نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استاد مطالعات فرهنگی. دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی. دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
با توجه به این که شوخی سیاسی یکی از قالب‌های رایج ارتباطی در ایام حساس انتخابات ریاست ریاست جمهوری سال 1396 بود، این پژوهش به این سوال پرداخته است که چگونه در سیاسی‌ترین زمان ممکن از شوخی سیاسی بهره گرفته شده است. بدین منظور دو گروه تلگرامی با گرایشات مفرط اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی انتخاب شد و بیش از 7000 پیام از این دو گروه در بازه‌ی زمانی یک ماه قبل از انتخابات با روش سایبراتنوگرافی مورد تحلیل گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که شوخی در مقام سلاح در نبرد نشانه‌شناختی علیه گروه رقیب و حفظ فاصله شناختی از ایشان استفاده شد و در مقام تسکین به عنوان ابزاری برای کاهش فشارها و اضطراب‌های سیاسی و افزایش همدلی با خودی‌ها مورد استفاد قرار گرفت. اما تفاوت عمده در بین دو گروه، استفاده از شوخی مقاومت (استهزای شرایط بد) توسط گروه اصلاح‌طلب بود. همچنین جریان یافتن ارتباطات سیاسی در بستر شبکه‌های اجتماعی مجازی، از یک سو موجب متناسب‌سازی این بستر با شرایط زبانی و فرهنگی مخاطبان و از سوی دیگر، باعث تغییر منطق امر سیاسی بواسطه ویژگی‌های ذاتی این رسانه شده است. در واقع، در این بستر نوظهور شاهد اختلاط و درهم‌رفتگی فضاها (سیاسی و غیرسیاسی، شخصی و غیرشخصی، شادی و غم و ...) هستیم.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Relief or Weapon: The Cyber-Ethnography of Political Humor in Presidential Election in 2017
نویسندگان [English]
- saeeid zokaei 1
- Mohammad Javad Imani Khoshkhoo 2
1 Department of sociology, Faculty of Social Science, Allameh Tabataba'i University
2 Department of Sociology, Faculty of Social Science, Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]
Regarding that political humor was one of most prevalent communicative themes during the presidential election in 2017, this research aims to answer this question that how political humor is used in most politicized period of time. So we chose two virtual communities in Telegram messenger including extreme advocates of two main political parties and analyzed more than 7000 massages of these groups during 30 days up to presidential election in 2017, using the Cyber-Ethnographic method. We have found that humor is utilized in two ways: as a weapon (in semiotic battle and keeping up cognitive distance against opponents) and as a relief (for reducing anxiety and nervous pressure and growing sympathy with insiders). But the main distinction between these groups was implementing Survival humor (laughing at misery) by the reformist one. Also these communicative departure to virtual space has caused changes both in Telegram as a medium (customization based on recipient’s lingual and cultural context) and in logic of politics (because of inherent characteristics of this medium). In fact, we are witness of blending areas (political and nonpolitical, personal and impersonal, sadness and happiness and …).
کلیدواژه‌ها [English]
- Humor
- Politics
- Telegram
- Presidential Election
منابع
- تودوروف، تزوتان، میخاییل باختین و دیگران (1373). سودای مکالمه خنده و آزادی. ترجمه محمدجعفر پوینده. تهران: نشر شرکت فرهنگی هنر آرست.
- عزتی پرور، احمد (1379). طرحی از تاریخ طنز ایران. تهران: نشریه آموزش زبان و ادب فارسی، ش 56.
- فلیک، اووه (1388). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه: هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
- فولادی، علیرضا (1386). طنز در زبان عرفان. تهران: انتشارات فراگفت.
- موریل، جان (1393). فلسفه طنز: بررسی طنز از منظر دانش، هنر و اخلاق. ترجمه: محمود فرجامی و دانیال جعفری. تهران: نشر نی.
- واعظ، سعید و عبدی میاردان، مهری (1391). بررسی طنز در داستان‌های کوتاه محمدعلی جمال‌زاده. تهران: مجله پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، ش 7. 159-178.
- وکیلی، شروین (1385). جامعه‌شناسی جوک و خنده. تهران: انتشارات اندیشه‌سرا.
- هال، استیوئرت (1382). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی. ترجمه: احمد گل‌محمدی. تهران: نشر نی.
منابع اینترنتی:
- سایت خبر آنلاین ir (12/3/1389). 62 سال با گیشه و مخاطب سینما در ایران (کد خبر: 135861).
- سایت خبرنامه دانشجویان ایران ir (31/2/1396). انتخابات بر شاخ تلگرام: از تأثیر موج‌های انتخاباتی در کانال‌ها تا آمار جالب بازدید پست‌ها (کد خبر: 235835).
- Astapova, Anastasiya. (2017). Rumor, Humor, and Other Forms of Election Folklore in Non-Democratic Societies: The Case of Belarus. Electronic Journal of Folklore. V96: 15-48
- Berger, Peter L. (1997). Redeeming Laughter. New York, Walter De Gruiter
- Critchley, Simon. (2002). On Humor: Thinking in Action. London, Routledge
- Davis, Jenny L., Love, Tony and Killen, Gemma. (2018). Seriously funny: The political work of humor on social media, New Media and Society. 20(10). Pp 3898-3916
- Della Porta, Donatella. (2014). Mobilizing for Democracy: Comparing 1989 and 2011. New York, Oxford University Press
- Hartley, John. (2012). Digital Futures for Cultural and Media Studies. Chichester: John Wiley & Sons
- Koestler, A. (1964). The Act of Creation. London, Hutchinson & Macmillan Publishers
- Kozinets, Robert v. (2010). Netnograpghy: Doing Ethnographic Research Online. London, Sage Publications
- Kuipers, Gisselinde. (2006). Good Humor, Bad Taste: A Sociology of Joke. De Gruyter Mouton
- Rod A. (2007). The Psychology of Humor: An Integrative Approach. Burlington, Elsevier Academic Press
- Michelle Smirnova. (2018). Small Hands, Nasty Women, and Bad Hombres: Hegemonic Masculinity and Humor in the 2016 Presidential Election. Socius: Sociological Research for a Dynamic World. V4: 1-16
- O’Donnell, Guilermo. (1986). On the Fruitful Convergences of Hirschman’s Exit, Voice and Loyalty and Shifting involvements: Reflections from the Recent Argentine Experience, The Helen Kellogge Institute for International Studies, 1 (1)
- Punathambekar, Aswin. (2015). Satire, Elections, and Democratic Politics in Digital India. Television & New Media. 16(4). PP 394 –400
- Rahimi, Babak. (2015). Satirical Cultures of Media Publics in Iran. the International Communication Gazette. 0 (0). PP 1-15
- Roeckelein, John E. (2002). The Psychology of Humor. London, Greenwood Press
- Scot, James C. (1997). Domination and the Arts of Resistance. New Haven and London, Yale University Press
- Shifman, L., Coleman, S. & Ward, S. (2007). Only joking? Online Humour in the 2005 UK General Election, Information, Communication and Society, 10(4), pp. 465-487
- Tsakona, Villy and Popa, Diana Elena. (2011). Humor In Politics And Politics Of Humor: An Introduction. Studies, in Political Humour. Edited by Tsakona and Popa. Amsterdam. John Benjamins Publishing Company
)