نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران

2 استادیار، گروه علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه ازاد اسلامی. تهران. ایران

4 استاد گروه مدیریت رسانه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران. ایران

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های فرهنگ حاکم بر شبکه اجتماعی اینستاگرام بوده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام‌شده است. نمونه تحقیق، مشارکت‌کنندگان بالقوه از اساتید و صاحب‌نظران، مدیران ستادی و مدیران اجرایی رسانه‌های فعال در سطح تهران بودند. با در نظر گرفتن اهمیت حداکثر تنوع در نمونه تحقیق و محدودیت‌های موجود برای انجام مصاحبه، ملاک‌هایی برای انتخاب چارچوب نمونه در نظر گرفته شد. با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند (بر مبنای معیارهای انتخاب) و نظری بعد از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نمونه متخصص، اشباع مضمونی حاصل‌شده است. با توجه به شیوع کرونا و محدودیت‌های ناشی از آن، شیوه‌های متنوعی برای مصاحبه استفاده شد (حضوری/ تلفنی/ مجازی (واتساپ و اسکایپ). پروتکل مصاحبه نیمه ساختارمند بر مبنای مرور ادبیات پژوهش و مبانی تجربی تدوین و مورداستفاده قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از فرآیند 6 مرحله‌ای کلارک و برون[1] (2017) در حوزه تحلیل تماتیک، به‌صورت رفت و برگشتی مستمر بین داده و کدگذاری‌های تحلیل‌شده حاصل 6 مرحله، آشنایی با داده، ایجاد کدهای اولیه، جستجوی کدهای گزینشی، ساخت تم‌های فرعی، تعریف تم‌های اصلی و تهیه گزارش پایانی انجام‌شده که دراین‌بین 119 مفهوم کلیدی، 38 واحد معنایی فشرده، 11 مضمون فرعی و 5 مضمون اصلی به دست آمد. یافته‌ها نشان داد که فرهنگ حاکم بر شبکه اینستاگرام را می‌توان در 5 مضمون کلی: «توهم دانایی»، «گفتمان ضدفرهنگی»، «فردگرایی شبکه‍ای»، «فرهنگ سلبریتی» و «کنشگری/ مقاومت نامرئی» ارائه داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying Dominant Network Culture in Instagram

نویسندگان [English]

  • Amir hossein Shemshadi 1
  • Afsaneh Mozaffari 2
  • mohamad soltanifar 3
  • Ali Akbar Farhangi 4

1 PhD student in Communication Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University. Tehran,Iran.

2 Assistant Professor , Department of Communications,,Islamic Azad University, Science and Research Branch,Tehran,Iran

3 Associate Professor, Department of Communication Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University. Tehran Iran

4 Professor, Department of Media Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

With the advent of the information age and networked society and the advent of web-based social media and the success of these networks in attracting users, these networks have been able to play a key role in creating different streams and offering different lifestyles. The experience of these two spatializations and the formation of subcultures appropriate to this space changes people's choices. On the other hand, considering that the social network Instagram is one of the most popular social networks in the world and in Iran, so the purpose of this study is to identify the components of the culture that governs the social network Instagram. This research has a descriptive and survey strategy and since this research is a qualitative research in terms of type,The researcher identified the categories and items of culture in the social network with the help of interviews with experts. In this research, the researcher uses structural analysis method to analyze the data obtained from the interview. According to the data obtained from the interview, the author achieved six cultural components in the social network Instagram, which are; Lack of media literacy, lack of adherence to ethics, extremism, superficiality, participation and assertiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Network
  • Culture
  • Instagram
اجتهادی، مصطفی؛ کشافی نیا، وحید (1398)."بررسی جامعه‌شناختی مخاطبان فرهنگ سلبریتی دراینستاگرام فارسی"، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال پنجم، شماره 20.
اکبرزاده‎جهرمی، رضوی‎نژاد و شیخی. (1398). نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان. فصلنامه مطالعات رسانه‎های نوین، سال 5، شماره 20، زمستان 1398.
بصیریان، حسین؛ بصیریان، رضا. (1385). «درآمدی بر سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی»، فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط‌جمعی و رسانه، تهران، زمستان.
بنت، اندی. (1386). فرهنگ و زندگی روزمره. لیلا جو افشانی و حسن چاوشیان. تهران: اختران.
بی بک آبادی. غزال. سلطانی فر. محمد. دلاور. علی. (1395). مطالعه رابطه فرهنگ و زندگی روزمره در شبکه‌های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی فیسبوک). پژوهش‌های ارتباطی، 23، 3(87): 112-93.
توحیدفام، محمد؛ حسینیان امیری، مرضیه. (1388). «تلفیق کنش و ساختار در اندیشه گیدنز، بوردیو و هابرماس و تأثیر آن بر جامعه‌شناسی جدید»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال چهارم، شماره 3، ص 107-79.
حسنی، حسین، کلانتری، عبدالحسین. (1396). «تحلیل پدیدارشناختی تجربه زیسته کاربران اینستاگرام در ایران». مطالعات فرهنگ – ارتباطات، دوره پنجم، شماره 40، زمستان 1396.
راودراد، اعظم و گیشنیزجانی، گلنار. (1396). گونه‌شناسی الگوهای بازنمایی بدن رسانه‌ای کاربران ایرانی شبکه اجتماعی اینستاگرام. مطالعات رسانه‌های نوین: سال سوم، شماره 10.
رستمی. محمد. جمیلی اسکویی. روزیتا. نشاط. الهه. فرقانی. محمدرضا. (1396). بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان. علوم اجتماعی، 11(37): 45-72.
شکرخواه، یونس. (1385). «سواد رسانه‌ای یک مقاله عقیده‌ای»، فصلنامه رسانه، تهران.
عاملی. سعیدرضا. حاجی جعفری. مجتبی. (1390). رویکرد دو فضایی به آسیب‌های مجازی و دین: نگرش‌ها و تجربه‌ها. دین و ارتباطات، 19، 1(41): 127-95.
عیدی زاده. رضا. احمدی بلوطکی. حاجی محمد. (1396). مطالعه رابطه تکنولوژی ارتباطی با سبک زندگی دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران. مطالعات جامعه‌شناسی، 10(35): 125-139.
کاستلز، مانوئل.( 1384). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ظهور جامعه شبکه‌ای. ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز، جلد اول، تهران: طرح نور.
گافمن، اروینگ (1392). نمود خود در زندگی روزمره. ترجمه مسعود کیانپور. چاپ دوم. تهران: نشر مرکز.
محسنی، تبریزی (1381). "سیری در مفاهیم و نظریه‌های خشونت، پرخاش وپرخاشگری به منظور ساخت وارائه یک مدل علمی توصیفی خشونت درورزش"، دوفصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، دانشگاه تهران شماره 19.
مقیمی، مریم؛ خانیکی، هادی؛ سلطانی، سید علی اصغر (1399). "تحلیل گفتمان انتقادی ابعاد سه‌گانه نفرت پراکنی زنان علیه زنان در اینستاگرام". مطالعات رسانه‌های نوین. دوره ششم، شماره 22. 71-97.
مولایی، محمدمهدی (1395). "گردش فرهنگ سلبریتی در رسانه‌های اجتماعی: مطالعه فعالیت سلبریتیهای ایرانی و هوادارانشان دراینستاگرام"، نشریه جامعه فرهنگ و رسانه، شماره 21.
مهدی زاده. محمد. اتابک. محمد. (1395). استفاده از شبکه‌های اجتماعی و شکل‌گیری فرهنگ جوانی در جوانان تهرانی کاربر فیسبوک. مطالعات فرهنگ-ارتباطات، 17(35): 132-138.
مهدی زاده، مهدی. (1391). نظریه‌های رسانه اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری.
هابرماس، یورگن. (1383). دگرگونی ساختاری حوزه عمومی کاوشی در باب جامعه بورژوایی، ترجمه جمال محمدی، تهران، افکار.
Cashmore, Ellis (2006). Celebrity Culture. London, UK: Routledge
Choi, Y.K, Seo, Y, Wanger, U, Yoon, S. (2018). Matching luxury brand appeals with attitude functions on social media across cultures. Journal of Business Research, In Press, Corrected Proof.
Furedi, F. (2015). How the Internet and social media are changing culture, education and culture, 4.
Kaplan, M. andereas, Haenlein, Michael. (2010). ‘’Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media’’. Kelley school of Business. Indiana university. Retrieved Jan, 2018, From: www.elsevier.com/locate/bushor
Lull, J. (2000). Media, Communication, Culture: A Global Approach, Second Edition. Cambridge, UK: Polity Press
Ohiagu, O.p, Okorie, V. (2014). Social Media: Shaping And Transmitting Popular Culture. Covenant Journal of Communication (CJOC), 2(1): 93-108.
Rojek, Chris (2001). Celebrity. London: Reaktion Books.
Sonja Utz, Nicole C. Kramer (2009). The privacy paradox on social network sites revisited: the role ofindividual characteristics and group norms. Cyberpsychol J Psychosoc Res Cyberspace 3(2),Article 2
Tanase, G, C. (2012).The Confluence of Culture and Social Media in Changing Service Expectations. Romanian Distribution Committee Magazine. Romanian Distribution Committee, 3(4):14-19.
Tuzel, S, Hobbs, R. (2017). The Use of Social Media and Popular Culture to Advance Cross-Cultural Understanding. Media Education Research Journal, 51: 63-7.