نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، گرایش روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

مقاله حاضر به مطالعه پدیده خشونت‌کلامی در صفحات مجازی پربازدید در اینستاگرام پرداخته است. بدین منظور در گام نخست، صفحات پرطرفداری که تا زمان آغاز این پژوهش بیش از یک میلیون دنبال‌کننده داشتند، شناسایی شد. این صفحات متعلق به 19 سلبریتی هنری در داخل ایران است. پس از آن، اظهارنظرهای دنبال‌کنندگان این صفحات از منظر خشونت کلامی مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش از نظریه‌های ادب از براون و لوینسون (1978 و 1987) و بی‌ادبی کلامی از کالپپر (2011) که با محوریت وجهه، ذیلِ نظریه نمایشی گافمن قرار می‌گیرند، استفاده شده است.
برای انجام پژوهش از روش کیفیِ تحلیل مضمون استفاده شد. سرانجام، با تحلیل حدود 1500 اظهارنظر (کامنت) که حاوی خشونت کلامی بودند، اشباع نظری حاصل شد و تعداد 9 مضمون فراگیر با عنوان زندگی شخصی، جایگاه و مقام حرفه‌ای هنرمند، آسایش و رفاه، جنسی، جنسیت، سیاست، مذهب، قومیت و اصل و نسب و دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی و شهروندی استخراج شدند. پس از این مرحله، شبکه مضامین فراگیر به عنوان الگوهای اصلی و پرتکرار داده‌های متنی، ترسیم و همچنین پیش از آن در جداول نُهگانه دو سطح دیگر مضامین یعنی تعداد مضامین پایه و سازمان‌دهنده آورده، توصیف و تحلیل شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

verbal violence in the comments on popular Iranian Instagram pages

نویسندگان [English]

  • alireza abdolahinejad 1
  • Nooshin Majlesi 2

1 ATU

2 ATU

چکیده [English]

The present study was aimed at examining verbal violence in the comments on popular Iranian Instagram pages. In the initial stage, the official Instagram pages of Iranian celebrities (who lives in Iran) with at least one million followers at the time that the present project was approved were identified. Then, the followers’ comments were analyzed in terms of verbal violence. In the present study, the Brown and Levinson's politeness theory (1978 & 1987) and the Impoliteness theory by Culpeper (2011) that are focused on the concept of face, and are related to the Goffman's theory of dramaturgy. The qualitative method of thematic analysis was used to analyze the data. Finally, analysis of 1500 comments with verbal violence revealed 9 Global themes as follows: Celebrity’s personal and professional life, Welfare, Sexual, Gender, Politics, Religion, Ethnicity and Social concerns. In the next step, a thematic network of the global themes as the main and repeated patterns of the textual data was drawn, and subsequently, two other levels of themes, i.e. the Basic and Organizing themes were categorized, described, and analyzed in 9 tables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • verbal violence
  • verbal aggression
  • celebrity
  • Instagram
-  اسلوین، جیمز. (1380). اینترنت و جامعه، ترجمه: عباس گیلوری و علی رادباوه، تهران: نشر کتابدار.
-  ببکاک، ویلیام؛ وایت هاوس، ویرجینیا. (1388). شهرت به‌منزله پدیده‌ای پست‌مدرن (بحران اخلاقی دموکراسی و کابوس رسانه‌ها)، ترجمه: صالح نجفی، ماهنامه رواق هنر و اندیشه، شماره 34.
-  پولاک، یاکوب ادوارد. (1368). سفرنامه پولاک «ایران و ایرانیان»، ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات خوارزمی.
-  ترلو، کریسپین؛ تومیک، آلیس؛ لنگل، لورد. (1390). ارتباطات کامپیوتر واسط: تعاملات اجتماعی و اینترنت، ترجمه: سروناز تربتی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
-  حسینی انجدانی، مریم. (1395). روش تحلیل مضمون، تهران: مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما.
-  خدیوی زند، محمدمهدی. (1388). هنگامه‌های ناسزا شناسی و ناسزا درمانی (پوزش پیشاپیش)، فصلنامه تازه‌های روان‌درمانی، شماره 53 و 54.
-  رحمانی، حسین؛ مدرسی، یحیی؛ غیاثیان، مریم‌السادات؛ زندی، بهمن. (1395). ادب و بی‌ادبی در رمان‌های نوجوانان فارسی، ماهنامه جستارهای زبانی، دوره هفتم، شماره 5، شماره پیاپی 33.
-  ستوده، هدایت الله. (1389). روانشناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آوای نور، چاپ سیزدهم.
-  سید حسینی، سید محمدعلی؛ فرقانی، محمدمهدی. (1394). تحلیل تماتیک عوامل القای ترس در بازی‌های رایانه‌ای، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال یازدهم، شماره 40.
-  عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، نشریه اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم، شماره پیاپی 10.
-  فراستخواه، مقصود. (1395). ما ایرانیان: زمینه کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی، تهران: نشر نی، چاپ نهم.
-  فریس، کری اُ. (1394). جامعه‌شناسیسلبریتی، ترجمه: فردین علیخواه، قابل‌دسترس در سایت انسان‌شناسی و فرهنگ به نشانی:
-  کریمی، فاطمه. (1390). بررسی انواع خشونت کلامی و عوامل پدیدآورنده آن ازنظر دانش‌آموزان و معلمان، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال دوم، شماره دوم.
-  گیدنز، آنتونی. (1386). جامعه‌شناسی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
-  محسنی تبریزی، علیرضا و محمدمهدی رحمتی. (1381). سیری در مفاهیم و نظریه‌های خشونت، پرخاش و پرخاشگری به‌منظور ساخت و ارائه یک مدل علمی – توصیفی خشونت در ورزش، دو فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی (نامه علوم اجتماعی)، تهران: دانشگاه تهران، شماره 19.
-  محمد پور، احمد. (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 2: مراحل و رویه‌های علمی در روش‌شناسی کیفی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان، جلد 2، چاپ دوم.
-  معمار، ثریا؛ عدلی پور، صمد؛ خاکسار، فائزه. (1391). شبکه‌های اجتماعی مجازی و بحران هویت (با تأکید بر بحران هویتی ایران)، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره اول، شماره 4.
-  مهدی زاده، سید محمد. (1393). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری، چاپ چهارم.
-  یول، جورج. (1387). کاربردشناسی زبان، ترجمه: محمد عموزاده مهدیرجی و منوچهر توانگر. تهران: انتشارات سمت.
 -  Attride-Stirling, Jennifer. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative Research, London: SAGE publication, Vol.I (3): 385 – 405.
-  Brown, P. & Levinson, S. (1987). Politeness: Some Universals of Language Usage. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Johanson, N.A., Cooper, R.B., & Chin, W.W. (2008). Anger and flaming in computer-mediated negotiation among strangers. Decision Support System 46, 660-672.
-  Marshall, P. David; Redmond, Sean. (2015). A Companion to Celebrity. John Wiley & Sons Publications.
-  Moor P.J., Heuvelman A. & Verleur R. (2010). Flaming on YouTube. Journal: Computers in Human Behavior 26, 1536–1546.
-  O’Sullivan P.b., Flanagin, A.J. (2003). Reconceptualizing flaming and other problematic messages. new media & society, SAGE Publications.
-  Reitman, D., & Villa, M. (2004). Verbal Aggression: Coping Strategies for Children. National association of school psychologies 30, 270 – 657: https://en.wikipedia.org/wiki/Internet_troll