نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر، با هدف تبیین نقش رسانه‌های اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی صورت گرفته است. پژوهش از نوع کاربردی به روش پیمایشی- تحلیلی انجام گرفته و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق­ساخته براساس مدل لانه زنبوری کیتزمان در رسانه‌های اجتماعی و مدل دانشگاه نامرئی (مدل ‌زاکالا) در ارتباطات علمی بوده است. برای روایی پرسشنامه؛ روایی صوری- محتوایی و برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و مقدار آن 91/. بدست آمد. جامعه آماری 460 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی تهران بودند و 150 نفر به شکل نمونه‌گیری تصادفی ساده به پرسشنامه پاسخ دادند. یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین استفاده از انواع رسانه‌های اجتماعی 1۳/2 پایین‌تر از حد متوسط بوده و ارتباطات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در گوگل اسکالر بیشتر از سایر رسانه­ها بوده است. بیشترین ارتباط اعضای هیات علمی با متخصصان داخل کشور بود و بیشترین علت حضور آن­ها در رسانه­های اجتماعی، آشنایی آنان با دیگر تخصص‌ها و استفاده از توان متخصصان رشته‌های دیگر بوده است. بیشترین گفتگو و مکالمه از طریق ایمیل صورت گرفته است. به طور متوسط اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی برای معرفی خود در رسانه‌های اجتماعی صداقت داشته و بیشترین تشکیل گروه متعلق به گروه آموزشی دانشگاه خودشان بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of social media in the scientific communication of faculty members at Allameh Tabatabai University

نویسندگان [English]

  • Golnessa Galyani-Moghaddam 1
  • Mitra Samiei 1
  • Maryam Kamali-Sarvestani 2

1 Dept. of Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba'i Univeristy

2 Dept. of Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba’i University

چکیده [English]

The present research study endeavors to define the role of social media in the scientific communication of faculty members at Allameh Tabatabai University. It uses an analytical survey method. To collect the necessary data, a questionnaire was developed in accordance with Kietzmanns social media model and Zuccala’s invisible college concept as applied to scientific communication. The Cronbach alpha coefficient was used to verify the validity of the questionnaire; its value was 0.91. The statistical population was 460 members of the university’s academic staff. From this population, 150 people were randomly selected. SPSS software was used for data analysis. The results showed that the social medium preferred by faculty members was Google Scholar. An analysis of relationships showed that faculty members interacted mostly with other specialists in the country, while they also followed other colleagues and specialists via social media. The formation of groups occurred mostly within the university. Regarding dialogue and conversation, e-mail was the most popular medium in communication. Faculty members were honest in their use of social media in their communication. Finally, trust, identity, and information sharing were found to be at a medium level in communication through social media.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scientific communication
  • Social Media
  • faculty members
  • Allameh Tabataba’i University
  • Kietzmanns model
  • invisible college model
-  افتاده، جواد. (1388). کاربران تولیدکننده محتوا بنیان روابط عمومی 2 در عصر رسانه‌های اجتماعی. مجموعه مقالات اولین همایش بین­المللی روابط عمومی 2. تهران: کارگزار روابط عمومی، 124.
-  افتاده، جواد. (1392). ویژگی‌ها و الگوهای رسانه‌های اجتماعی مطالعه موردی: تحلیل توییتر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته علوم ارتباطات اجتماعی به راهنمایی هادی خانیکی. دانشگاه علامه طباطبائی.
-  باقری­بنجار، عبدالرضا؛ مصلحی­ جنابیان، نرگس؛ بانو بیگی ملک آبادی؛ محمدی، میثم. (1394). «بررسی رابطه ارتباطات علمی و خوداثربخشی دانشگاهی دانشجویان»، فصلنامهتوسعهاجتماعی (توسعهانسانیسابق)،دوره ۱۰، شماره ۲.
-  بیات، محمدکریم؛ منوچهری، روح­اله. (1394). نقش رسانه­های اجتماعی در سبک زندگی اعضای کتابخانه­های عمومی با تحلیل «سوات» (مطالعه موردی: شهر شیراز)، مطالعات رسانه­های نوین، دوره 1، شماره 3.
-  بیات، محمدکریم؛ اسفندیاری­مقدم؛ علیرضا؛ علیپورحافظی، حامد. (1397). کاربرد رسانه­های اجتماعی در کتابخانه­های دانشگاهی: فرا تحلیل مقالات بین­المللی، مطالعات رسانه­های نوین، دوره4، شماه 14.
-  پرهام نیا، فرشاد؛ نوشین فرد، فاطمه؛ حریری، نجلا؛ محمداسماعیل، صدیقه. (۱۳۹۶). «تاثیر عوامل ساختاری بر ارتباطات علمی و تولیدات علمی دانشگاه­های ایران»، پژوهش­های نظری و کاربردی در علم اطلاعات و دانش­شناسی، دوره۷، شماره۱.
-  حری، عباس. (1383). «ارتباط علمی و اختلاف پتانسیل اطلاعاتی». اطلاع شناسی، دوره ۲، شماره ۲.
خزائی، شهناز. (1391). «درک ضرورت و اهمیت مطالعات ارتباطات علمی: نقش تعیین‌کننده ارتباطات علمی برعهده کیست؟» جامعه اطلاعاتی، شماره 28.
-  داورپناه، محمدرضا. (۱۳۸۶). ارتباط علمی: نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی، تهران: دبیزش؛ چاپار.
زوارقی، رسول. (1388). «بررسی جایگاه دو مفهوم مشارکت و دانشگاه نامرئی در ارتباطات علمی غیررسمی»، فصلنامه کتاب، شماره ۷۷.
-  زوارقی، رسول. (1389). «دانشگاه‌های نامرئی: مروری بر متون». علوم و فن آوری اطلاعات. دوره ۲۵، شماره ۴.
-  صمیعی، میترا. (1394). «رسانه‌های اجتماعی و نقش آن در تبادل دانش بین متخصصان حفاظت رقمی بر مبنای مدل لانه زنبوری»، مطالعات دانش‌شناسی، دوره ۱، شماره ۴.
-  علوی، پرویز. (1379). پویایی الگوهای ارتباط. بی‌تا: مناطق آزاد.
قائم‌پور، محمد‌علی. (1393). «تعاملات و ارتباطات اجتماعی و علمی در دانشگاه صنعتی شریف از نظر دانشجویان». پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره ۲۰، شماره ۴.
-  محمدی، اکرم. (1386). «تاثیر ارتباطات علمی بر تولید دانش». مجله جامعه­شناسی ایران، دوره ۸، شماره ۱.
 
-   Kietzmann, Jan H.; Hermkens, Kristopher; McCarthy Ian P.; Silvestre S., Bruno (2011). "Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media". Business Horizons. Vol.54, No.3, pp: 241-251.
-   Hampton, Keith N., Chul-Joo Lee & Eun Ja Her (2011). "How New Media AffordsNetwork Diversity: Direct and Mediated Access to Social Capital Through Participation in Local Social Settings", New Media & SocietyNovember, Vol.13, pp: 1031-1049.
-   Menzel, Herbert (1964). "The information needs of current scientific research". Library Quarterly, Vol, 34, pp: 4-19.
-   Shearer, Kathleen, & Birdsall, William F. (2006). The Transition of Scholarly Communications in Canada. Canadian Association of Research Libraries.
Zuccala, Alesia (2006). "Modeling The Invisible College". Journal of the American Society for Information Science and Technology, Vol.57, No.2. pp: 152-168.‏