نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشکده فارابی

چکیده

فرهنگ سیاسی در ایران به‌عنوان فضایی فرهنگی که نمایانگر چگونگی ارتباط مردم با نظام سیاسی است در دهه‌های اخیر از پدیده‌های متنوعی همچون انقلاب، ساختار نظام سیاسی، کارگزاران حکومتی و... متاثر شده است. در این فضای فرهنگی پدیده شبکه‌های اجتماعی مجازی در سال‌های اخیر آثار مختلفی بر جای گذاشته است. اما اینکه این پدیده و به‌طور خاص شبکه‌های توئیتر و فیس‌بوک توانسته مانند دیگر پدیده‌های تاریخی بر فرهنگ سیاسی استادان دانشگاه‌ها به‌عنوان قشری که بیشترین بهره‌برداری را از این دو شبکه اجتماعی دارند تاثیر بگذارد، مسئله‌ای است که پژوهش حاضر برای پاسخگویی به آن از روش موردی- زمینه‌ای و در سطح توصیفی- تحلیلی بهره برده است. این تحقیق با بهره‌گیری از نظرات استادان علوم انسانی دانشگاه‌های هشت کلان‌شهر کشور به شیوه پیمایشی و سپس تحلیل داده‌های به‌دست آمده با استفاده از آزمون تاو کندال به این نتیجه دست یافته است که سه کارکرد توسعه قابلیت‌های نظارتی، همگرایی ارتباطات اجتماعی و ارزش‌سازی توییتر و فیس‌بوک در مجموع بر شش مولفه از هشت مولفه فرهنگ سیاسی کاربران دانشگاهی در ایران موثر بوده که از این میان هر سه کارکرد بر نقد نظام سیاسی؛ دو کارکرد بر بی‌اعتمادی، بیگانه‌ستیزی و برتری ارزش‌های دینی و فقط یک کارکرد بر افراط‌گرایی و خودمداری تاثیر دارند و رفتارهای فراقانونی و مطلق‌گرایی فکری نیز تاثیری از این کارکردها نمی‌پذیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The impact of Twitter and Facebook on the political culture of university professors in eight metropolises of Iran

نویسنده [English]

  • mehdi bigdeloo

Faculty member of Farabi faculty, Tehran, Iran

چکیده [English]

Political culture in Iran as a cultural space that manifests the way people relate to the political system has affected in recent decades various phenomena such as revolution, the structure of the political system, government agents, and so on. In this cultural context, the phenomenon of virtual social networking has left many works in recent years. But the phenomenon, and in particular the Twitter and Facebook networks, have been able to affect the political culture of university professors as other historical phenomena as the most exploitative of these two social networks, the issue that the present study aims to answer to a case-to-face approach And at the descriptive-analytical level. This study, using the views of the humanities professors of the universities of eight metropolitan areas of the country in a survey method, and then analyzing the data obtained using the Tao Kendall test, concluded that three functions of development of regulatory capabilities, convergence of social communication and the valuation of Twitter and Facebook The sum of the six components of the eight components of the political culture of political users in Iran has been effective, including all three functions of the critique of the political system; two functions affecting distrust, alienation, and the superiority of religious values and only one function on extremism and self-rule, and extra-judicial behaviors Intellectual absolutism also does not affect these functions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Network
  • Facebook
  • Culture
  • Media
  • political culture
-  آزاد ارمکی، تقی. (1386)، فرهنگ و هویت ایرانی و جهانی‌شدن، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
-  اخوان کاظمی، بهرام. (1386)، «بررسی تعاملات فرهنگ سیاسی و تحزب در ایران»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره چهارم، تهران: انجمن علوم سیاسی ایران.
-  امینی، علی‌اکبر؛ خسروی، محمدعلی. (1389)، «تأثیر فرهنگ سیاسی بر مشارکت سیاسی زنان و دانشجویان»، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال دوم، شماره 7، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر.
-  ابراهیمی، نبی‌الله. (1390)، «تأثیر شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های ماهواره‌ای در وقوع و تکوین انقلاب‌های عربی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 14، شماره 2، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-  افتاده، جواد. (1391)، «تفاوت بین رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمعی»، نشریه علوم اجتماعی، شماره 56، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
-  بشیریه، حسین. (1384)، موانع توسعه سیاسی در ایران، چاپ پنجم، تهران: گام نو.
-  پوررضا کریم‌سرا، ناصر. (1393)، «تأثیر رسانه بر شبکه‌های اجتماعی و کنش اجتماعی در ایران»، فصلنامه رسانه و فرهنگ، سال چهارم، شماره دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  جمالی اسکویی، سید جمال. (1390)، بررسی تأثیر نهضت مشروطیت بر فرهنگ سیاسی ایرانیان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
-  جعفر پور کلوری، رشید. (1389)، فرهنگ سیاسی در ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-  خاقانی، مهدی و قربانپور، سمیه. (1390)، «شبکه‌ای شدن مدنی در فضای سایبر و تأثیر آن بر جنبش‌های نوین اجتماعی در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال چهارم، شماره 13، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر.
-  خان‌محمدی، یوسف. (1392)، فرهنگ سیاسی و رفتار انتخاباتی، تهران: انتشارات خرسندی.
-  رجایی، فرهنگ. (1386)، مشکله هویت ایرانیان امروز، تهران: نشر نی.
-  ربانی، علی و شایگان فر، فرهاد. (زمستان 1389)، «فرهنگ سیاسی ایران و مؤلفه‌هایش»، فصلنامه سیاست، شماره 4، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
-  رئیسی عیسی آبادی، شهاب. (1390)، بررسی تأثیر دینداری بر فرهنگ سیاسی. (مطالعه موردی مردم شهر فارسان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.
-  رهبر قاضی، محمود رضا و فدایی ده چشمه، مرضیه و شهریاری، اعظم. (پاییز 1396)، «بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر مصرف‌گرایی سیاسی»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، شماره 11، دانشگاه علامه طباطبائی.
-  ساروخانی، باقر. (1391)، جامعه‌شناسی نوین ارتباطات (رسانه‌ها در جهان امروز)، تهران: انتشارات اطلاعات.
-  سورین، ورنر جی و تانکارد، جیمز دبلیو. (1388)، نظریه‌های ارتباطات، چاپ چهارم، ترجمه: علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-  سریع‌القلم، محمود. (1386)، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-  شایگان، داریوش. (1388)، افسون زدگی جدید، ترجمه: فاطمه ولیانی، تهران: فروزان.
-  شعبانی، رضا. (1386)، ایرانیان و هویت ملی، چاپ دوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ اندیشه اسلامی.
-  شریف، محمدرضا. (1381)، انقلاب آرام؛ درآمدی بر تحول فرهنگ سیاسی در ایران، تهران: انتشارات روزنه.
-  شهابی، محمود؛ بیات، قدسی. (1391)، «شبکه‌های اجتماعی مجازی و کاربران جوان؛ از تداوم زندگی واقعی تا تجربه جهان‌وطنی»، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال نوزدهم، شماره 69، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
-  علم، محمدرضا. (1387)، سهم فرهنگ سیاسی ایران در ناپایداری احزاب، تهران: انتشارات نیک‌فرجام.
-  قیصری، نوراله. (1388)، نخبگان و تحول فرهنگ سیاسی در ایران دوره قاجار، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-  عبداللهی نژاد، علیرضا؛ صادقی، جواد؛ قاسمی نژاد، ابوذر. (1395)، «رسانه‌های اجتماعی و مشارکت سیاسی در انتخابات. (رابطه استفاده از فیس‌بوک، تلگرام و اینستاگرام) و مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات هفتم اسفند 1394»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، شماره 5.
-  کاستلز، مانوئل. (1393)، قدرت ارتباطات، ترجمه: حسین بصیریان جهرمی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-  کریبر، گلن و مارتین، رویستون. (1390)، فرهنگ‌های دیجیتال، ترجمه: مرضیه وحدانی، تهران: نشر ساقی.
-  لیمبرت، جان. (1391)، ایران در مصاف با تاریخ، ترجمه: سعیده ناجیان تبریز، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-  مصلی‌نژاد، عباس. (1387)، فرهنگ سیاسی ایران، چاپ دوم، تهران: فرهنگ صبا.
-  مظفری پور، زهرا. (1390)، دولت رانتیر و بازتولید فرهنگ سیاسی تبعی؛ مطالعه موردی دولت پهلوی. (1342- 1357)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
-  موسوی، سید سعید. (1389)، تأثیر جهانی‌شدن بر فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
-  میرمحمدی، داود. (1391)، فضای مجازی و تحولات هویتی در ایران، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
-  وبستر، فرانک؛ رابینز، کوین. (1385)، عصر فرهنگ فناورانه: از جامعه اطلاعاتی تا زندگی مجازی، ترجمه: مهدی داودی، تهران: انتشارات توسعه.
 
-   Ahern, Liz & Feller, Joseph & Nagle, Tadhg. (2016), Social media as a support for learning in universities: an empirical study of Facebook Groups, Journal of Decision System, Vol 25, pp. 35-49. Taylor & Francis Group.
-  Anderchen, silvia &Charvat, Martin. (2016), User perspective of privacy exposure on Facebook: An examination of risks perception among University stuents in Sweden, degree project at master level, Linnaeus University, Sweden.
-   Borzsei, Linda Kata. (2013), Political culture on the national web; the role of political culture in online political activity and the case of Hungarian politics on facebook, M.A new media and digital culture, Utrecht University.
-  Brundin, Pia. (2008), Politics on the Net, Orebro University.
-  Ceron, Andrea. (2015), Internet, News, and Political Trust: The Difference Between Social Media and Online Media outlets, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol.20, pp. 487-503.
-  Coe, Peter. (2015), The social media paradox: an intersection with freedom of expression and the criminal law, Information& Communications Technology Law, Vol. 24, No. 1, 16-40, Routledge: Taylor & Francis Group.
-  Chatur, noorin. (2011), political outcomes of digital conversations: A case study of the facebook group Canadians against proroguing parliament, A thesis submitted to the school of Graduate studies of the University of lethbridge, requirements for the degree of Master of Arts, department of political Science University of lethbridge, Alberta, Canada
-  Debatin, Bernhard &Lovejoy, Jennette &Horn, Ann-Kathrin &Hughes, Brittany. (2009), Facebook and Online Privacy: Attitudes, Behaviors, and Unintended Consequences, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol.15, pp. 83-108.
-  Ellison, Nicole B. & Vitak, Jessica & Gray, Rebecca & Lampe, Cliff. (2014), Cultivating Social Resources on Social Network Sites: Facebook Relationship Maintenance Behaviors and their role in Social Capital Processes, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol. 19, pp. 855-870.
-  Grasmuck, Sherri &Martin, Jason &Zhao, Shanyang. (2009), Ethno-Racial Identity Displays on Facebook, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol. 15, pp. 158-188
-  Gustafsson, Nils. (2013), Political participation, social network sites and inequality, Lund University: Faculty of Social Sciences, Department of Political Science.
-  Harris, Lisa & Harrigan, Paul. (2015), Social media in politics: the ultimate voter engagement tool or simply an Echo chamber? Journal of Political Marketing, Vol. 14, pp. 251-283, Routledge: Taylor & Francis Group.
-  Harel, Ori. (2013), Resources, Political Efficacy and Political Performance: Political Participation on Facebook, Master Thesis, Faculty of social& behavior sciences, Leiden University.
-  Houghton, David & Joinson. (2010), Privacy, Social Network Sites, and Social Relations, Journal of Technology in Human Services, Vol. 28, pp. 74-94, Routledge: Taylor & Francis Group.
-  Kempe, Emelie. (2015), How social is the politics? A case study of how political parties
-  Kim, Jinyoung & Ahn, June. (2013), The Show Must Go On: The Presentation of Self during Interpersonal Conflict on Facebook, Montreal, Quebec, Canada.
-  Leskinen, Hanna. (2012), The Greens of Finland in social media: Facebook as a communication forum, Degree Programme for Multilingual Management Assistants, Haaga-Helia university of Applied Sciences.
-  Li, Jiahang & Greenhow, Christine. (2015), Scholars and social media: weeting in he conference backchannel for professional learning, Michigan State University: Educational Media International, Vol. 52, No.1, 1-14.
-  Madsen, Dag & Slatten, Kare. (2015), Social media and management fashion, Norway: Department of strategy and finance, school of business and faculty of social sciences, Buskerud and Vestfold University College, Cogent Business & Managwment.
-  McKinney, Bruce & Kelly, Lynne & Duran, Robert. (2012), Narcissism or Openness?: College Students Use of Facebook and Twitter, Communication Research Reports, Vol. 29, pp. 108-118, Routledge, Taylor& Francis Group.
-  Newman, Bobbi L. (2014), Polarized and linking it: How political polarization affects active avoidance behavior on Facebook, A thesis for the degree of Master of Arts, Iowa State University.
-  Petrocchi, Nicola& Asnaani, Anu & Piquer Martinez, Alejandra & Nadkarni, Ashwini & Hofmann, Stefan. (2015), Differences Between People Who Use Only Facebook and Those Who Use Facebook Plus Twitter, International Journal of Human-Computer Interaction, Vol. 31, pp. 157-165.
-  Rauschenbach, Rolf. (2012), post-conventional politicalCulture via processes of direct democracy: theoretical considerations based on JurgenHabermas and Lawrence Kohlberg, Swiss political Science Review, vol.18, pp. 477-497.
-  Rystina, Indira Sadybekovna. (2013), Evolution of the political culture of the youth of Kazakhstan, Procedia- Social and Behavioral Scienes 89: 413-417, Elsevier.
-  Seldert, Sofie. (2014), Attention and social comparison on Facebook; A Quantitative study about Adolescents Psychological Wellbeing, faculty of health and occupational studies, department of Social work and Psychology, University of Gavle.
-  Scott, Graham G. (2014), More Than Friend: Popularity on Facebook and its Role in Impression Formation, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol. 19, pp. 358-372
-  Skeggs, Beverley & Yuill, Simon. (2016), The methodology of a multi-model project examining how facebook infrastructures social relations, Information, Communication & Society, Vol.19,N. 10, pp. 1372. Routledge: Taylor & Francis Group.
-  Trentham, Barry&Sokoloff, Sandra& Tsang, Amie&Neysmith, Sheila. (2015), Social media and senior citizen advocacy: an inclusive tool to resist ageism?, politics, Groups, and Identities, Vol. 3, pp. 558-571, Published by Taylor& Francis.
-  Woolley, Julia K.& Limperos, Anthony M.& Beth Oliver, Mary. (2010), The 2008 Presidential Election, 2.0: A Content Analysis of User-Generated Political Facebook Groups, Mass Communication and Society, Vol. 13, pp. 631-652.
-  Yu, Ping. (2015), When the personal becomes the political: Examining political engagement on Social media, A dissertation submitted of the required for the degree of doctor of philosophy in the University of Michigan.
-  Young, Jennifer. (2012), political conversations on Facebook: An exploration of practices, A thesis submitted to the faculty of the Graduate school of Arts and Sciences of Georgetown University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in communication, culture, and technology, Washington DC.