نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم ارتباطات،واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم،ایران

2 عضو‌هیئت‌علمی پژوهشکده برنامه‌ریزی‌درسی و نوآوریهای آموزشی، مدیر گروه پژوهشی برنامه‌ریزی درسی در علوم‌انسانی، سازمان پژوهش

3 استادیار گروه مطالعات فرهنگی و رسانه دانشکده علوم اجتماعی ارتباطات و رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف اصلی این پژوهش تحلیل کیفی و ارائه مدل فرایندی برای ترجیح رسانه‌های غیررسمی برای کسب اخبار بوده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش نظریه مبنایی (مدل سیستماتیک اشتراوس و کوربین) انجام‌شده است. نمونه تحقیق، مشارکت‌کنندگان بالقوه از اساتید و صاحب‌نظران، مدیران ستادی و مدیران اجرایی رسانه‌های فعال در سطح تهران بودند. با در نظر گرفتن اهمیت حداکثر تنوع در نمونه تحقیق و محدودیت‌های موجود برای انجام مصاحبه، ملاک‌هایی برای انتخاب چارچوب نمونه در نظر گرفته شد. با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند (بر مبنای معیارهای انتخاب) و نظری بعد از مصاحبه عمیق با 15 نمونه متخصص، اشباع نظری حاصل‌شده است. با توجه به شیوع کرونا و محدودیت‌های ناشی از آن، شیوه‌های متنوعی برای مصاحبه استفاده شد (حضوری/ تلفنی/ مجازی (واتساپ و اسکایپ). پروتکل مصاحبه عمیق بر مبنای مرور ادبیات پژوهش و مبانی تجربی تدوین و مورداستفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده‌های از کدگذاری نظری سه مرحله‌ای (باز، محوری و گزینشی) استفاده شد. برای اعتباربخشی به یافته‌ها از ملاک‌های گوبا و لینکلن (قابلیت اعتبار، انتقال‌پذیری، اطمینان و تأیید پذیری) استفاده شد. یافته‌ها و نتایج نشان داد که در انتخاب رسانه؛ فاکتورهای اخلاق رسانه، کارکرد رسانه، پایگاه و منبع، سودمندی درک شده، سهولت در دسترسی و استفاده، لذت درک شده، عوامل اجتماعی، عوامل سیاسی، عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی، عوامل تکنولوژی، عوامل بافتی، عوامل روان‌شناختی مؤثر بوده و دو راهبرد سازمانی و فرا سازمانی برای این انتخاب مؤثر بوده و دارای پیامدهایی در سه بعد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey in Reasons & Causes of Informal Media & Social Networks Selection as News Source

نویسندگان [English]

  • ali ghasemijahan 1
  • Shahnaz Hashemi 2
  • Ali Geranmayeh pour 3

1 Department of Communication Sciences,Qeshm, Islamic Azad University, Iran

2 Professor of Education researches, Education planning & studies organization, Tehran, Iran.

3 PhD Student of Social communication science, International Qeshm Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Nowadays, media has been described as a potentially powerful tool that can affect the control of political, economic, cultural, and social problems in human societies. Users’ media selection is the only way of the media’s survival among plenty of media and social networks. This research referred to most papers about media from 2015 to 2020. Among 300 papers, we evaluated 33 studies suitable for this recent research. Also, the weights and effects of these attributes can be investigated in future researches precisely. These social media contains all kinds of formal and informal media like broadcasting, satellite, TV, radio, etc. So new research has shown informal social software applications such as Facebook, Twitter, Instagram, Telegram, etc that have gotten popular incredibly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basic theory
  • Media
  • news source
  • informal media
احمدزاده، روح‌الله و داوری، سمیه. (1396). منابع کسب خبر اصحاب رسانه و میزان اعتماد به این منابع. فصلنامه مطالعات رسانه‌ای. شماره 36 بهار و تابستان 1396.
باستانی، سوسن، خانیکی، هادی و ارکان‏زاده، سعید (1397)، «مردم، رسانه‌های جریان اصلی و مصرف رسانه‌های نوین؛ پیمایش مصرف، اعتماد، رضایت و مشارکت رسانه‌ای شهروندان تهرانی»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، دوره 4، شماره 14، 33-1.
باصری و حاجیانی (1389). کارکرد رسانه‌های ماهواره‌ای در تصویرسازی ذهنی مردم. مجله روانشناسی نظامی. زمستان 1389، دوره 1، صفحه 79 تا 89.
بصیریان جهرمی، حسین، عبدالحسینی، محمد و بردبار، ملیکا (1395)، «رسانه‏های اجتماعی و مدیریت بحران؛ نقش تلفن‏های همراه هوشمند در کنشگری اجتماعی»، فصلنامه رسانه، دوره 27، شماره 102، صص 57-83.
رسولی، محمدرضا و مریم مرادی (1391). بررسی عوامل مؤثر بر تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی. علوم اجتماعی، شماره 36، آبان ماه
زارعی قرکانلو، قاسم، مشبکی، اصغر و کردنائیج، اسدالله. (1393). ارزیابی استراتژی انتخاب رسانه تبلیغاتی مبتنی بر رفتار مصرف‌کنندگان، مجله جهانی رسانه - نسخه فارسی. دوره 9 شماره 2 پاییز و زمستان 1393
سورین، ورنر جی و جیمز دبلیو تانکارد (1384). نظریه‌های ارتباطات، ترجمه علیرضا دهقان، تهران: انتشارات سیمای شرق ص 392.
سون، ویندال؛ بنو، سیگنایزر؛ جین، اولسون (1376). کاربرد نظریه‌های ارتباطات. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
شریفی، سیدمهدی و افشین امیدی (1397). ژورنالیسم تلویزیونی معرفت‌شناسی، فلسفه، روش‌ها، انتشارات تیسا، تهران.
فرقـانی، محمدمهـدی، بـدیعی، بهـاره (1394). «فراینـد اهلـی‏سـازی تکنولـوژی رسانه‏ای»، فصلنامه مطالعات رسانه‏های نـوین، سال اول، شـماره چهـارم، تهران: دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، صص 133-178.
مسعودی، امید علی. (1397). پژوهشی برای تبیین تعریف خبر در روزنامه‌نگاری. علوم خبری. شماره 28 زمستان 1397
میرزایی اهرنجانی، حسن و دیگران (1391) «طراحی مدل سنجش اعتبار رسانه‏ای، مطالعه موردی: برنامه‏های خبری سیمای جمهوری اسلامی ایران»، مجله مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دوره 4، شماره 9، صص 99-116
نیکو، مینو و دیگران (1381). شناخت مخاطب تلویزیونی با رویکرد استفاده و رضایتمندی، تهران: انتشارات سروش.
الوندی، پدرام. (1388). روزنامه‌نگاری شهروندی، تهران، انتشارات همشهری
 
Boczkowski, Pablo, Mitchelstein, Eugenia, & Matassi, Mora. (2017). Incidental news: How young people consume news on social media. Paper presented at the Proceedings of the 50th Hawaii International Conference on System Sciences.
Chayko, Mary (2017). Superconnected: the Internet, digital media, and techno-social life, Sage publication.
Dahlgren, Peter. (2009). Media and political engagement: Citizens, communication, and democracy: Cambridge University Press. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), pp 1501.
Kaplan, Andreas & Michael Haenlein, (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons.
Reusken, Harold. (2015),"Social media has a growing impact on the news", http://ing.com/sming15, 8 October 2015
Tseng, C.-H. & Wei, L.-F. (2020). "The efficiency of mobile media richness across different stages of online consumer behavior". International Journal of Information Management, 50, pp 353-364
Wang, Z., Irwin, M., Cooper, C. & Srivastava, J. (2015). "Multidimensions of media multitasking and adaptive media selection". Human Communication Research, 41(1), pp 102-127.
Yang, C.-c. & Brown, B. B. (2015). "Factors involved in associations between Facebook use and college adjustment: Social competence, perceived usefulness, and use patterns". Computers in Human Behavior, 46(245-253).
Zha, X., Yang, H., Yan, Y., Liu, K. & Huang, C. (2018). "Exploring the effect of social media information quality, source credibility and reputation on informational fit-to-task: Moderating role of focused immersion". Computers in Human Behavior, 79(1), pp 227-237.
Zhai, Y., Sun, S., Wang, F. & Ding, Y. (2017). "Multiplicity and uncertainty: Media coverage of autism causation". Journal of Informetrics, 11(3), pp 873-887.
Zhao, J. & Wang, J. (2020). "Health Advertising on ShortVideo Social Media: A Study on User Attitudes Based on the Extended Technology Acceptance Model".
Zheng, Y. (2020). "Using Mobile Donation to Promote International Fundraising: A Situational Technology Acceptance Model". International Journal of Strategic Communication, 14(2), pp 73-88.