نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، دانشگاه تهران. پژوهشگر سازمان صداوسیما، تهران، ایران.

2 استاد ارتباطات دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش توصیفی-تحلیلی، به دنبال پاسخ به این سوال است که «خبرگزاری‌های کشور در صفحات علم و فناوری خود، چگونه و به چه میزان از پیام‌های تصویری جهت انتقال بهتر و قابل درک پیام به مخاطبانشان، استفاده می‌کنند؟». در انجام پژوهش از روش کیفی «تفسیر ترکیب محور» و «تحلیل محتوای کمی» استفاده شده است. جامعه‌آماری پژوهش، اخبار علم و فناوری خبرگزاری‌های رسمی کشور است که با روش نمونه‌گیری هدفمند، اخبار بهار سال 1398در خبرگزاری‌های «فارس»، «ایسنا» و «مهر» به عنوان چارچوب نمونه‌گیری انتخاب شد. از میان چارچوب نمونه‌گیری و با روش تصادفی ساده، یک هفته آماری انتخاب و تصاویر هر یک از اخبار در آن، به عنوان واحد مشاهده و تحلیل، مطالعه گردید. بر اساس نتایج، خبرگزاری ایسنا، استفاده مناسب‌تری از پیام‌های تصویری جهت انتقال بهتر و قابل درک پیام به مخاطبانش داشته است و خبرگزاری «فارس» و «مهر» در رتبه‌های بعدی قرار دارند. پژوهش نشان می‌دهد استفاده از ظرفیت پیام‌های تصویری در اخبار علم و فناوری خبرگزاری‌ها پایین است و در کمتر از نیمی از این اخبار، استفاده مناسبی از پیام‌های تصویری در جذابیت، ارائه اطلاعات خبری و خوانش آسان و قابل درک اخبار علمی شده است. استفاده بیشتر از تصاویر اختصاصی با عناصر و ارزش‌های خبری مناسب، شرح تصاویر و ارجاع به آنها در متن، استقاده از پیام‌هایی تصویری در قاب‌های چندگانه و عدم استفاده از تصاویر آرشیوی نامرتبط به موضوع اصلی خبر، از مهمترین پیشنهادات به خبرگزاری‌های کشور در استفاده بهتر از پیام‌های تصویری در جهت جذابیت، ساده‌سازی و قابل فهم‌تر نمودن اخبار علمی به مخاطبان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyze the application of image to better convey science and technology news to audiences (Case Study: FARS, ISNA & MEHR News Agencies)

نویسندگان [English]

  • Morteza Shams 1
  • Azam Rravadrad 2

1 PhD. student in Communication Sciences, University of Tehran. Researcher of the IRIB

2 Communications Professor, University of Tehran

چکیده [English]

This is a descriptive-analytical research seeks to answer that question "How do news agencies in their science and technology pages’ use image messaging to better convey the message to their audiences?". Qualitative method of "compound-based interpretation" and "quantitative content analysis" have been used for conducting the research. The statistical population of the study is the science and technology news of the official news agencies of the country that by purposeful sampling method, the news of spring 1398 in FARS, ISNA and MEHR news agencies was selected as the sampling frame. From the sampling frame and using simple random sampling, a statistical week was selected and the images of each news item as a unit of observation and analysis were studied. According to the results, ISNA has used Visual messages to better convey its message to its audiences and Fars and MEHR are next in line. Research shows low utilization of Visual messages capacity in news science and technology news agencies and in less than half of this news, the good use of video messaging has become attractive, presentation of news information, and the easy-to-read scientific news. Use the most of proprietary images with relevant news elements and values, describing images and referring to them in the text, using visual messages in multiple frames and not using archival images unrelated to the main topic of the news, the most important suggestions to News agencies are making better use of visual messaging to attract, simplify, and make science news accessible to audiences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Science Journalism
  • Science and Technology News
  • Visual messages
  • News Agency
  • Image Analysis
 
افتخارنژاد، فاطمه؛ نیلی احمدآبادی، محمدرضا؛ امیرتیموری، محمدحسن و خاتون اویسی، نرگس. (1394)، «تأثیر دوره آموزشی سواد بصری در تجزیه‌وتحلیل تصاویر آموزشی»، فصلنامه فناوری آموزشی و یادگیری، سال اول، شماره 4، صص 103-89.
آستانه، محمدرضا؛ گیویان، عبدالله و کنگرانی فراهانی، اعظم. (1392)، فصلنامه رادیو و تلویزیون، سال نهم، شماره 21، 209-179.
بارت، رولان. (1389)، پیام عکس، ترجمه: راز گلستانی‍فرد. تهران: نشر مرکز.
جوانمرد، سارا. (1393)، بررسی کاربرد گرافیک در اخبار سیمای جمهوری اسلامی ایران، پایان‍نامه کارشناسی‍ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، دانشکده هنر، گروه ارتباط تصویری.
خلقتی، ساناز. (1396)، بررسی بصری نگارههای اطلاع‌رسان آب‌وهوا در شبکههای خبری شناخته شده جهانی، پایان‍نامه کارشناسی‍ ارشد، دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، گروه ارتباط تصویری.
رز، ژیلیان. (1394)، روش و روش‌شناسی تحلیل تصویر، ترجمه: سید جمال‌الدین اکبرزاده جهرمی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما.
رسول‍اف، رامین. (1388)، «عکس در مطبوعات»، مجله عکس خبری، شماره هشتم و نهم، صص 8-4.
رمضانی، احمد. (1393)، «به‌کارگیری عناصر نمایشی در خبر»، فصلنامه رادیو و تلویزیون، سال دهم، شماره 23، 193-143.
زارعی زوارکی، اسماعیل و جعفرخوانی، فاطمه. (1392)، «بررسی کاربرد تصویر در آموزش ویژه»، فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی، سال سیزدهم، شماره 7، صص 36-27.
سلطانی‍فر، محمد و بخشی، بهاره. (1390)، «بررسی سناریوهای مستتر در گفتمانهای تصویری چهل و چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری امریکا»، فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال چهارم. شماره 12، صص 54-37.
سلیمی، مریم. (1388)، بررسی کاربرد گرافیک در هفت خبرگزاری و 10 روزنامه آنلاین ایران، پایان‍نامه کارشناسی‍ارشد، دانشگاه سوره، دانشکده فرهنگ و ارتباطات. گروه ارتباطات اجتماعی.
شامخی، جواد. (1392)، بررسی موردی نگارههای اطلاعرسان متحرک (موشن گرافیک) با موضوع اجتماعی، پایان‍نامه کارشناسی‍ارشد، دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، گروه ارتباط تصویری.
عبداللهیان، حمید و اجاق، سیده زهرا. (1392)، «فراخواندن مخاطبان از سوی متون علمی عمومی»، فصلنامه مطالعات فرهنگ-ارتباطات، سال چهاردهم، شماره بیست و چهارم، صص 25-7.
عظیمی فرد، فاطمه؛ صلواتیان، سیاوش؛ عمالدین، علیرضا (1396)، «مقایسه کاربرد عکس خبری در وبگاه شبکههای خبر، العالم و پرستیوی»، فصلنامه مطالعات رسانه‍های نوین، سال سوم، شماره 11، 136-95.
گیرو، پی‍یر. (1387)، نشانه‌شناسی، ترجمه: محمد نبوی، تهران: آگه.
مزدیدی، علی‍محمد و جهانگیری، محمدرضا. (1393)، «تحلیل خبررسانی نوشتاری و تصویری خبرگزاری ایرنا و بیبیسی از مسابقات المپیک 2012 لندن»، فصلنامه رسانه، سال بیست و پنجم، شماره 3، 147-131.
مظلومی فر، بهروز. (1394)، تحلیل محتوای گرافیک اطلاعرسان و خبری در خبرگزاریها در بازخورد مخاطبان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشکده علوم انسانی، گروه ارتباطات اجتماعی.
نیرومند قوچان نژاد، حامد. (1393)، بررسی فرآیند کاربرد عکس مستند در مطبوعات، پایان‍نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده هنر و معماری، گروه ارتباط تصویری
Bauer, Martin, Gaskell, george and Durant, John. (Eds.). (2002). Biotechnology-the making of a global controversy. Cambridge University Press,‏ 149-175.
Gyselinck, Valérie. and Tardieu, Hubert. (1999). The role of illustrations in text comprehension: what, when, for whom, and why?.
 Jurdant, Baudouin. (1993). Popularization of science as the autobiography of science. Public understanding of science, 2, 365-373.‏
Lester, Paul Martin. (2006), Visual Communication Images with Messages, 4th Edition, Belmont, CA: Wadsowrth Publishing Company.
Owen, John, and Heather Purdey. (2009). International News Reporting: Frontlines and Deadlines. UK: Wiley-Blackwell Publication.
Shrivastava, K.M. (2007). News Agencies from Pigeon to Internet, India: New Dawn Press, INC.
Walter, Ekaterina, and Gioglio, Jessica. (2015). The power of visual storytelling: How to use visuals, videos, and social media to market your brand. McGraw-Hill Education.