههای تحقیق نشان میدهد کاربرد شبکههای اجتماعی در بازه زمانی مورد نظر نقشی مؤثر و محوری در تسهیل بسیج منابع برای جنبشهای اجتماعی داشته است؛ حوادث عمده بررسی شده در بازه زمانی مذکور مشخص میکند فارغ از علل وجودیِ جنبشهای اجتماعی با کنترل یا عدم دسترسی شبکههای اجتماعی، به صحنه آوردن طرفداران جنبش مختل شده و با گذشت زمان این جنبش های اعتراضی دچار فرسایش و ضعف می شود.
صادق حامدی نسب؛ معصومه عزیزی؛ رضوان محمدی
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی محتوای یادگیری دانشجو معلمان در شبکههای اجتماعی و ادراک آنها نسبت به اعتبار محتوای به اشتراک گذاشتهشده در این شبکهها بود. روش این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسانه بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجو معلمان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان شهرستان بیرجند بود که در سال تحصیلی 1399-1400 مشغول به تحصیل بودند. ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش بررسی محتوای یادگیری دانشجو معلمان در شبکههای اجتماعی و ادراک آنها نسبت به اعتبار محتوای به اشتراک گذاشتهشده در این شبکهها بود. روش این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسانه بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجو معلمان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان شهرستان بیرجند بود که در سال تحصیلی 1399-1400 مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونهگیری هدفمند و تا اشباع نظری دادهها با 15 نفر(7 نفر مرد و 8 نفر زن) از این دانشجو معلمان مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت و دادههای حاصل با روش تحلیل مضمون مورد تحلیل قرار گرفت. برای پایایی دادهها از روش توافق بین کدگذاران و برای روایی یافتهها از روش بازنگری توسط متخصصان استفاده شد. یافتهها نشان داد که محتوای یادگیری دانشجو معلمان در شبکههای اجتماعی شامل محتوای مرتبط با دانشگاه (رشته محور، مهارت محور و زبان انگلیسی)، مدرسه (روش تدریس، مدیریت کلاس و محتوای دوره ابتدایی) و اطلاعات عمومی (اخبار، اطلاعات پزشکی و اطلاعات فناورانه) است. همچنین دانشجو معلمان نسبت به محتوای به اشتراک گذاشتهشده در شبکههای اجتماعی دیدگاه مثبتی ندارند و ازنظر آنها، محتوای موجود در شبکههای اجتماعی، نامتناسب، غیر موثق و ناقص است. بر این اساس پیشنهاد میشود که دانشگاه فرهنگیان با ارائه محتوای معتبر، طبقهبندیشده و متناسب با هر رشته تحصیلی در شبکههای اجتماعی به توسعه حرفهای دانشجو معلمان و نگرش مثبت آنها به محتوای این شبکهها کمک کند.
محمدجواد افشارصفوی؛ گلنار شجاعی باغینی؛ محمدرضا رستمی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مدلسازی عوامل رقابت پذیری رسانه های مکتوب با شبکه های اجتماعی در راستای ادامه حیات است. این پژوهش بر حسب هدف توسعهای-کاربردی و از لحاظ رویکرد پژوهشی، پژوهشی آمیخته از نوع اکتشافی است. ابتدا از طریق روش تحقیق کیفی(روش گراندد تئوری) اطلاعات مورد نیاز در مورد تدوین ارائه چارچوبی جهت رقابتپذیری رسانههای مکتوب ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر مدلسازی عوامل رقابت پذیری رسانه های مکتوب با شبکه های اجتماعی در راستای ادامه حیات است. این پژوهش بر حسب هدف توسعهای-کاربردی و از لحاظ رویکرد پژوهشی، پژوهشی آمیخته از نوع اکتشافی است. ابتدا از طریق روش تحقیق کیفی(روش گراندد تئوری) اطلاعات مورد نیاز در مورد تدوین ارائه چارچوبی جهت رقابتپذیری رسانههای مکتوب با شبکههای اجتماعی اطلاعات گردآوری شده و مولفهها و شاخصهای آن مشخص شد. در مرحله کیفی جهت شناسایی مفاهیم از مصاحبههای نیمهساختاریافته با خبرگان موضوع استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه خبرگان و کارشناسان روزنامه خراسان در شهر مشهد میباشند. در این پژوهش از روش نمونهگیری هدفمند (استفاده از افراد متخصص در زمینه رسانه) جمع-آوری اطلاعات و مبتنی بر گلولهبرفی جهت دسترسی به حجم نمونه مورد نیاز استفاده شد. در مرحله مقدماتی به منظور آگاهی از نظر خبرگان موضوع، 17 مصاحبه صورت گرفته است. در بخش کمی جامعه آماری شامل 2500 نفر از مشتریان روزنامه خراسان دارای اشتراک سالیانه است. روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده که بر طبق فرمول کوکران تعداد 333 نفر به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. بر اساس مولفه های بخش کیفی، پرسشنامه تدوین گردید. روش تحلیل داده ها در بخش کمی استفاده از آزمون تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری با بکارگیری نرمافزار لیزرل است. نتایج نشان داد مقوله های هفتاد و پنج گانه اصلی در قالب ابعاد شش گانه مدل پارادیمی به صورت شرایط علی، مقوله اصلی، یعنی رقابتپذیری جهت ادامه حیات، راهبرد ، زمینه ، شرایط مداخلهگر محیطی و پیامدهاجای گرفتند.
کریم نعمتی اقدم؛ نسیم مجیدی؛ علی اصغر کیا
چکیده
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی نقش رسانه های نوین در تغییرات ظاهری فرهنگ جامعه ایران می باشد که روش تحقیق بدون اتکا به نظریات رایج و با روش نظریه مبنایی (GT) انجام گرفته است. در این روش به صورت استنباطی میتوان بعد از تبیین عناصر و ویژگیهای پیام به ارتباط میان عناصر ارتباط و پیشینه و پیامد (یا آثار) فراگرد ارتباطی نیز پرداخت ..سپس توصیف ...
بیشتر
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی نقش رسانه های نوین در تغییرات ظاهری فرهنگ جامعه ایران می باشد که روش تحقیق بدون اتکا به نظریات رایج و با روش نظریه مبنایی (GT) انجام گرفته است. در این روش به صورت استنباطی میتوان بعد از تبیین عناصر و ویژگیهای پیام به ارتباط میان عناصر ارتباط و پیشینه و پیامد (یا آثار) فراگرد ارتباطی نیز پرداخت ..سپس توصیف و تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش، بر اساس زمینهسازی (یا زمینهبندی) فرهنگی دادههای آنلاین بر اساس طیف لیکرت و از دو روش بازکدگذاری توسط یک پژوهشگر دیگر و روش بازبینی اعضاء استفاده شده و بر اساس نظریة دادهبنیاد با رویکرد گلیزری مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتههای این تحقیق نشان می دهد جامعه ایران به دلیل گسترش و بسط شبکههای اجتماعی، برونگرا شده است. و شبکههای اجتماعی مجازی در زمینه ظاهری زندگی ایرانیان چنان تاثیرگذار است که افراد جامعه بهدنبال مسائل سطحی(همچون نقش فرهنگ مصرفی در مردمشناسی، عوامل عقیدتی، شعاریبودن و عملینبودن اصلاح الگوهای مصرفی، کاربرد الگوهای خودساخته برای اصلاح مصرف، عدمبرنامهریزی رسانهها در ترویج و شناخت الگوهای مصرف، تاثیر سلبریتیها در رسانه های جمعی بخصوص اینستاگرام و رد و بدلشدن اطلاعات به صورت دهانبهدهان) روز به روز تغییرات در نوع و شکل فرهنگ مصرف را پذیرفته اند. و در خاتمه تشکیل نهادی برای نظارت مدبرانه در فضای تبلیغات مجازی پیشنهاد شده است.
واژگان کلیدی: فرهنگ، شبکه های مجازی، اینستاگرام، کالاهای مصرفی
علی انتظاری
چکیده
در این مقاله تداخلات فضای مجازی و فضای واقعی و آسیبهایی که ممکن است خو گرفتن در فضای مجازی بر مناسبات اجتماعی در فضای واقعی وارد کند از منظر تکوین ادراک جمعی مورد مداقه نظری قرار گرفته است. درمجموع به نظر میرسد طی فرایندی که در مقاله توضیح داده شده است غرق شدن در فضای مجازی و شکلگیری ادراک مجازی در کنار خو گرفتن به قواعد فضای مجازی ...
بیشتر
در این مقاله تداخلات فضای مجازی و فضای واقعی و آسیبهایی که ممکن است خو گرفتن در فضای مجازی بر مناسبات اجتماعی در فضای واقعی وارد کند از منظر تکوین ادراک جمعی مورد مداقه نظری قرار گرفته است. درمجموع به نظر میرسد طی فرایندی که در مقاله توضیح داده شده است غرق شدن در فضای مجازی و شکلگیری ادراک مجازی در کنار خو گرفتن به قواعد فضای مجازی موجب اختلالات ادراکی کنشگران در فضای واقعی شده است بهنحویکه بهجای عقلانیت ارتباطی در دوران حاکمیت رسانههای اجتماعی با پدیدهای تحت عنوان «پریشانی ارتباطی» مواجه هستیم. پدیدهای که موجب شده است اختلالات عمدهای در مناسبات اجتماعی فردی و گروهی انسانها به وجود آورد. خطای محاسباتی در ارسال پیام و کنش معنادار، شوکه شدن در برابر واکنش نسبت به پیام ارسال شده و کنش صورت گرفته، ابراز آرمان های دور و دراز به عنوان دست یافتنی های کوتاه مدت از جمله اجزای مفهومی پریشانی ارتباطی تلقی می شوند.
علیرضا عبداللهی نژاد؛ زهرا مهاجری امیری
چکیده
چکیده:
پژوهش پیش رو با هدف مطالعه تاثیر پلتفرم های رسانه ای جدید بر فرایند آموزش تحصیلی دانش آموزان نوجوان نسل زد در مقطع متوسطه اول و دوم دبیرستان های شهر تهران با روش پیمایش انجام شده است. داده ها در این تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و توزیع آن در میان حجم نمونه معتبر 450 نفر از دانش آموزان در هشت دبیرستان دخترانه و پسرانه ...
بیشتر
چکیده:
پژوهش پیش رو با هدف مطالعه تاثیر پلتفرم های رسانه ای جدید بر فرایند آموزش تحصیلی دانش آموزان نوجوان نسل زد در مقطع متوسطه اول و دوم دبیرستان های شهر تهران با روش پیمایش انجام شده است. داده ها در این تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و توزیع آن در میان حجم نمونه معتبر 450 نفر از دانش آموزان در هشت دبیرستان دخترانه و پسرانه تهران گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان می دهد که بیش از 66.9 درصد از دانش آموزان دختر و پسر مشارکت کننده در تحقیق، بیش از 2 ساعت در روز از رسانه های اجتماعی جدید برای فعالیت های مختلف از تفریح و سرگرمی تا ارتباط با دوستان و هم کلاسی ها و پیگیری امور مربوط به مدرسه و تحصیل خود استفاده می کنند.
انجام آزمون های مختلف آماری از جمله کااسکوئر و واریانس دو طرفه نشان داد که متغیر مستقل میزان حضور دانش آموزان درپلتفرم های اجتماعی مجازی در چهار مورد از مجموع موارد مرتبط با بحث آموزش و یادگیری شامل کمک گرفتن از معلم ، رهایی از استرس درس و امتحان، دسترسی به محتوای درسی و آموزشی در بستر شبکه های اجتماعی مجازی و ایجاد اختلال در درس خواندن به علت حضور در پلتفرم های رسانه ای جدید، تاثیر گذار بوده است و متغیر مستقل جنسیت تنها در مولفه استفاده از رسانه های اجتماعی برای یادگیری مشارکتی نقش اثربخشی داشته است.
بهارک محمودی
چکیده
هدف از نگارش این مقاله، مطالعه و طبقهبندی اشکال مختلف حضور اساتید دانشگاه در اینستاگرام است؛ پلتفرمی که برای کاربران خود از جمله اساتید دانشگاه این امکان را فراهم میکند که خود و قابهایی از سبک زندگیشان را در این عرصه به نمایش درآورند؛ تصاویری که اقتدار و کارکرد سلسلهمراتبی موجود در ارتباط میان استاد و دانشجو را به چالش کشیده ...
بیشتر
هدف از نگارش این مقاله، مطالعه و طبقهبندی اشکال مختلف حضور اساتید دانشگاه در اینستاگرام است؛ پلتفرمی که برای کاربران خود از جمله اساتید دانشگاه این امکان را فراهم میکند که خود و قابهایی از سبک زندگیشان را در این عرصه به نمایش درآورند؛ تصاویری که اقتدار و کارکرد سلسلهمراتبی موجود در ارتباط میان استاد و دانشجو را به چالش کشیده و بدان فضایی متفاوت بخشیدهاست. آنچه در این پژوهش مد نظر است، مطالعه چگونگی و طبقهبندی اشکال مختلف حضور اساتید دانشگاهی در اینستاگرام است که از طریق آن زوایایی از زندگی خویش را به نمایش میگذارند.
حال پرسش این است که اعضای هیأت علمی دانشگاههای ایران در رشتههای مختلف چگونه «خود» و زندگی خود را در اینستاگرام به تصویر میشکند؟ از این روی موقعیت استادی چگونه به اجرا گذاشته میشود و چگونه میتوان اشکال مختلف حضور اساتید در این شبکه اجتماعی را طبقهبندی کرد؟
این مطالعه که در قدم اول با رویکردی اکتشافی آغاز شد با روش مردمنگاری دیجیتال به انجام رسید. پس از مطالعۀ بیست حساب کاربری در سه رشتۀ علومانسانی، هنر و فنی مهندسی این نتیجه حاصل شد که میتوان حضور اساتید دانشگاه در اینستاگرام را با چهار هویت آکادمیک، مناسبتی، روزمره و واکنشی مشاهده کرد. دادههای این پژوهش نشان میدهد که سازوکار اینستاگرام و قواعد حضور در آن با از میان برداشتن حجاب اطلاعاتی میان اساتید و دنبالکنندگانشان می تواند به معمولی شدن هویت استادی و نهایتاً تغییر رابطه سنتی استاد- شاگردی در این فضا منجر شود
مطالعات فضای مجازی و شبکههای اجتماعی
محمد مهدی مولایی؛ صدیقه سخایی
چکیده
یکی از فناوریهای نوظهوری که در دهه گذشته تأثیر زیادی بر سبک زندگی ما داشته است، فناوری بلاکچین نام دارد که امکان ایجاد انقلابی در نحوه تجارت و تعامل جامعه را فراهم میکند. بلاکچین یک پایگاه داده همتا به همتای توزیع شده است که امکان غیرمتمرکزکردن سیستمها را فراهم، توزیع و ذخیرهسازی دادهها و تراکنشها را تضمین میکند. این ...
بیشتر
یکی از فناوریهای نوظهوری که در دهه گذشته تأثیر زیادی بر سبک زندگی ما داشته است، فناوری بلاکچین نام دارد که امکان ایجاد انقلابی در نحوه تجارت و تعامل جامعه را فراهم میکند. بلاکچین یک پایگاه داده همتا به همتای توزیع شده است که امکان غیرمتمرکزکردن سیستمها را فراهم، توزیع و ذخیرهسازی دادهها و تراکنشها را تضمین میکند. این فناوری پتانسیل زیادی برای توسعه در صنعت رسانه و سرگرمی دارد و میتوان این صنعت را متحول کند. این تحولات مکانیسم تولید، تضمین محتوا، مدیریت حقوق دیجیتال تا بحثهای سانسور و امینت کاربر را شامل میشود. مطالعات فعلی در مورد این موضوع هنوز در مراحل اولیه است. از جمله مزایایی که میتوان برای بلاکچین توصیف کرد، ایجاد شفافیت، ایجاد بسترهای تسهیلسازی مالی، حذف واسطهها، افزایش اعتماد و امنیت، تمرکززدایی و غیرقابل دستکاریبودن آن است. در این پژوهش، برای شناسایی کاربردهای بلاکچین در صنعت رسانه و سرگرمی با رویکرد آیندهپژوهی از روش پویش محیط استفاده شد. در نتیجه با تحلیل مضامین بدست آمده، دوازده کاربرد بلاکچین در صنعت رسانه و سرگرمی شناسایی شد که شامل این موارد است: 1- مقابله با اخبار جعلی و شایعات؛ 2- حذف رباتهای تبلیغاتی؛ 3- تضمین گردش آزاد اطلاعات؛ 4- مقابله با سرقت ادبی؛ 5- ارتقای امنیت کاربر؛ 6- تسهیل تأمین مالی جمعی؛ 7- حذف واسطههای صنعت رسانه؛ 8- امکانپذیری تبادل مالی بینالمللی؛ 9- احراز هویت مخاطب؛ 10- تحقق ایدههای متاورسی؛ 11- بستر ایجاد پلتفرم رسانه اجتماعی؛ 12- ارتقای وفاداری مخاطب از طریق توکن هواداری.
رسانههای نوین
فرزانه کوهی؛ سیدعلی رحمانزاده؛ علی اصغر کیاء؛ سیدرضا نقیب السادات
چکیده
سلامت دیجیتال، استفاده از فناوریهای دیجیتال برای بهبود ارتباطات و مدیریت سلامت افراد و جامعه است. هدف از مقاله حاضر، شناسایی عناصر و مؤلفههای سلامت دیجیتال در نظام جامع ارتباطات سلامت در ایران باهدف ارتقای سلامت است. در این پژوهش از روش سوات یا نخبگی استفاده شده است. نمونهگیری نیز به روش نااحتمالی هدفمند از میان نخبگان حوزه سلامت ...
بیشتر
سلامت دیجیتال، استفاده از فناوریهای دیجیتال برای بهبود ارتباطات و مدیریت سلامت افراد و جامعه است. هدف از مقاله حاضر، شناسایی عناصر و مؤلفههای سلامت دیجیتال در نظام جامع ارتباطات سلامت در ایران باهدف ارتقای سلامت است. در این پژوهش از روش سوات یا نخبگی استفاده شده است. نمونهگیری نیز به روش نااحتمالی هدفمند از میان نخبگان حوزه سلامت و حوزه علوم ارتباطات صورت گرفته است. میانگینهای حاصل از هر محیط نشان میدهد که آموزشهای مجازی برنامههای بهداشتی با استفاده از فنآوریهای نوین ارتباطی در بستر دیجیتال و استقرار پرونده الکترونیک سلامت از نقاط قوت نظام سلامت به شمار میرود در عین حال نبود زیرساختهای ارتباطی و عدم نظاممندی تعاملات نظام سلامت با سایر ذینفعان در حوزه سلامت دیجیتال و اطلاع رسانی ضعیف در بحث آگاهی بخشی برنامههای بهداشتی بر مبنای دیجیتال، توجه ناکافی به ویژگیها و دامنه گسترده مخاطبان، موجبات بروز ضعفهای بسیاری در این حوزه شده است و عدم نظارت بر بستر شبکههای اجتماعی و سواد سلامت الکترونیک پایین کاربران موجب ایجاد تهدیدات در این بستر شده است. نتایج نشان داد که رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه پزشکی و سلامت، ارتباطات پزشکان و کاربران در شبکههای اجتماعی، وجود اپلیکیشهای خود مراقبتی و آموزش سلامت در فضای اینترنت از فرصتهای نظام سلامت است که میبایست با رویکرد جامع و هماهنگ شامل آموزش، تدوین سیاستهای مناسب، ایجاد زیرساختهای قوی و همکاری بین بخشی برای پیاده سازی موفق سلامت دیجیتال در نظام جامع ارتباطات سلامت و مقابله با تهدیدات بکار گرفته شود.
کلیدواژهها: سلامت دیجیتال، ارتباطات سلامت، رسانههای نوین
عباس اسدی؛ رایحه رمضانی؛ سامان خدایاری؛ شادی خدایاری
چکیده
پیامرسانها و رسانههای نوین بستر مناسبی برای نشر اخبار جعلی هستند. این امر در همهگیریها خود را بیشتر نشان میدهد. به دلیل استفادۀ عموم با سطح سواد رسانهای مختلف از رسانههای اجتماعی و پیامهایرسانهای آنلاین در بحرانهای گوناگون باید در شناسایی و مواجهه با آنها تدابیری اندیشید. در این بین، نقش روزنامهنگاران بسیار ...
بیشتر
پیامرسانها و رسانههای نوین بستر مناسبی برای نشر اخبار جعلی هستند. این امر در همهگیریها خود را بیشتر نشان میدهد. به دلیل استفادۀ عموم با سطح سواد رسانهای مختلف از رسانههای اجتماعی و پیامهایرسانهای آنلاین در بحرانهای گوناگون باید در شناسایی و مواجهه با آنها تدابیری اندیشید. در این بین، نقش روزنامهنگاران بسیار مهم است. پس از شیوع ویروس کرونا در مدت کوتاهی «اخبار جعلی» در قالب عدم اطمینان و بار عاطفی وضعیت به وجود آمدند. در این بین از بحران نمیتوان بدون بهرهمندی از «ارتباطات» گذشت. «ارتباطات بحران» قدرت و روایت تابآوری انسان اجتماعی در برابر تهدیدها و بالهای سوقدهنده به رهایی از زیست جمعی است. ویروس کرونا و آثار برآمده از شیوع آن، بزرگترین بحران سلامت و حیات زیستی را برای بشر به وجود آورد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت مضامین نهفتۀ اخبار جعلی منتشر شده در ایام شیوع کرونا در بستر پیامرسان تلگرام است. پدیدهای که به آن «اینفودمی» گفته میشود در کانال تلگرامی خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) با روش کیفی و رویکرد تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفته است. محققان با این روش به کدگذاری و تحلیل دادهها پرداختهاند. با این رویکرد معانی نهفته در مجموعۀ دادهها شناسایی و معرفی شدند. نهایتاً مشخص شد که شش مضمون اصلی پژوهش، شامل اعلام زمان پایان اپیدمی کرونا، رواج طب سنتی، عوارض واکسن زدن، ابتلای سلبریتیها و مشاهیر به کرونا، خوراکیهای نابودکنندۀ کرونا و مسائل اقتصادی کرونا مورد توجه این رسانه است. همچنین «پیشگیری، ابتلا و پایان کرونا» به عنوان مضمون فراگیر اصلی شناسایی و تحلیل شد.