نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما

2 عضو هیئت علمی دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد روزنامه نگاری، دانشگاه صداوسیما

چکیده

هدف این مقاله مقایسه تطابق محتوایی عکس و متن اخبار در وبگاه شبکه های خبر، العالم و پرس تی وی است. در راستای این هدف، برای تحلیل نشانه‌شناسانه تصاویر از الگوی نشانه پیرس (نماد، نمایه و شمایل)، برای تحلیل گفتمان تصاویر از الگوی کرس و ون‌لیوون (فاصله اجتماعی، زاویه اجتماعی و تعامل اجتماعی)، برای تحلیل متن خبر از الگوی نشانه‌شناسی متنِ رولان بارت (دلالت صریح، دلالت ضمنی و اسطوره) و برای بررسی ارتباط تصاویر و متن نیز از الگوی بارت (لنگرگاه و بازپخش) بهره گرفته شد. جامعه این پژوهش اخبار وبگاه شبکه‌های خبر، العالم و پرس‌تی‌وی طی دو ماه آذر و دی 1394 بود. پس از دو مرحله گزینش و از بین 664 خبر، به صورت نمونه‌گیری هدفمند تعداد 30 خبر (10 خبر از هر سایت) انتخاب و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در نمونه‌های بررسی شده، وبگاه شبکه پرس تی وی عملکرد بهتری در زمینه کاربرد عکس دارد. وبگاه شبکه العالم که نسبت به وبگاه شبکه پرس‌تی‌وی در کاربرد عکس کمی ضعیف تر عمل کرده است، با اختلافی اندک در رتبه دوم قرار دارد و در انتها وبگاه شبکه خبر قرار دارد که عملکردی بسیار ضعیف در کاربرد عکس در اخبار از خود نشان داد. همچنین بر اساس یافته های پژوهش مشخص شد که 16 خبر از 30 خبری که مورد تحلیل قرار گرفتند (تقریباً نیمی از اخبار) دارای تطابق عکس و متن خبر هستند، در 8 خبر به طور کامل عدم تطابق عکس و متن خبر مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

00

نویسندگان [English]

  • Fatemah Azimifard 1
  • Siavash Salavatian 2
  • Alireza Emad-Addin 3

چکیده [English]

Selecting a proper photo for news in websites has always been emphasized. Because it’s the photo of the news that persuades or discourages the audience to continue reading. The photo also shapes basic understanding of news. The present study was conducted to compare news contents with news photos, in the three news websites: IRNN, Al-Alam and Press-TV. Using semiotic analysis of Peirce, the researchers tried to find out the semiotic elements of pictures. Kress & van leeuwen pattern for Critical Discourse Analysis of photos and semiotic analysis of Barthes has been used also. Thus, 30 news from these three websites, during a two-month period (Azar And Dey 1394 (22 November 2015 to 20 January 2016() was examined. Results of the analysis show that Press-TV had the best performance among three websites in choosing relevant photos for texts. Furthermore, in 16 news proper relationship between the photo and the text exist and in 8 news, there were no relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Photojournalism
  • news photo
  • Al_Alam
  • IRINN
  • Press-TV
-  ازکیا، مصطفی؛ دربان آستانه، علیرضا. (1382)، روش‌های کاربردی تحقیق، تهران: انتشارات کیهان.
-  اقبالی، پرویز. (1390)، تبیین رابطه تصویر و متن در تصویرسازی کتاب‌های داستانی کودک در ایران از سال 1340 تا 1380. رساله دکتری. تهران: دانشکده هنر دانشگاه شاهد.
-  بارت، رولان. (1389)، پیام عکس. ترجمه: راز گلستانی فرد. تهران: نشر مرکز
-  حسن‌پور، علی. (1394)، بررسی تأثیر تکنولوژی دیجیتال بر عکاسی خبری ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده هنرهای تجسمی دانشگاه هنر.
-  جی، بیل و هورن، دیوید. (1388)، درباره نگاه به عکس‌ها. ترجمه: محسن بایرام نژاد. تهران: انتشارات حرفه هنرمند
-  چندلر، دانیل. (1387)، مبانی نشانه‌شناسی. ترجمه: مهدی پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر
-  خیرآبادی، رضا؛ خیرآبادی، معصومه. (1393)، «شیوه‌های بررسی تحلیل عناصر بصری و تصاویر در چهارچوب تحلیل گفتمان انتقادی». مجموعه مقالات دومین هم‌اندیشی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی. به کوشش فردوس آقاگل‌زاده. تهران: نشر نویسه پارسی، چاپ اول..
-  دانسی، مارسل. (1389)، نشانه‌شناسی رسانه‌ها. ترجمه: گودرز میرانی و بهزاد دوران. تهران: انتشارات چاپار.
-  رز، ژیلیان. (1394)، روش و روش‌شناسی تحلیل تصاویر. ترجمه: سید جمال‌الدین اکبر زاده جهرمی. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما.
-  سادات، احمد. (1395)، تعامل کانال تلویزیونی العالم با مخاطبان از طریق فیس‌بوک. فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین. سال دوم. شماره 5. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
-  سجودی، فرزان. (1387)، نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: نشر علم.
-  عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد. (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی.
-  فردوسی جاه، منصوره. (1390)، زیبایی‌شناسی عکس‌های خبری از دیدگاه منتقدان و عکاسان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده نر دانشگاه الزهرا (س).
-  فرزین، علیرضا. (1389)، بررسی نقش سیاست‌گذار و کارگزار ارتباطی در تولید متن عکاسانه (مطالعه موردی خبرگزاری‌های ایسنا و مهر). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی.
-  فلوسر، ویلم. (1393)، در باب فلسفه عکاسی. ترجمه: پوپک بایرامی. تهران: انتشارات حرفه نویسنده.
-  فیسک، جان. (1386)، درآمدی بر مطالعات ارتباطی. (مترجم: م، غرایی) تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
-  کوبر، کنت. (1389)، فوتوژورنالیسم. ترجمه: اسماعیل عباسی. جلد دوم. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
-  گیرو، پی‌یر. (1387)، نشانه‌شناسی. ترجمه: محمد نبوی. تهران: انتشارات آگاه
-  مانته، هارالد. (1391)، ترکیب‌بندی در عکاسی. ترجمه: پیروز سیار. تهران: انتشارات صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش).
-  مهدی زاده، علیرضا. (1392)، تحلیل کنش عکاسی و خوانش عکس از دیدگاه نشانه‌شناسی. جلوه هنر (دو فصلنامه علمی ترویجی دانشگاه الزهرا). دوره جدید. شماره 5.
-  ویمر، راجر. دی؛ دومینیک، جوزف. آر. (1384)، تحقیق در رسانه‌های جمعی. ترجمه: کاووس سید امامی. تهران: انتشارات سروش.
-  هاتفی، محمد؛ شعیری، حمیدرضا. (1390)، وضعیت شبه گفتمانی: نشانه-معناشناسی تطبیقی متن و تصویر در کتاب مصور مردم معمولی. مطالعات تطبیقی هنر. دوره 1. شماره 2. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
-  Jensen, P. (2014). Photography in the Field: A Content Analysis of Visual and Verbal Narratives in National Geographic Magazines. A Thesis Presented to the Factuly of the Communication Department at Southern Utah University.
-  Engel, Dulcie M. (2008). Every picture tells a story: the language and function of French newspaper captions. digital representations. articles from trade journals.anthologies.        http://wjfms.ncl.ac.uk/engel.pdf
-  Van Leeuwen; T. (2008). Discourse and practice, News tools for critical discourse analysis. Oxford university press.
-  R. Giessner, K. Ryan, W. Schubert, & Van Quaquebeke, (2011). The Power of Pictures: Vertical Picture Angles in Power Pictures. Media Psychology, 442-464.