نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی
2 استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی،
3 کارشناس ارشد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
توجه به بدن در جوامع معاصر رو به فزونی است. آمارهای فزاینده جراحی‌های زیبایی و مصرف لوازم‌آرایشی نیز نشان از همین موضوع در ایران دارد. در فرایند مدیریت بدن رسانه‌ها و ازجمله شبکه‌های اجتماعی نقشی تعیین‌کننده دارند، چرا که تصور افراد از بدن ایده‌آل اغلب متکی به تصاویر رسانه‌ای است. ویژگی‌هایی چون سطح دسترسی بالا، بصری بودن و عامه‌پسندیِ ناشی از حضور ستارگان، اینستاگرام را بدل به مورد مناسبی برای مطالعات مدیریت بدن می‌کند. این مقاله با استفاده از روش پیمایش به بررسی نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان می‌پردازد. جامعه آماری شامل کلیه دختران و زنان بین ۱۵ تا ۵۵ سال ساکن منطقه یک و منطقه بیست تهران (شهرری) است. جمع‌آوری اطلاعات با بهره‌گیری از تکنیک پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع تصادفی چندمرحله‌ای انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که بین منطقه محل سکونت و تمایلات زنان در مدیریت بدن تفاوت معناداری وجود ندارد. با افزایش مصرف اینستاگرام، تمایلات مدرن زنان در مدیریت بدن افزایش می‌یابد. همچنین نحوه مصرف اینستاگرام با نحوه مدیریت بدن در ارتباط است، بدین معنی که زنان دنبال کننده سلبریتی‌ها و صفحات مد هم به لحاظ نگرش و هم به لحاظ رفتار از سطح مدیریت بدن بالاتری برخوردارند. علاوه بر این یافته‌ها نشان می‌دهند زنانی که صفحات سلبریتی‌ها را دنبال می‌کنند، میزان رضایتشان از ظاهر و بدن خود پایین‌تر است. می‌توان مدعی شد یافته‌ها در سطحی کلی‌تر حاکی از این هستند که میان فعالیت در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تغییر چارچوب‌های ارزشی زنان ایرانی در حوزه بدن، ارتباط وثیقی وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The role of Instagram in Women Body Management Case Study: Districts 1 and 20 of Tehran
نویسندگان [English]
- seyed jamaledin akbarzade jahromi 1
- seyed nour aldin razavizadeh 2
- mohaddese sheikhi 3
1
2 Faculty of communication sciences. Allameh Tabataba;i University
3 M.A in communication sciences. Allameh Tabataba;i University
چکیده [English]
As modern values develop, centralization of the body is ascending. Statistics of cosmetic surgeries and makeup usage vividly clarifies the intensification of paying attention to the body. The term “body as a project” means that nowadays body management has turned into a routine process in order to identify the one’s personality for and unlike the past it does not belong to the elites anymore. Within this process, the media have an influential effect. Alongside the media, the popularity of social networks such as Instagram has led to many social consequences. This research is to discuss the effects of Instagram on body management among women by adopting a survey research method. Statistical population for this study includes women from 15 to 55 years of age who live in districts 1 and 20 of Tehran. the data was collected via a questionnaire. Multistage probability sampling is used to analyze the data gathered. the results suggest the more women use Instagram, the more they care about the idea of body management. Also how they use Instagram would affect the level of the management; this means women who follow celebrities pay more attention to their body. These women are not satisfied enough with their appearance and body. The results prove that there is a strong relationship between the usage of social media and the change in values women in Iran have regarding the body.
کلیدواژه‌ها [English]
- Social Networks
- Body Management
- women
- آزاد ارمکی، تقی؛ چاوشیان، حسن (1381). «بدن به‌مثابه رسانه هویت»، مجله جامعه‌شناسی ایران، تهران: شماره ۴، دوره ۴.
- اباذری، یوسف علی؛ حمیدی، نفیسه. (۱۳۸۷). «جامعه‌شناسی بدن و پاره‌ای مناقشات». فصلنامه پژوهش زنان، شماره 4 (پیاپی 23).
- احمدی، عزت‌الله؛ عدلی پور، صمد؛ افشار، سیمین و بنیاد، لیلی. (۱۳۹۵). «تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در میان دختران و زنان شهر تبریز». پژوهشنامه زنان. مقاله ۲، تهران: دوره ۷، شماره ۱ (پیاپی ۱۵).
- بابایی‌فرد، اسدالله؛ فاطمه، منصوریان و نفیسه ذوالفقاری. (1395). «عوامل فرهنگی- اجتماعی مؤثر در مدیریت بدن زنان شهر کاشان». فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، تهران: سال ۱۸، شماره ۷۱.
- بودریار، ژان. (1390). جامعه مصرفی. مترجم: پیروز ایزدی. تهران: ثالث.
- بوردیو، پیر. (1391). تمایز. ترجمه: حسن چاوشیان. تهران: ثالث.
- خانیکی، هادی و بابایی، محمود. (۱۳۹۰). «فضای سایبر و شبکه‌های اجتماعی». فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی. شماره ۱، دوره ۱.
- خزیر، زهرا. (۱۳۹۲). «بررسی نگرش دانشجویان دختر علوم پزشکی نسبت به انجام جراحی زیبایی و رابطه آن با تصور از بدن». مجله علوم پزشکی رازی، دوره ۳۰، شماره ۱۱۷.
- رضایی، احمد؛ اینانلو، مینا و فکری، محمد. (1389). «مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی». فصلنامه شورای فرهنگی زنان. سال 12 شماره 47.
- ریتزر، جورج. (۱۳۸۲). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
- سورین، ورنر و تانکارد، جیمز. (1381). نظریه‌های ارتباطات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- فاضلی، نعمت‌الله. (1393). تاریخ فرهنگی ایران مدرن. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران.
- قادر زاده، امید؛ قادرزاده، هیرش و حسن پناه، حسین. (1391). «تأثیر مصرف رسانه‌های جمعی بر مدیریت بدن زنان». فصلنامه زن و جامعه. تهران: سال ۳، شماره ۳ (پیاپی ۱۱).
- کاستلز، مانوئل. (1390). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه شبکه‌ای). ترجمه: احمد علیقلیان و افشین خاکباز. تهران: طرح نو.
- گیدنز، آنتونی. (۱۳۸۶). جامعه‌شناسی. مترجم: حسن چاوشیان. تهران: انتشارات نی.
- لوپز، خوزه و اسکات، جان. (۱۳۸۵). ساخت اجتماعی. ترجمه: حسین قاضیان. تهران: نشر نی.
- مرادیان، یعقوب. (1393). نقش تبلیغات بازرگانی در مدیریت بدن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
- مولایی، محمدمهدی. (1395). «گردش فرهنگ سلبریتی در رسانه‌های اجتماعی: مطالعه فعالیت سلبریتی‌های ایرانی و هوادارانشان در اینستاگرام» فصلنامه جامعه، فرهنگ و رسانه. سال ۵، شماره ۲۱.
- مهدی زاده، محمد. (1395). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری.
- میلر، دلبرت. (1384). راهنمای سنجش و تحقیقات اجتماعی. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
- وبلن، تورستین (1383). نظریه طبقه مرفه، ترجمه: فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
- ویندال، سورین؛ سیگنایزر، بنو و اولسون، جی تی. (1387). کاربرد نظریه‌های ارتباطات. علیرضا دهقان. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
- Fardouly, Jasmine, Phillippa C. Diedrichs, Lenny R. Vartanian and Emma Halliwell, (2015). The Mediating Role of Appearance Comparisons in the Relationship Between Media Usage and Self-Objectification in Young Women, Psychology of Women Quarterly. 1-11.
- Goodings, Lewis and Ian Tucker. (2014). Social media and the coproduction of bodies online: Bergson, Serres and Facebook’s Timeline. Media, Culture & Society, Vol 36(1) 37–51.
- Kim, Ji Won. (2018). Facebook Use for Profile Maintenance and Social Grooming and Young Korean Women’s Appearance Comparison With Peers and Body Image Concerns. Social Media + Society, April-June: 1–11.
- Scott, Susie. (2010). How to Look Good (Nearly) Naked: The Performative Regulation of the Swimmers Body, Body & Society, Vol. 16(2): 143-168.
- Salomon, Ilyssa and Christia Spears Brown. (2018). The Selfie Generation: Examining the Relationship Between Social Media Use and Early Adolescent Body Image. Journal of Early Adolescence, Vol (00)0; 1–22.
- Saukko, Paula. (2008). ‘I Feel Ridiculous about Having Had It’ – Critical Readings of Lived and Mediated Stories on Eating Disorders in “Critical Bodies: Representations, Identities and Practices of Weight and Body Management” Edited by Sarah Riley, Maree Burns, Hannah Frith, Sally Wiggins and Pirkko Markula. zalgrave MacMillan.
- Shilling, Chris. (2003). The Body and Social Theory (Second Edition). Sage Publicaton.
- Tober, Diane M. and debra Budiani. (2007). Introduction: Why Islam, Health and the Body? Body & Society. Vol. 13(3): 1–13.
)