نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر مرکز موسیقی و سرود صدا و سیما

2 استادیار گروه جامعه شناسی واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

3 استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

در دنیای امروز که عصر رسانه و فضای مجازی است، موسیقی یکی از جذاب‌ترین و پرمصرف‌ترین هنرهاست. هدف از این پژوهش بررسی مصرف رسانه‌ای و موسیقایی جوانان شهر تهران است. روش این پژوهش پیمایشی با ابزار پرسشنامه است، جامعه آماری جوانان 15 تا 29 سال شهرتهران است که از بین آن­ها تعداد 400 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شده‌اند. یافته‌ها در خصوص علاقه به موسیقی نشان داد که 86 درصد در حد زیاد، 13 درصد کم و تنها 1 درصد اصلاً به موسیقی علاقه ندارند. 45 درصد علاقه‌مندی خود را به خوانندگی ابراز داشته‌اند، در خصوص مصرف رسانه‌ای پاسخگویان، بیشترین میزان ساعات استفاده به ترتیب مربوط به تلگرام، اینترنت، تلویزیون، اینستاگرام، ماهواره، فیس‌بوک و کمترین میزان مربوط به رادیوست. تنها 8/15 درصد معتقدند موسیقی‌های مجاز تولید داخل (صداوسیما وآلبوم‌ها) توانسته نیازهای موسیقایی آن­ها را برطرف کند. بالای 80 درصد معتقدند که: فضای‌مجازی باعث شده راحت‌تر به موسیقی دلخواهشان دسترسی داشته‌باشند، تنوع بیشتری در انتخاب‌هایشان داشته و با خوانندگان و سبک‌های موسیقی جدیدی آشنا شوند. 70 درصد معتقدند فضای‌مجازی باعث شده مدت‌زمان بیشتری به موسیقی گوش کنند و حدود 50 درصد معتقدند فضای‌مجازی باعث‌شده هرگونه موسیقی که دم دستشان بیاید را گوش‌کنند. در این پژوهش 3 فرضیه موردسنجش قرارگرفت که بر اساس آمار استنباطی بین مصرف رسانه‌ای، سرمایه فرهنگی والدین با مصرف موسیقی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، همچنین بین مصرف رسانه‌ای (جدید و قدیم) با مصرف موسیقی تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of new media in directing youth to consume music

نویسندگان [English]

  • hamid heydarpanah 1
  • shapoor behyan 2
  • feridon vahida 3

2 Assistant Professor, Department of Sociology, Islamic Azad University, Mobarakeh Branch, Isfahan, Iran

3 Professor,Department of Social Sciences, University of Isfahan, Iran

چکیده [English]

In today's world of media and cyberspace, music is one of the most attractive and the most widely used arts. The present study aims to evaluate the music and media consumption of the youth in Tehran. The study is a survey. The population consists of 15 to 29 years old young people of Tehran, out of which 800 were selected by random sampling method.
The findings about interest in music showed that 86% of the subjects are highly interested in music, 13% low interest and only 1% are not interested in music;
45 percent have expressed their interest in singing. Regarding the respondents' media consumption, the highest number of hours spending for media was respectively related to Telegram, Internet, TV, Instagram, satellite, Facebook and the lowest one is related to the radio.
15.8% of people believe that authorized domestic music tracks (television and albums) have been able to meet their musical needs.
80% believe that cyberspace makes it easier to access their favorite music, have more variety in their choices and become familiar with new music singers and styles. 70% believed that cyberspace has caused them listen to music more and 50% argued that cyberspace has made them to listen to any available music.
The present study analyzed 3 hypotheses and according to the inferential statistics, there is a significant positive relationship between media consumption, cultural capital of parents and the residential district with music consumption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • music consumption
  • media consumption
  • cultural capital and cyberspace
اجاق، سیده زهرا و میرزایی موسوی، سیدرسول (1395) تحلیل کنش‌های ارتباطی و مدیریت تأثیر در گروه‌های تلگرام، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال دوم، بهار، شماره 5
ادیبی سده، مهدی و شجاع، زهرا (1388) بررسی تأثیر پایگاه اقتصادی - اجتماعی دانشجویان بر مصرف کالاهای فرهنگی، مجله مطالعات امنیت اجتماعی، زمستان، شماره 16.
استرا، ‌ویل، (1378) نگاهی به ویژگی‌های ‌‌هوی‌ مثال به‌عنوان یکی از گونه‌های موسیقی راک، در مطالعات فرهنگی، ویراسته سایمون دورینگ‌، ترجمه حـمیرا مـشیر زاده، تهران: موسسه فرهنگی آینده پویان.
آشنا، حسام‌الدین (1381) اینترنت و ثبات سیاسی و اجتماعی ایران، مجموعه مقالات همایش رسانه‌ها و ثبات سیاسی – اجتماعی ایران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران.
امیرمظاهری، امیر مسعود (1392) نقش سرمایه فرهنگی و تمایز طبقاتی در شکل‌گیری و تکوین جامعه‌شناسی موسیقی با تأکید بر دیدگاه‌های آدرنو، پیترسون و پیربوردیو، مجله علوم اجتماعی، مطالعات جامعه‌شناسی، تابستان، شماره 19.
الیاسی، مجید - خوشفر، غلامرضا - دنکو، مجید - پرده دار، فاطمه و ترشیزی، سوده (1390) بررسی عوامل مؤثر بر مصرف کالاهای فرهنگی در بین جوانان، مجله جامعه پژوهی فرهنگی، پاییز و زمستان، شماره 4.
ببران، صدیقه و غفوری، فریبا (1392) بررسی نقش شبکه تلویزیونی استانی کُردستان در بازتاب هویت بومی کُردها، فصلنامه فرهنگ ارتباطات (علمی و ترویجی) دوره 3، تابستان، شماره 10.
بختیاری، مهدی (1390) بررسی رابطه بین مصرف رسانه‌های ارتباط‌جمعی (ماهواره، رادیو، تلویزیون، روزنامه، اینترنت و ویدئو) و دین‌داری با تأکید بر مصرف رادیو و تلویزیون (مطالعه موردی شهر قم)، مجله علوم اجتماعی، دین و رسانه، تابستان، شماره 3
بنکدار، سیدسروش (1390) بررسی الگوی استفاده از موسیقی در بین جوانان و نوجوانان، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر ارتباطات اسلامی.
بیات، محمدکریم و منوچهری، روح‌الله (1394) نقش رسانه‌های اجتماعی در سبک زندگی اعضای کتابخانه‌ها عمومی با تحلیل "سوات" (مطالعه موردی شهر شیراز)، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، پاییز، شماره 3
بیچرانلو، عبدالله – طالبیان حامد و زندوکیلی، سارا (1394) بازنمایی حریم خصوصی در رسانه‌های اجتماعی: مردم‌نگاری کاربران ایرانی فیس‌بوک، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، بهار، شماره 1
بیچرانلو، عبدالله (1393) رسانه‌ی موسیقی و جوانان ایرانی؛ با تمرکز بر موسیقی در تلویزیون‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان، مجله علوم اجتماعی، رسانه، شماره 95، تابستان.
توسلی، غلامعباس و امانی کلاریجانی، امرالله (1391) تحلیل و بررسی سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی مجازی (با تأکید بر تئوری شبکه)، فصلنامه مطالعات رسانه‌ای، سال هفتم، پاییز، شماره 18.
جواهری، فاطمه - سراج‌زاده، سیدحسین و شکفته، سمیه (1391) مـوسیقی‌ زیرزمینی؛ بازنمای دغدغه‌های اجتماعی جوانان، فصلنامه مطالعات فرهنگ ارتباطات، سال سیزدهم، شماره 50، تابستان
حسین زاده، علی حسین – نواح، عبدالرضا و قاسمی، داریوش (1392) بررسی عوامل مؤثر بر میزان و نوع مصرف موسیقی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق) دوره 8، زمستان، شماره 2.
خواجه نـورى، بـیژن و زاهد، سعید (1384) جنبش زنـان در ایران، شـیراز: مرغ سلیمان.
ربانی، رسول و رستگار، یاسر (1387) جوان، سبک زندگی و فرهنگ مصرفی، مجله علوم اجتماعی مهندسی فرهنگی، زمستان، شماره 23 و 24
رستگار خالد، امیر و محمدی، میثم (1391) کنش‌های اجتماعی زنان و دختران نسبت به حجاب و رابطه آن با مصرف اینترنت و ماهواره، مجله مطالعات راهبردی زنان، تابستان، شماره 56.
شیخ، رضا و شامبیاتی، هانیه (1394) تحلیل محتوای شبکه‌های اجتماعی مجازی با رویکرد نتنوگرافی بر اساس اطلاعات ناقص، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، زمستان، شماره 4
طالبی دلیر، معصومه و اکبری، حسین (1393) رسانه و مصرف‌گرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، پاییز و زمستان، شماره دوم.
علیخواه، فردین و رستمی، الناز (1390) مصرف رسانه‌ای و سبک زندگی (مطالعه‌ای در بین شهروندان شهر تنکابن) فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی ایران، بهار، دوره 7، شماره 1.
غیاثوند، احمد (1394) مطالعه اینترنتی در بین مردم شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، تابستان، شماره 2
فرقانی، محمدمهدی و بدیعی، بهار (1394) فرایند اهلی سازی تکنولوژی رسانه‌ای: تجربه زیسته جوانان ایرانی در پذیرش تلفن همراه هوشمند، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال اول، زمستان، شماره 4
فیضی، ایرج (١٣٨٢‌)؛ «بررسی‌ ساختار اینترنت و پیامدهای ارتباطی آن (درون شبکه‌ای)»، مجله ارتباطات، شماره ٦
قاسمی، وحید و میرزایی، سید آیت‌الله (1385) جوانان و هنجارهای رسمی و غیررسمی موسیقی پاپ، نامه علوم اجتماعی، پاییز، شماره 28.
گل‌محمدی، احمد (1381)، جهانی‌شدن (فرهنگ و هویت)، تهران: نشر نی.
محمدی، مصطفی و میرتقیان رودسری، سید محمد (1395) نگرش گردشگران به نقش رسانه‌های اجتماعی در فرآیند برنامه ریزی سفر، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال دوم، زمستان، شماره 8
مرادی، شیوا و نادری نادر (1395) بررسی تأثیر مصرف رسانه‌های نوین بر قصد کارآفرینانه دانشجویان (مطالعه موردی دانشگاه تهران) فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال دوم، بهار، شماره 5
مزیدی، محمدعلی و حمدی، سیامک (1393) تعیین جایگاه ارتباطی، پایگاه و مصرف رسانه‌ای شهروندان تهرانی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی، فصلنامه مطالعات ماهواره و رسانه‌های جدید، شماره 10 و 11، ص 37 تا 52
مک کوایل، دنیس (1387) درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمه: پرویز اجلالی، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها
میرزایی، حسین - ساداتی، انسیه - کاردوانی، راحله - اکبریان، مهدی و فتحی، لیلا (1390) بررسی خرده‌فرهنگ جوانان ایران در محتوی اشعار موسیقی پاپ، مجله جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، تابستان، شماره 2.
نیازی، لیلا – زارعی زوارکی، اسماعیل و علی‌آبادی، خدیجه (1395) تأثیر آموزش سواد رسانه‌ای مبتنی بر فناوری بر میزان آگاهی دانش‌آموزان، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال دوم، پاییز، شماره 7
وتسلر، الئونورا و تسیرکر، فیلیپ (1383) درآمدی بر جامعه‌شناسی موسیقی، ترجمه: حاتمی، آزاده، مجله مقام موسیقایی، اسفند، شماره 36.
ودادهیر، ابوعلی، امینیان، احسان، طباطبائی، آسیه السادات و سلمانی، محمدجواد (1390) جوانـان و موسیقی پاپ: بررسی در عوامل اجتماعی – فرهنگی مرتبط با گـرایش دانشـجویان دانشـگاه تربیت معلم به موسیقی پاپ، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، تابستان، دوره دوم شماره 1.