نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی.

2 استاد، گروه مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی.

3 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، گرایش رفتار سازمانی و منابع انسانی، دانشگاه علامه طباطبائی.

چکیده

این مقاله تلاش کرده است الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصان ایرانی را در فضای مجازی موردمطالعه قرار دهد. بدین منظوراز مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند، روش دلفی و پرسشنامه الکترونیک به‌عنوان ابزار تحقیق در دو مرحله کیفی و کمی استفاده‌ شده است. به‌منظور تأمین اهداف تحقیق، مصاحبه با خبرگان مسلط بر موضوع تا تحقّق "کفایت نظری" ادامه یافته است. پس ‌از آن به‌منظور تأیید و یا تصحیح شاخص‌های شناسایی‌ شده از تحلیل محتوای کیفی متن مصاحبه‌ها، از روش دلفی استفاده شد. بدین ترتیب الگوی رفتار اشتراک دانش از دل داده‌های مرحله کیفی پژوهش استخراج  شد. پس‌ از آن به‌منظور اعتبارسنجی کمّی الگو، پرسشنامه‌های الکترونیک از طریق روش زنجیره‌ای در اختیار 299 نفر (نرخ بازگشت، 77%) از کاربران شبکه تخصصی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS و تکنیک تحلیل عاملی تأییدی تحلیل و وزن متغیرها مشخص گردید. در الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصان در فضای مجازی به ترتیب اهمیت: شاخص‌های ابعاد فردی، گروهی و محیطی، استخراج شدند. شاخص‌های بُعد فردی به ترتیب انگیزش، اخلاقیات، شخصیت (شامل برونگرا، سازشکار و خود گشوده)، توانایی، نگرش به‌منظور اشتراک دانش و امینت روانی می‌باشد. بُعد گروهی دارای 3 شاخص منافع مشترک، ساختار گروه و سرمایه اجتماعی است. مؤلفه‌های بُعد محیطی شامل تکنولوژیکی (الزامات فنی شبکه‌های اجتماعی تخصصی)، سیاسی- حقوقی (سیاست‌گذاری فضای مجازی کشور)، اقتصادی (هزینه و تنوع بسته‌های اینترنت) اجتماعی- فرهنگی (سبک زندگی متخصصان و شخصیت ملی) می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Knowledge-Sharing Behavior Model of Iranian Professionals in Cyberspace

نویسندگان [English]

  • Ali Entezari 1
  • Maghsoud Amiri 2
  • Najmeh Sadat Mortaji 3

چکیده [English]

This paper attempts to study the knowledge-sharing behaviors of Iranian professionals in cyberspace. To this end, semi-structured interviews, Delphi method and an online questionnaire were used as research tools through qualitative and quantitative methods. Since the main research tools were semi-structured interviews with 15 experts to meet the research purposes, the process was continued until the “theoretical saturation” was realized. Afterwards, in order to approve or amend the obtained indices from the analysis of interview texts, the Delphi method was used. Hence, the knowledge-sharing behavior model was extracted. Through chain sampling, the selected network users, 299 electronic questionnaires were collected and analyzed using Smart PLS software and confirmatory factor analysis (rate of return, 77%). The findings indicate that the main variables of knowledge-sharing behaviors are divided into individual, group, and environmental indices respectively. Components of the individual dimension of knowledge-sharing include motivation, ethicality, personality, ability, attitude towards knowledge-sharing and psychological security. Group dimension of knowledge-sharing include shared benefits, group structure and social capital and finally environmental factors, including technological (technical requirements of specialized social networks), political rights (the country's cyberspace policy), economic (cost and variety of internet packages), socio-cultural (expert lifestyle and national character).

کلیدواژه‌ها [English]

  • knowledge-sharing behavior model
  • Iranian professionals
  • cyberspace
  • experts’ social network
  • exploratory qualitative method
-   افجهء، سید علی‌اکبر؛ انتظاری، اردشیر؛ مرتجی، نجمه سادات. (1394)، الگوی رفتار اشتراک دانش در شبکه اجتماعی، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 25، شماره 71.
-   آذر، عادل؛ مؤمنی، منصور. (1381)، تشریح مسائل آمار و کاربرد آن در مدیریت، تهران: نشر: بازتاب.
-   تقی یاره، فتانه؛ نیک‌رفتار، طیبه؛ عباسعلی، زهرا. (1391)، شناسایی الگوی ذهنی اساتید الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاد دهنده، پژوهشی بر مبنای روش کیو، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 2 شماره 72.
-   صائمی، حسن؛ فتحی واجارگاه، کوروش؛ عطاران، محمد؛ فروغی ابری، احمدعلی. (1394)، عوامل بازدارنده و راهبردهای به‌کارگیری شبکه اجتماعی برای تدریس و یادگیری مؤثر در آموزش، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال دوازدهم، دوره دوم، شماره 17، صص 1-14
-   کاظمی، مهدی؛ وحیدی مطلق، طیبه؛ وحیدی مطلق، سمانه. (1393)، بررسی تأثیر عوامل اثرگذار بر اشتراک دانش در جوامع مجازی ایرانی، پژوهش‌های مدیریت عمومی، شماره 23 سال 7.
-   مدانلو، یاسمن؛ سالاریان، فرانک. (1391)، بررسی نقش دانشگاه‌های مجازی در دستیابی به اهداف آموزش عالی،فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات درعلوم تربیتی، سال اول شماره چهارم.
-   نظافتی نوید؛ عظیمی، غلامرضا؛ توکلی، نرجس. (1394)، تبیین و ارزیابی الگوی ارتقاء اشتراک دانش در انجمن‌های خبرگی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت راهبردی.
 
-    Agarwal, P. D., Kiran, R., & Verma, A. K. (2012). Knowledge sharing for stimulating learning environment in institutions of higher technical education. African Journal of Business Management, 6(16), 5533–5542.
-    Anwarul Islam, Md, Mitsuru Ikeda and Md. Maidul Islam, (2013). Knowledge sharing behaviour influences: A study of Information Science and Library Management faculties in Bangladesh, IFLA Journal, Vol 39, N 31
-    Babalhavaeji, F., and Kermani, Z. J. (2011). Knowledge sharing behavior influences: a case of Library and Information Science faculties in Iran. Malaysian Journal of Library & Information Science, 16(1), 1-14.
-    Benkler, Yochai (2006): “The Wealth of networks. How Social Production Transforms Markets and Freedom”.
-    Bock, G. W., Zmud, R. W., Kim, Y. G., & Lee, J. N. (2005). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of extrinsic motivators, social psychological forces and organizational climate. MIS Quarterly, 29(1), 87-111.
-    Bolisani, E. (2009). building the knowledge society on the interne sharing, exchanging knowledge in networked environment, Hershey, New York, xvii.
-    Burnett, Simon, Sarah Pedersen, Robert Smith, Anne O’Neill, (2012). Venting, joining and educating: Motivations for knowledge sharing in the UK police blogosphere, 29(1), pp. 57–63.
-    Cabrera, E. F., & Cabrera, A. (2005). Fostering know ledge sharing through people management practices. International Journal o f H um an Resource Management, 16(5), 720-735.
-    Connelly, C., & Kelloway, K. (2003). Predictors of employees’ perceptions of knowledge sharing cultures. Leadership & Organizational Development Journal, 24(5/6), 294–301.
-    Denzin, N. K. (1978). The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods, 2 nd ed. New York: McGraw-Hill.
-    Doherty, I. (2011). Evaluating the impact of educational technology professional development upon adoption of Web 2.0 tools in teaching. Australasian Journal of Educational Technology, 27(3), 381-396. http://www.ascilite.org.au/ajet/ajet27/doherty.html
-    Dron, J., & Anderson, T. (2009). How the crowd can teach. In S. Hatzipanagos & S. Warburton (Eds.), Handbook of research on social software and developing community ontologies (pp. 1–17). Hershey, PA: IGI Global Information Science.
-    Elefant C. and N. Black, (2010). Social media for lawyers: The next frontier. Chicago: American Bar Association.
-    Eze, U. C., Goh, G. G. G., Goh, C. Y. & Tan, T. L. (2013). Perspectives of SMEs on knowledge sharing. VINE. 43 (2), 210 – 236
-    Fiesler, C. and Bruckman, A.S. (2014). Remixers’ understandings of fair use online. Proceedings of the 17th ACM conference on Computer supported cooperative work & social computing – CSCW, 14, 1023–1032.
-    Ford, D. (2004). Knowledge sharing: Seeking to understand intentions and actual sharing. ProQuest Doctoral thesis (UMI NQ99942)
-    Gee, J.P. (2007). Affinity Spaces: From Age of Mythology to Todays Schools, in Good Video Games + Good Learning: Collected Essays on Video Games, Learning, and Literacy, New York, NY, United States, Peter Lang. pp. 87-103.
-    Greenhow, C. (2011). Online social networking and learning. International Journal of Cyber Behavior, Psychology and Learning, 1(1), 36–50.
-    Hempill & Lescovitz, Adult Education Quarterly, Sage Pub. (2012). DIY Activists: Communicates of practice, Cultural Diagolism, and Radical Knowladge Sharing (57-77).
-    Jenkins, H., Clinton, K., Purushotma, R., Robinson, A. J., & Weigel, M. (2006). Confronting the challenges of participatory culture: Media education for the 21st century. MacArthur Foundation. Retrieved from http://www.digitallearning.macfound.org/
-    Jiacheng, W., Lu, L., & Francesco, C. A. (2010). A cognitive model of intra-organizational knowledge sharing motivations in the view of cross-culture Wei. International Journal of Information Management, 30(3), 220–230.
-    Jiacheng, W., Lu, L., & Francesco, C. A. (2010). A cognitive model of intra-organizational knowledge sharing motivations in the view of cross-culture Wei. International Journal of Information Management, 30(3), 220–230.
-    Johnston, A., Worrell, J. L., Di Gangi, P., & Wasko, M. (2013). Online Health Communities: An Assessment of the Influence of Participation on Patient Empowerment Outcomes. Information Technology & People, 26(2), 5-5.
-    Konstantinou Efrosyni and Robin Fincham (2011). Not sharing but trading: Applying a Maussian exchange framework to knowledge management Human Relations, vol. 64, 6: pp. 823-842.
-    Kulkarni, U. R., Ravindran, S., & Freeze, R. (2006). A know ledge management success model: Theoretical development and empirical validation. Journal of Management Information Systems, 23(3), 309-347.
-    Kuo, F. Y., & Young, M. L. (2008). Predicting knowledge sharing practices through intention: A test of competing models. Computers in Human Behavior, 24(6), 2697-2722.
-    Lahtinen, Johanna, (2013). Local social knowledge management: A case study of social learning and knowledge sharing across organizational boundaries, Journal of Information Science,39(5), PP. 661–675.
-    Lietsala, K & Sirkkunen, E (2008). Social media: introduction to the tools and processes of participatory economy.
-    Marshall, C.C. and Shipman, F.M. (2013). Saving, Reusing, and Remixing Web Video: Using Attitudes and Practices to Reveal Social Norms. WWW ’13: Proceedings of the 22nd International Conference on World Wide Web.
-    Murchu, I.O., Breslin, J.G., & Decker, S. (2004). Online Social and Business Networking Communities. DERI Technical Report, August.
-    Demola Obembe, (2012). Knowledge sharing, sustained relationships and the habitus, Management Learning, 44(4), 355–372.
-    Park, Min Jae, Tumurpurev Dulambazar, Jae Jeung Rho, (2013). The effect of organizational social factors on employee performance and the mediating role of knowledge sharing: focus on e government utilization in Mongolia, Information Development, PP.1-16.
-    Paroutis, S., & Saleh, A. (2009). Determinants of knowledge sharing using Web 2.0 technologies. Journal of Knowledge Management, 13(4), 52–63.
-    Rivera-Vazquez, J. C., Ortiz-Fournier, L. V., & Flores, F. R. (2009). Overcoming cultural barriers for innovation and know ledge sharing. Journal of Knowledge Management, 75(5), 257-270.
-    Teh, P. L., Yong, C. C., Chong, C. W., and Yew, S. Y. (2011). Do the Big Five Personality Factors affect knowledge sharing behaviour? A study of Malaysian universities. Malaysian Journal of Library & Information Science, 16(1), 47-62.
-    Vanden Hooff, B., & deRidder, J. A. (2004). K now ledge sharing in context: Theinfluence of organizational commitment, communication climate and CM C use on knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 8(6), 117-130.
-    Wahlroos, J.k., (2010). Social Media as a Form of Organizational Knowledge Sharing: A Case Study on Employee Participation at Wärtsilä. Master’s Thesis, University of Helsinki, Helsinki. Retrieved: October 3, 2011, from helda. helsinki Available
       at:https://helda.helsinki.fi/bitstream/handle/10138/24624/Thesis.
       Johanna.Wahlroos.pdf?sequence=1
-    Zhikun, D., & Fungfai, N. (2009). Knowledge sharing among architects in a project design team: An empirical test of theory of reasoned action in China. Chinese Management Studies, 3(2), 130–142