نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور تهران
چکیده
هویت جنسیتی یکی از چالش‌های جامعه جهانی امروز است. زبان نوشتاری، گفتاری و تصویری برای ارتباط با دیگران در فضای مجازی، زمینه هویت جنسیتی سیال را فراهم نموده است. این مقاله با هدف تحلیل واقعیت و بازنمایی هویت جنسیتی کاربران فضای مجازی با استفاده از روش کیفی تحلیل گفتمان بر اساس مدل فیسک به تحلیل سطوح هویت جنسیتی کاربران پرداخته است. روش نمونه‌گیری هدفمند بود. نمونه تحلیل، پست و کامنت‌های کاربران زن و مرد شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و تلگرام از آبان تا اسفندماه سال 1396 بود. پست و کامنت‌های 300 کاربر زن و مرد با روش‌های رایج در تحلیل گفتمان بررسی شده است. تحلیل پست و کامنت‌های کاربران نشان داد که کاربران زن، کامنت‌های بیشتری به ثبت رسانده‌اند. بر اساس یافته‌های این مطالعه، مردان پست‌های بیشتری ثبت می‌کنند. نتایج به تقویت این مفهوم که «زنان در شبکه‌های اجتماعی آنلاین، بیشتر حمایت و تأیید می‌کنند» منجر شد. نتایج این مطالعه نشان داد که زنان به اشتراک موضوع‌های شخصی‌تر تمایل دارند و مردان بیشتر متمایل به مسائل کمتر شخصی هستند. گفتمان مسلط در این مطالعه «ماندگاری زنان در گفتمان سنتی حمایتی - تأییدی نسبت به مردان» است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Gender identify of social networking users Discourse Analysis The Comments of users of Instagram and Telegram networks
نویسنده [English]
- Mojdeh Kiani
Social Science department, Payame Noor university
چکیده [English]
The communication of women and men in social networks and the transfer of women's and men's attitudes and practices have provided a platform for gender identity change. Gender identity is one of the challenges of today's global community.
With the increasing use of cyberspace، gender identity has become fluid and variable. Written، spoken، and written language for communication with others in cyberspace has provided a platform for fluid gender identity. This paper aims at analyzing the levels of gender identity of users in order to analyze the gender identity of cyber users using the qualitative method of discourse analysis based on the Fisk model. This paper analyzes the gender identity of cyberspace users using qualitative method of discourse analysis. An analysis sample is the comments made by male and female users of the Intagram and Telegram virtual networks from November to March 2017-2018. Comments from 300 male and female users have been reviewed with common approaches to discourse analysis. The present study is a qualitative analysis of male and female users of Instagram and Telegram virtual networks in 2018. 300 profiles have been reviewed with common approaches to discourse analysis. Analysis of user comments suggests that female users have made more comments. Women supported men more. Women have emotional support over men's messages. Women tend to share more personalized issues and men are more likely to face less personal issues.
کلیدواژه‌ها [English]
- "Gender Identity"
- " Discourse Analysis"
- "Social Networks"
- "Emotional Discourse"
- "Traditional Women's Shelter"
- آبوت، پاملا و کلر، والاس. (1398). جامعهشناسی زنان. ترجمه: منیژه نجم عراقی. تهران: نشر نی.
- احمدی، ثریا؛ عقیلی، وحید؛ مهدی زاده، سیدمحمد و مظفری، افسانه. (1395). «رسانه‌ها و مسئله هویت جنسیتی بازنمایی شده (رهیافتی تحلیلی به مناقشه تاریخی نقش رسانه‌ها در بازتولید و ترویج نابرابری جنسیتی)»، مطالعات رسانهای، دوره 10، شماره 31.
- پیشگاهی فرد، زهرا؛ انصاری زاده، سلمان؛ کرمی، افشین و پرهیز، فریاد. (1389). «تعامل در فضای سایبر و تأثیر آن بر هویت زنان در ایران: (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه تهران)». زن در توسعه و سیاست، شماره 29، 189-210.
- تاجیک، محمدرضا. (1384). روایت غیرت و هویت در میان ایرانیان. تهران: گفتمان فرهنگ.
- دهقان علیرضا؛ محبی نجیبه و برکت محیا. (1395). «مطالعه استیکرهای وایبر و نشانه‌شناسی ایدئولوژی‌های آن». مطالعات رسانه‌های نوین. دوره 2، شماره 7. 1-33.
- سیدمن، استیون. (1386). کشاکش آرا در جامعهشناسی، ترجمه: هادی جلیلی، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
- جنکینز، ریچارد. (1384). هویت اجتماعی. ترجمه: تورج یاراحمدی، تهران: نشر شیرازه.
- حسینی حسین و کلانتری عبدالحسین. (1396). «تحلیل پدیدارشناسی تجربه زیسته کاربران ایرانی اینستاگرام در ایران». مطالعات فرهنگ ارتباطات. دوره 18، شماره 40 - شماره پیاپی 72، 32-63.
- صابرپور، زینب. (1393). «جنس دوم به‌عنوان مبنایی نظری برای تحلیل فمینیستی ـ انتقادی گفتمان». جستارهای نوین ادبی. 47. شماره 183، 27-51
- فرقانی، محمدمهدی و مهاجری، ربابه. (1397). «رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان». مطالعات رسانه‌های نوین، سال چهارم، شماره 13، 179–203.
- فیسک، جان. (1386). درآمدی بر مطالعات ارتباطی. ترجمه: مهدی غبرایی. دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
- قاسمی، وحید؛ عدلی پور، صمد و برندگی، بدری. (1395). «تبیین رابطه استفاده از شبکه اجتماعی فیس‌بوک با هویت جنسیتی دانشجویان دانشگاه اصفهان». رسانه و فرهنگ. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال ششم. شماره دوم.
- علمی، محمود و علیزاده، حمیده. (1388). «عوامل اجتماعی مؤثر بر هویت جنسیتی دختران دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز». زن و مطالعات خانواده، دوره 1، شماره 3.
- کاستلز، مانوئل. (1382). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمه: حسن چاوشیان، چاپ سوم، تهران، طرح نو.
- گمبل، سارا و هام، مگی. (1382). فرهنگ نظریه‌های فمینیستی، ترجمه: نوشین احمدی‌خراسانی، فرخ قره‌داغی، فیروز مهاجر. تهران: نشر توسعه.
- مقدم، امیر زند و وفایی مهر، رؤیا. (1396). «بررسی مقابله‌ای راهبردهای تولید کنش‌های‌گفتاریِ موافقت‌کردن و مخالفت کردن در فیس‌بوک (مقایسه فارسی‌زبانان با انگلیسی‌زبانان». مطالعات رسانه‌های نوین. دوره 3، شماره 11، 137-166.
- مک دانل، دایان. (1380). مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان. ترجمه: حسینعلی نوذری. تهران. فرهنگ.
- میلنر، آندرو و براویت، جف. (1385). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. تهران: نشر ققنوس.
- م‍نی‍ن‍گ فی‍ل‍ی‍پ. (1380). اروی‍ن‍گ گ‍اف‍م‍ن و جامعهشناسی نوین. ترجمه: ثریا کامی‍ار. تهران: ثریا کامی‍آر.
- مهدی زاده، سیدمحمد. (1389). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: نشر همشهری.
- نصراللهی، محمدصادق و بادین فکر، محمدجواد. (1398). «نشانه‌شناسی فرهنگی-ارتباطی ایموجی‌ها در پیام رسانهای اجتماعی، مورد مطالعه فرهنگ خانواده، فرهنگ جنسی و فرهنگ زبان دست». مطالعات رسانه‌های نوین. دوره 5، شماره 17، 67-99.
- نیرومند، لیلا و ذهابی، شایسته. (1394). «بررسی عوامل مؤثر بر میزان حضور زنان در شبکه‌های اجتماعی مجازی موردمطالعه: زنان ساکن شهر تهران»، مطالعات رسانهای، دوره 10، شماره 28، 53 -66
- نیک‌خواه، نرگس و منصوریان، فاطمه. (1393). «تأملی بر رابطه فضای مجازی و هویت جنسیتی مطالعه موردی کاربران اینترنت در شهر کاشان». مطالعات رسانهای، دوره 9، شماره 27.
- هاشمیان‌فر، سیدعلی؛ مهرابی، حسینعلی و مرادی فرد، سمیه. (1392). بررسی رابطۀ بین سرمایه فرهنگی و هویت جنسیتی دختران جوان شهر اصفهان. دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
- Brandtzaeg, P. B. (2015). Facebook is no “Great equalizer”: A big data approach to gender differences in civic engagement across countries. Social Science Computer Review. Advance online publication.
- doi:10.1177/0894439315605806
- Boyd, danah, Ellison, (2013). “Social network sites: definition, history, and scholarship”, Journal of Computer Mediat. Commun. 13(1), article 11.
- Foucault Michel. (1969). The Archaeology of Knowledge and the Discourse on Language. London: Tavistock.
- Judith (1990). Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. Routledge.
- Cameron, David. (2010). Gender. In K. Allan. (Ed.), Concise encyclopedia of semantics (online), 733–739.
- Carstensen, (2009). Gender Trouble in Web 2.0: Gender Relations in Social Network Sites, Wikis and Weblogs, International Journal of Gender, Science and Technology, Vol. 1, No. 1.
- Cliff Lampe. (2007). the Benefits of Facebook “Friends” Social Capital and College Students' Use of Online Social Network ir Archive of SID Computer-Mediated Communication, 12(4), article http://jcmc.Indiana. Edu/vol12/issue4/ellison. Htm.
- Hayat, Tsahi, Samuel-Azran, Tal, & Galily, Y. (2016). “Al-Jazeera Sport’s US Twitter-followers: sport-politics nexus?” Online Information Review, 40(6), 785-797.
- Hayat, Tsahi, Lesser Ofrit, Samuel-Azran Tal. (2017). “Gendered discourse patterns on online social networks: a social network analysis perspective”. Computers in Human Behavior. Doi: 10.1016/j.chb.2017.08.041.
- Joiner Richard, Cuprinskaite Juste, Dapkeviciute Lina, Johnson Helen, Gavin Jeffrey, Brosnan Mark. (2016). “Gender differences in response to Facebook status updates from same and opposite gender friends”. Computers in Human Behavior, 58, 407–412.
- Joiner, Richard, Stewart, Caroline, Beaney, Chelsea, Moon, Amy, Maras, Pam., Guiller, Jane., Gregory, Helen., Gavin, Jeff., Cromby, J., & Brosnan, Mark. (2014). “Publically different, privately the same: Gender differences and similarities in response to Facebook status updates”. Computers in Human Behavior, 39, 165–169.
- Leaper, Campbell. (2014). “Gender similarities and differences in language use”. In T. - Holtgraves (Ed.), Oxford handbook of language and social psychology (pp. 62–81). Oxford: Oxford University
- Leaper, Campbell, & Ayres, Melanie. (2007). A meta-analytic review of gender variations in adults’ language use: Talkativeness, affiliative speech, and assertive speech. Personality and Social Psychology Review, 11(4), 328–363.
- Pempek, Tiffany, Yermolayeva, Yevdokiya, Calvert, Sandra. (2009). “College students' socialnetworking experiences on Facebook”, Journal of Applied Developmental Psychology, 30: 227–238.
- Sidanius, Jim, & Pratto, Felicia. (1999). Social dominance: An intergroup theory of social hierarchy and oppression. Cambridge, UK: Cambridge University
- Thelwall, Mike, Wilkinson, David, & Uppal, Sukhvinder. (2009). Data mining emotion in social network communication: Gender differences in MySpace. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 61(1), 190–199.
- Wang, Yi-Chia., Burke, Moira, & Kraut, E. Kraut. (2013). Gender, topic, and audience response: an analysis of user-generated content on Facebook. ACM Conference on Human Factors in Computing Systems (CHI).
- Walton, Courtney, & Rice, Ronald E. (2013). Mediated disclosure on twitter: The roles of gender and identity in boundary impermeability, valence, disclosure, and stage. Computers in Human Behavior, 29(4). 1466–1474.
)