نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران. عضو هیأت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران (نویسنده مسئول).

3 استاد گروه جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران

چکیده

رسانه‌ها و همپای آن فناوری‌های نوین همواره در تغییر ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی یک جامعه تأثیرگذارند. در این میان طنز و شوخ‌طبعی به‌صورت عام و در بین انواع آن، جوک‌ها به‌عنوان بخشی از خرده‌فرهنگ جامعه می‌توانند در روند تغییرات اجتماعی اثرگذار باشند. با گسترش فضای مجازی و پیام‌رسان‌های متعدد از جمله تلگرام، این فضا با توجه به ظرفیت‌ها، تعاملات چشم‌گیر و کنش متقابلی بین محیط اجتماعی و خروجی‌های آن برقرار کرده است. در این بین سیاست‌های محدودسازی فضای مجازی و اعمال نوعی از خشونت نمادین، تغییراتی در کنش جوک‌گویی ایجاد نموده است. این مقاله با روش ترکیبی انجام ‌شده است. در بخش کمّی تحلیل عامل اکتشافی در خصوص بررسی نمونه‌های موردسنجش توسط صاحب‌نظران و در بخش کیفی با روش مردم‌نگاری درون‌شبکه‌ای به مقایسه جوک‌های مختلف در فضای مجازی در دو بازه قبل و بعد از محدودسازی تلگرام پرداخته است و در پایان، این جوک‌ها با استفاده از فرا نظریه ریمون بودون و نظریة خشونت نمادین پیر بوردیو مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. بر اساس نتایج محدودسازی نه‌تنها از شدت جوک‌ها و اثرگذاری آن‌ها نکاسته است بلکه باعث بیان بیشتر جوک‌های سیاه به‌خصوص در مقوله جنسیتی و کاهش جوک‌های سفید با هدف خنده صرف شده است. همچنین چالش‌های ارتباطی و دسترسی منجر به تغییر شکل این جوک‌ها از حالت تصویری به نوشتاری شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The variability of the jokes of Persian telegram before and after the telegram filtering in Iran

نویسندگان [English]

  • mohammad ali talebi 1
  • khalil mirzaee 2
  • mohammad sadegh mahdavi 3

1 PhD Candidate of Cultural Sociology, , Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Faculty Member of sociology Department, Islamic Azad University, Bumahen Branch, Iran (Corresponding Author)

3 Professor of sociology Department, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

The media along with modern technologies have been influential in the transformation of the cultural and social characteristics of a society. In this regard, humor and irony on general and jokes as a part of sub-culture may be effective in the process of social change. In the light of the extension of virtual space and various messengers including telegram, this space, with respect to its potentials, has created remarkable communications and mutual interactions between social context and its output. Restriction policies of virtual space and the use of symbolic violence has led to some changes in the action of telling-jokes. The present article, is based on a descriptive-analytical approach and uses a combined research methodology. Hence, in quantitative section, experts have analyzed explorative factors among the samples. In qualitative section, netnographic method has been used to compare different jokes in virtual space before and after the telegram filtering. Finally, the jokes has been analyzed using Raymond Boudon’s metatheory and Pierre Bourdieu’s symbolic violence. The results of the present study suggest that the filtering of telegram not only did not reduce the jokes intensity and effectiveness, but resulted in the enhancement of black jokes especially associated with sex category andthe reduction of the white jokes aiming at mere laughter. Furthermore, communicative and access challenges contributed to the change of jokes from pictorial to written form.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Symbolic violence
  • Telegram
  • Joke
  • Filtering
  • Netnography
  •  

    • احمدی، نسیبه. (1388).«معرفی و نقد روش دلفی»،کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 22: 108-100
    • اکبرزاده جهرمی، سید جمال‌الدین (1392)، چشم‌انداز تحولات تلویزیون،؛ آینده‌نگاری رسانه‌ها، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
    • آکسمن، ویرپی، تیوونن، سانتو (1393). کارکردهای رسانه‌ای تلفن همراه و پیامدهای آن، ترجمه احسان موحدیان و احمدرضا شاه علی: تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها
    • آلستین، گرگ (۱۳۹۱). «گشتی در دنیای روندها و پیشران‌های توسعه رسانه»، ترجمه مرضیه فخرایی، فصلنامه افق رسانه، (92) نشر اثر اصلی 2011
    • الوندی، پدرام. (1388). روزنامه‌نگاری شهروندی، تهران: انتشارات همشهری
    • آینده بان (1395). «آینده‌پژوهی ایران 95». بازنشانی شده در: 27/3/93 به نشانی: ayandeban.ir/iran
    • بصیریان جهرمی، حسین (1392)، رسانه‌های اجتماعی، ابعاد و ظرفیت‌ها، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.
    • ساجدی، مهدی (1395)، رویکرد خبر رسانه ملی به شبکه‌های اجتماعی و شناسایی ظرفیت این شبکه‌ها در خبررسانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صداوسیما.
    • ساری، حسین (1388). «پیش‌بینی تحولات و رویدادهای آینده رسانه ملی در میزگرد مجازی آینده‌پژوهی»، فصلنامه افق رسانه، شماره 82
    • صلواتیان، سیاوش؛ مسعودی، سارا (1395). «شناسایی پیشران‌های مؤثر بر آینده خبرگزاری‌ها در ایران»، مطالعات فرهنگ - ارتباطات، شماره 66
    • قوانلوقاجار، مصطفی (1394)، روزنامه‌نگاری شهروندی، تهران: انتشارات ثانیه
    • وبستر، فرانک (1380). نظریه‌های جامعه اطلاعاتی، ترجمه: اسماعیل قدیمی، تهران: قصیده‌سرا
    • کوهی اصفهانی، احمد. (1391). «بررسی رابطه بین تولید مشارکتی محتوای اینترنتی توسط کاربران و نحوه استفاده از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در شهر تهران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، گروه مدیریت دولتی
    • گلن، جروم کلیتون؛ گوردون، تئودورجی (1393). دانشنامه بزرگ روش‌های آینده‌پژوهی، ترجمه: مرضیه فخرایی و فرخنده ملکی فر، تهران: تیسا
    • ملکی فر، عقیل (1385). الفبای آینده‌پژوهی، دوم، تهران: موسسه فرهنگی انتشارات کرانه علم
    • هاشمیان اصفهانی، مسعود (1389). آینده‌نگاری علم و فناوری، آینده‌نگاری و ارزیابی رقبای منطقه و پیشگامان جهانی در حوزه علم و فناوری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی

     

    • Alejander, Jennifer. (2010). "Journalism in the Age of Socaik Media". Reuters Institute Fellowship Paper.University of Oxford, p:5
    • Boczkowski, Pablo J., Mtchelstein, Eugenia. (2013). The News Gap (When the Information Preferences of the Media and Public Diverge), Mit Press, London
    • Helmer,O. (1994). The Delphi Method: Techniques and applications. london: Addison-wesley
    • Kung, Lucy. (2015). Innovators in digital News,oxford, London
    • Sagan,Paul, Lighton,Tom. (2010). The Internet and The Future of News,Mit Press
    • Newman, Nic, Fletcher, Ricjard, Kalogeropoulos, Antonis, levy, David A. L., Nielsen, Rasnus Kleis. (2017). Reuters Institute Digital News Report 2017, Reuters Institute
    • Ringland, Gill. (2010). The Role of Scenarios in Strategic Foresight, Technolgical Foresight & Social Change
    • (2012). Retrieved from: www.cross-impact.de/