نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• سروناز تربتی ¹
• امین مهدوی ²

¹ استادیار علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران

² کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی جوک‌ها در خصوص توافق هسته‌ای که در شبکه‌های مجازی انتشاریافته‌اند، انجام شده است. مسئله اصلی این تحقیق آشکار کردن سویه‌های ایدئولوژیک و وابستگی این جوک‌ها در خصوص امر هسته‌ای با جناح‌های قدرت است و این سؤال مطرح است که چگونه زبان در مناسبات قدرت در قالب طنز و شوخ‌طبعی چرخش پیدا کرده است و همچون یک امر رهایی‌بخش از تحکم و نظم پایگانی موجود، امکان تفسیرهای متفاوت از گفتمان غالب و تک‌صدا را ایجاد می‌کند. در این مقاله از روش تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد سه‌بعدی فرکلاف، نظریه کارناوال باختین و طنز گروستیک استفاده ‌شده است. بدین منظور تعدادی از جوک‌های هسته‌ای در فضای مجازی تحلیل و بررسی شده‌اند. نتایج نشان داد که خیال‌پردازی حاصل از جنبه‌های ایدئولوژیک زبان جوک، وضعیت موجود را بازنمایی و بازتفسیر می‌کند و به ایجاد، حفظ و تغییر در روابط اجتماعی و کردارهای گفتمانی منتهی می‌گردد. همچنین با توجه به ویژگی‌های متنی آن مشخص شد که تعدادی از آن‌ها، بازتفسیری مثبت و تعدادی نیز بازتفسیری منفی از توافق هسته‌ای دارند. به نظر می‌رسد که بازنمایی مثبت در قالب ایدئولوژی قدرت حاکم (دولت یازدهم) و بازنمایی منفی در قالب ایدئولوژی اصولگرایان شکل‌گرفته است. درواقع، ژانر زبانی جوک در خدمت قدرت قرارگرفته و برای هژمونیک و چندصدایی شدن گفتمان‌های قدرت به کار گرفته می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• "تحلیل گفتمان انتقادی"
• "توافقات هسته‌ای"
• "جوک"
• "فرکلاف"
• "ایدئولوژی"باختین"

عنوان مقاله [English]

Critical Discourse Analysis of Nuclear Agreements Jokes The Nuclear Agreement Representation in Persian Jokes

نویسندگان [English]

• sarvenaz torbati ¹
• Amin Mahdavi ²

¹ faculty member/ East Tehran Branch, Azad university, Tehran,Iran

² Master graduated/ Islamic Azad University of tehran, East Tehran Branch

چکیده [English]

The objective of the present research concerns nuclear agreements jokes that have propagated in social networks. The critical issue of this research is to illustrate the ideological aspects and the relationship of these jokes with the political factions in the case of nuclear agreements. The main question is how language shifts to joke and witticism in power relations. Fairclough’s three dimension model of critical discourse analysis is used in this research. Hence a number of jokes in virtual space regarding nuclear agreement have been analyzed. The consequences shows that the fantasy which derives from the ideological aspects of witticism language represents the existing situation and also construct, sustain, and change the social relation and discursive actions. Textual characteristics show positive and negative representation of jokes. The positive representation constructs in the ideology of dominate power (11enth government) and the negative representation construct in the opposition faction (fundamentalism). The genre of joke is in the service of power and is used in order to hegemonies the power discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

• "critical discourse analysis"
• "nuclear agreement"
• "joke"
• "Fairclough"
• "ideology"
• "Bakhtin"