نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

• آتوسا رستم‌بیک تفرشی

دانشیار پژوهشکده زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

در این پژوهش با هدف بررسی چگونگی پوشش خبری همه‌گیری کرونا در مطبوعات خبری ایران از روش‌ توصیفی-تحلیلی و رهیافت تحلیل گفتمان پیکره‌بنیاد (بیکر، 2006) و نرم‌افزار تحلیل زبانی پیکره ورداسمیت (نسخه 6) استفاده شده است. پیکرۀ خبری مورد بررسی در یک بازۀ 9 ماهه (اسفند 1398 تا آبان 1399) به روش کراولینگ (خزش‌گر) از آرشیو الکترونیکی مطبوعات خبری منسوب به جناح‌های اصلاح‌طلب، میانه‌رو و اصول‌گرا در ایران تهیه شده است تا تفاوت پوشش خبری در سه دسته مطبوعات و در سه دورۀ زمانی سه ماهه تحلیل شود. بر مبنای نتایج، اخبار این بحران سه مضمون اصلی «جنگ با کرونا»، «مدیریت بحران» و «بازنمایی بحران» را در می‌گیرند. در این پژوهش به تحلیل گفتمان «جنگ با کرونا» پرداخته و نشان داده شد که از دال مرکزی و فضای گفتمانی «دفاع مقدس» و «جنگ تحمیلی» برای مفصل‌بندی این گفتمان استفاده شده است. کلیدواژه‌هایی چون سپاه، نیروهای بسیجی، جهادی، خط مقدم، مدافعان سلامت، شهدای سلامت، دشمن، شکست و ... در این گفتمان حضور پررنگ دارند. کرونا به مثابه «ویروسی منحوس» بازنمایی شده است که «می‌تواند ابزار دست دشمن شود و ایران نباید اجازه بدهد که توطئۀ دشمن به ثمر بنشیند». در گفتمان جنگ با کرونا واژۀ ترامپ نیز در مقام دشمن بسامد بالایی به ویژه در مطبوعات اصول‌گرا دارد. این بازنمایی از «جنگ با کرونا» در مطبوعات اصول‌گرا و به ویژه در بدو ورود این ویروس به ایران یعنی در خرده پیکرۀ دورۀ زمانی اول بیشتر مورد تأکید بوده و با گذشت زمان کم‌رنگ شده است.

کلیدواژه‌ها

• کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان
• پیکره‌بنیاد
• اخبار
• کرونا
• مطبوعات ایران

عنوان مقاله [English]

Corpus-based Discourse Analysis of the Coronavirus news in the Iranian Press

نویسنده [English]

• Atoosa Rotambeik Tafreshi

Assistant Professor of linguistics, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

چکیده [English]

Analyzing the content of the news and the way it is presented is very important since media can affect public opinion in so many ways. This study is aimed at analyzing the news coverage of the Covid 19 in Iranian written Press to find out about the differences between the ways different news media in Iran cover and report the news about Covid crisis during three time periods, from March to November 2020; and the lexical items that emerged or become frequent in the media after the crisis. The corpus has been built by crawling the websites of 6 main Iranian news media that are believed to be close to the three main political factions of Iran, namely Fundamentalists, Reformists, and Moderates from March to November 2020. The results show that “war” and to be specific, “Imposed War” or “holy defense” act as the nodal point in the discourse of “Corona War” in Iran. Words like sepah (corps), Basij, Jihad, fore front, health defenders, health martyrs, enemy, defeat, etc. are prominent in this discourse. Corona virus is represented as an inauspicious virus that can be used by the enemy against Iran, and Iran must defeat the enemy conspiracy. In this discourse, the words “America” and “Trump” are always very frequent. This representation of “Corona War” in Iran is more emphasized in Fundamentalists newspapers during the first time period in this research. Pre Corona, Post Corona, Corona phobia, are some of the neologisms in Persian after this pandemic.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: discourse analysis
• corpus-based
• news
• Corona
• Iranian press