نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• زهرا اجاق ¹
• امین رمضانعلی ²

¹ استادیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

² کارشناس ارشد مدیریت رسانه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

به نظر می‌رسد که رسانه‌ها و فضای مجازی به‌مثابه یکی از عوامل مداخله‌گر در تغییر رفتار می‌توانند در ترغیب افراد به ترک سیگار ایفای نقش کنند. مسئله این مقاله، شناخت معیارهای نگارش محتوای سلامت‌محور ترغیب‌کننده به ترک سیگار و تحلیل وضعیت پایگاه‌های اطلاعاتی سلامت‌محور اینترنتی از این منظر است. پژوهش حاضر با ترکیب نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده آجزن و فیشبن، و نظریه اقناع بینگر می‌کوشد تا مقوله‌های ترغیب‌کننده به تغییر رفتار را به لحاظ نظری شناسایی کند. با مفروض دانستن احتمال کارآمد بودن این مقوله‌ها و با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای جهت‌دار، محتوای مرتبط با سیگار تولید و منتشرشده در هشت سایت پربازدید حوزه بهداشت و سلامت را ارزیابی می‌کند. بازه زمانی موردمطالعه، شش ماه ابتدای سال 1396 و جامعه نمونه موردمطالعه، تمام 67 مطلب مرتبط با سیگار هستند که در این سایت‌ها منتشرشده‌اند. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار 10 MAXQDA کدگذاری شده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که اطلاعات سلامت‌محور سایت‌های تحلیل‌شده، ظرفیت چندانی برای ایجاد قصد/ تغییر رفتار در مخاطب سیگاری را ندارند. این محتواها بیش از هر چیز با استفاده از مقوله‌های ترس، نقل‌قول و ارائه نتیجه‌گیری روشن تولیدشده‌اند که حاکی از ظرفیت نه‌چندان زیاد سایت‌ها در تغییر نگرش مخاطب سیگاری است. برای نگارش محتوای اقناع‌کننده، لازم است که مطلب اقناع‌کننده به ترک سیگار با توجه به 13 مقوله دیگر که تحت سه اصل کلی نگرش، هنجارها و کنترل رفتاری درک شده، و متناسب ساختن آن‌ها با موضوع قرار دارند، تولید شود.

کلیدواژه‌ها

• ارتباطات سلامت
• اطلاعات سلامت محور
• نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
• نظریه اقناع
• سایت‌های حوزه بهداشت و سلامت
• ترک سیگار

عنوان مقاله [English]

Qualitative Content Analysis of the most visited websites in Health: Persuasive Content for Changing Smoking Behavior

نویسندگان [English]

• zahra ojagh ¹
• Amin Ramezanali ²

¹ IHCS

² Department of Cultural Studies and Communication, Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

It seems that media and virtual spaces may persuade public to make change the smoking behavior as an interfering factor. This paper wants to recognize writing criteria in persuasive health related content, and to assess Iranian health websites which produce and distribute smoking related texts by regarding recognized criteria. For this, it synthesizes planed behavior theory (PBT) and persuasion theory to make distinguish persuasive criteria for changing behavior. Then, by considering these 16 categories as effective and by using qualitative approach and directed qualitative content analysis, the smoking related content in eight websites between April 2017 and December 2017 are analyzed. The overall number of smoking-related texts is 67 cases. Data are analyzed by MAXQDA 10. Findings show that health-related texts have low ability to make change in smoking behavior among smoker audiences. Fear, quotation, and brief-clear concluding have more frequency than other 13 criteria. So, their potential to make change in audience attitude is low. To increase their changing ability, it is needed that content providers consider other 13 criteria, too.

کلیدواژه‌ها [English]

• Health Communication
• Health - related information
• Planned Behavior Theory
• Persuasion Theory
• Health Websites
• Quit Smoking