نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی گروه ارتباطات دانشکده ارتباطات دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی، تهران، ایران.

2 کارشناسی‌ارشد ارتباطات دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ، تهران، ایران.

چکیده

رسانه‌ها با بازنمایی «دیگریِ» بیگانه نقش مهمی در برساختن هویت‌های سیاسی و اجتماعی ایفا می‌کنند. در این مقاله کوشیده‌ایم تا نمود بیگانه هراسی و بیگانه‌ستیزی را در گفتمان خبری سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد واکاوی قرار دهیم. به این منظور آمریکا به‌عنوان بیگانه یا «دیگری» مهم انتخاب و بازنمایی سیاست‌های این کشور را در گفتمان خبری سیمای جمهوری اسلامی ایران موردمطالعه قراردادیم. ازآنجاکه بازنمایی «دیگری» در پیوند با «خود» معنا پیدا می‌کند سؤال اصلی تحقیق چنین طرح می‌شود؛ سیاست‌های آمریکا به‌عنوان «بیگانه» یا «دیگری» چگونه بازنمایی شده و از خلال بازنمایی دیگری، هویت «خودی» چگونه تعریف می‌شود. در این راستا بخش خبری ساعت 21 شبکه یک سیما به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های خبری سیما انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. رویکرد نظری تحقیق را پیرامون مبانی نظری مفهوم «بازنمایی»، «گفتمان»، «هویت» و نظریه «هراس اخلاقی» سامان دادیم. برای پاسخ به مسئله تحقیق نمونه‌ها، بر اساس مدلی تلفیقی از تحلیل گفتمان و نشانه‌شناسی موردمطالعه قرار گرفتند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که گفتمان خبری شبکه یک در بازنمایی سیاست‌های آمریکا «دیگر هراسی» و «دیگر ستیزی» را بازتولید و در مقابل بر هویت خودی به‌عنوان هویتی «مبارز»، «انقلابی»، «آگاه» و... تأکید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The other and moral panic; the reproduction of alienation and xenophobia in the News Discourse of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Davoud Nemati anaraki 1
  • hadi nazari 2

1 Faculty Member of the Faculty of Communication I.R.I.B University, Tehran, Iran.

2 Master of Communication, I.R.I.B University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Mass media are also contributing to the production and reproduction of this procedure.
The media play an important role in conveying political and social identities by representing other.
In this article, we have attempted to study the phenomenon of alienation and xenophobia in the news discourse of the Islamic Republic of Iran.

To this end, we chose America as an "alienation" or an important "other", and studied the representation of the country's policies in the news discourse of the Islamic Republic of Iran.
Since representation of the "other" in relation to "self" makes sense, the main question of the research is that the American policy is described as "alien" or "other", and how is it defined as "identity" through representation of other?
. In this regard, the channel one News at 9o,clock of Sima was selected as one of the most important news sections of Sima.

We have organized a theoretical approach to theoretical foundations of the concept of "representation", "discourse", "identity", and the theory of "moral panic".
The answer to the research model was studied at two levels. In this way, based on a compilation model of discourse analysis and semiotics, the analysis of news texts at the visual and auditory level was discussed.
The research findings show that the channel News one is reproduced in the representation of American politics, "other hierarchy" and "other," and in contrast to identity as "militant", "revolutionary", "aware" and so on.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Representation
  • Alienation
  • Xenophobia
  • Moral panic
  • American
منابع
اکبر زاده جهرمی، سید جمال‌الدین. (1391). بازنمایی غرب در سریال‌های سیمای جمهوری اسلامی، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
امام خمینی، سید روح‌الله. (1385). صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، نشر عروج
اهداف، محورها، اولویت‌ها و سیاست‌های تولید، تأمین و پخش. (1384). تهران، مرکز طرح و برنامه‌ریزی معاونت تحقیقات و برنامه‌ریزی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
آزاد ارمکی، تقی و نبوی، سید حسین. (1392). نخستین صورت سازه فرهنگی «غرب» و «تجدد» در ایران معاصر، مسائل اجتماعی ایران، سال چهارم، شماره 1، صفحه 7-31.
آقاجانی، زهرا. (1388). الگوهای رمزگشایی فیلم بدون دخترم هرگز در میان مخاطبان ایرانی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
بارکر، کریس. (1391). مطالعات فرهنگی (نظریه و عملکرد)، (مهدی فرجی و نفیسه محمدی، مترجمان)، چاپ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
تاجیک، محمدرضا. (1377)، غیریت و هویت شکل‌گیری گفتمان انقلابی در ایران، پژوهش‌نامه متین، زمستان 1377، شماره 1، صص 83-106.
رسولی‌ثانی‌آبادی، الهام. (1390). هویت انقلابی-اسلامی نظام جمهوری اسلامی ایران در گفتمان‌های مختلف سیاست خارجی، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و پنجم، شماره 1، بهار 1390، صص 29-48
شهابی، محمود (1394). کارناوالی شدن و هراس اخلاقی (فایل صوتی)، بازیابی در 30 آذرماه 1394:  www.ihcs.ac.ir/Pages/Features/NewsDetail.aspx?id=%2012051
فرانکفورد، چاوا، نچمیاس، دیوید (1381). روش پژوهش در علوم اجتماعی، (فاضل لاریجانی و رضا فاضلی، مترجمان)، تهران: سروش.
فیسک، جان (1380). فرهنگ تلویزیون (مژگان برومند، مترجم). مجله ارغنون، شماره 19، زمستان 1380، صفحه 125 تا 142.
قانون خط‌مشی کلی و اصول برنامه‌های سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب 17/4/1361 مجلس شورای اسلامی. (1395). بازیابی 14 فروردین‌ماه 1395 از: تارنمای مرکز پژوهش‌های مجلس
کاستلز، مانوئل (1384). عصر اطلاعات؛ قدرت هویت، جلد دوم، (حسن چاووشیان، مترجم)، تهران: طرح‌نو.
مهدی زاده، محمد (1383). بازنمایی ایران در مطبوعات غرب: تحلیل انتقادی گفتمان «نیویورک‌تایمز»، «لوموند» و «دی ولت». رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
مهدی‌زاده، محمد (1389). نظریه‌های رسانه؛ اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، چاپ اول، تهران: همشهری
میرسپاسی، علی (1393). تأملی در مدرنیته ایرانی؛ بحثی دربارۀ گفتمان‌های روشنفکری و سیاست مدرنیزاسیون در ایران (جلال توکلیان، مترجم). چاپ اول، تهران: ثالث.
ون دایک، تئون ای (1389). مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان کاوی انتقادی (پیروز ایزدی، شعبان‌علی بهرام‌پور، محمدجواد غلامرضاکاشی، علیرضا خرمایی و تژا میرفخرایی، مترجمان). چاپ سوم، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
هال، استوارت (1393). معنا، فرهنگ وزندگی اجتماعی (احمد گل محمدی، مترجم). چاپ دوم، تهران: نشر نی.
هاوکس، ترسن (1377). استعاره (فرزانه طاهری، مترجم). تهران: نشر مرکز.
Cohen, S. (2002), Folk Devils and Moral Panics. London: Routledge.
Criss, Nurbilge (2002). A short history of anti-Americanism and terrorism: the Turkish Case, The Journal of American History, History and September 11: A Special Issue 89/2 (September 2002): 472-84. Available at: http://www.jstor.org/stable/3092168 (accessed 1 October 2017).
Gandhi, L. (1988). Postcolonial Theory. Critical Introduction, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Hall, S. & Jhally, S. (2007), Representation & the Media, Northampton, MA: Media
Lytle, M. (1987). The Origind of the Iranian-American Alliance,1941-1953, New York: Holmes & Meier.
Mac Robbie, A. (1994). Postmodernism and popular culture: London: Routledge.
Snyder, R. (1999). The US and Third World revolutionary states: understanding the breakdown in relations, International Studies Quarterly 43/2: 265-90. Available at: http:// www. Jstor.org/stsble/2600756 (accessed 1 October 2017).
Woodward, K ath(2000). Questioning identity: gender, class, nation, London: Routledge,The open university