نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، گروه علوم ارتباطات ودانش شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی واجتماعی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 دانشیار، گروه علوم ارتباطات ودانش شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی واجتماعی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 استاد تمام، گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
شبکه های اجتماعی ، ظرفیت های نوینی را به منظور تأثیرگذاری بر کاربران و هدایت آن ها به سوی کنش اجتماعی فراهم کرده اند. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی از عوامل مؤثر بر رهبری فکری کاربران شبکه های اجتماعی در ایجاد کنش اجتماعی بود. بدین منظور، طرح پژوهشی همبستگی برای تبیین روابط میان متغیرهای پیش بین شهرت و جذابیت ، تخصص ، هنجارمندی ، جایگاه اجتماعی رهبر، شباهت او با کاربر، رسانه های رسمی، ویژگی های پیام، تأثیر پذیری کاربر، انتشار فراخوان های مربوط به کنش اجتماعی با متغیر معیار کنش اجتماعی هماهنگ کاربران در شبکه اجتماعی اینستاگرام اتخاذ شد. 393 نفر به پرسشنامه محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی آن توسط خبرگان تأیید شد، پاسخ دادند. آلفای کرونباخ زیر-مقیاس های پرسشنامه به جز یک مورد، بالاتر از 0.70 بود.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که رهبری فکری در شبکه های اجتماعی، به طور مستقیم بر کنش اجتماعی هماهنگ تأثیر نداشته، بلکه رهبری فکری از طریق متغیرهای میانجی «شهرت و جذابیت» رهبر فکری، و نیز «تأثیرپذیری کاربران» و «انتشار فراخوان های مربوط به کنش اجتماعی»، بر کنش اجتماعی هماهنگ کاربران شبکه اجتماعی اینستاگرام مؤثر بوده است. نیز «ویژگی های پیام»، بیشترین تأثیر را بر رهبری فکری داشته است. یافته های پژوهش حاضر می تواند در رهبری فکری کاربران شبکه های اجتماعی به منظور ایجاد کنش اجتماعی هماهنگ توسط مراکز آموزشی و علمی، و نیز متولیان تولید و انتشار محتوا در فضای مجازی، مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Factors Affecting Opinion Leadership of Social Media Users in Creating Social Action
نویسندگان [English]
- Sholeh Meraji Oskouie 1
- mohamad soltanifar 2
- Ali Delavar 3
1 MA Student, Department of Communication Sciences and Knowledge Studies, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Communication Sciences and Knowledge Studies, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Full professor, Department of Psychometrics, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba’i University
چکیده [English]
Social media have provided brand-new capacities for affecting users and leading them toward social action. The aim of the current research was to develop a model of factors affecting the opinion leadership of social media users in creating social action. To this end, a correlational design was adopted to describe the relationship between predictor variables of leader’s reputation and attractiveness, expertise, normativity, social status, similarity to users, official media, message characteristics, the users’ influenceability, and criterion variable of dissemination of calls for social action, and simultaneous social action on Instagram social media. A researcher-developed questionnaire whose validity and reliability were confirmed, was filled out by 393 participants. Cronbach’s Alpha for all sub-scales, except for one, was greater than.70. The present research findings showed that opinion leadership on social media did not directly affect the simultaneous social action of users, rather, its influence was mediated by opinion leader’s “reputation and attractiveness”, “users’ influenceability”, and “dissemination of calls for social action”. Also, “message characteristics” had the greatest effect on the opinion leadership. The findings can be employed by educational and scientific centers, and institutions responsible for content production and dissemination, to create simultaneous social action through opinion leadership.
کلیدواژه‌ها [English]
- Opinion leadership
- Social Action
- Social media
- Reputation and Attractiveness
- Users’ Influenceability
- Dissemination of calls for social action
- اولسون، جین؛ سیگنایزر، بنو؛ ویندال سون. (1387). کاربرد نظریه‌های ارتباطات. (ترجمه: علیرضا دهقان)، تهران: جامعه شناسان.
- حسینی مقدم، محمد؛ شاوردی، تهمینه؛ جعفرزاده پور، فروزنده. (1396). «بررسی تفاوت شهرت حقیقی و مجازی و نقش رسانه‌ها در میزان شناخته‌شدگی افراد»، مطالعات رسانه‌های نوین. دوره 3، شماره 10، صص 141-113. تابستان.
- رهبرقاضی، محمودرضا؛ فدایی ده چشمه، مرضیه؛ شهریاری، اعظم. (1396). «بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر مصرف سیاسی». مطالعات رسانه‌های نوین. دوره 3، شماره 11، صص 59-34.
- کرمانی، حسین؛ پاکدامن، یوسف. (1395). «مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی کاربران ایران در فیس‌بوک و مشارکت مدنی آن‌ها در دنیای واقعی». پژوهش‌های ارتباطی. 23 (3)، صص 35-9.
- وحید، مجید. (1381). بررسی فرآیند شکل‌گیری و قرارگیری مشکل در عرصه عمومی و دستور کار سیاست‌گذار. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. 57. صص 285-309.
)