نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس.

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این مقاله بر آن است تا ساخت خود‌ ‌‌زنانه در فیس‌بوک را مورد بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف، پروفایل فیس‌بوک 20 کاربر حرفه‌ای را به روش تحلیل محتوی کیفی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از میان دو رویکرد خوش‌بینانه و بدبینانه به حضور زنان در فیس‌بوک، رویکرد خوش‌بینانه تایید می‌شود. بدین معنا که زنان کاربر حرفه‌ای در بخش‌های مختلف پروفایل فیس‌بوک‌شان مانند پست‌های روی وال، عکس پروفایل‌، تنظیمات خصوصی، اسم پروفایل، کامنت‌ها، دوستان و گروه‌ها، برخلاف کلیشه‌های جنسیتی رایج که زنان را احساساتی، مطیع، منفعل، وابسته و جذاب نشان می‌دهد، به شیوه‌های مختلف، خود را فعال، مستقل، قدرتمند و منتقد شرایط اجتماعی موجود، نشان داده­اند. بنابراین در فیس‌بوک، تاحدودی شاهد شکسته شدن مرزهای جنسیتی دوتایی هستیم.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Facebook Life in Iran: Construction of the Feminine Self on Facebook

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rezaei 1
  • Mohammad Ali Khalili Ardakani 1
  • Behrang Zabetian 2

1 Assistant Professor at Department of Sociology – Tarbiat Modares University

2 . Holding Master’s of Sociology – Tarbiat Modares University

چکیده [English]

In this paper, we have tried to investigate the construction process of the feminine self on Facebook. In this regard, using Qualitative Content Analysis method, we have checked out Facebook profiles of 20 professional users. The results indicate optimistic approach toward the presence of women on Facebook. In other words, while traditional gender stereotypes assume women to be emotional, obedient, passive, dependent, and attractive, female professional users have presented themselves as active, independent, powerful, and critical of existing social conditions in different parts of their Facebook profile such as posts on the wall, profile photos, privacy settings, profile names, comments, friends, and groups. So, to some extent we can see breaks in the boundaries of binary-gender on Facebook.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Facebook
  • feminine self
  • stereotypes
  • Gender
منابع
- ایبانز، کریستینا آلفانسو (1383) " زنان در فضای مجازی : یک مدینه فاضله جدید ؟ " زن فرزانه، سال اول، شماره 1
- باتلر، جودیت (1385 ) آشفتگی جنسیتی، ترجمه امین قضایی، نشر مجله شعر
- جنکینز، ریچارد (1381) هویت اجتماعی، ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: نشر شیرازه
 - دیل، ویلیام و بیل، تیموتی (1391) "جودیت باتلر"، ترجمه حمید پرنیان، بازیابی شده در تاریخ 20/11/93 از www. Radiozamane.com
- ذکایی، محمدسعید و قراخانی، معصومه (1386) "دختران جوان و تجربه زنانگی"، پژوهش زنان، دوره 5، شماره1
- ریاحی‌، محمد اسماعیل (1386) "عوامل اجتماعی موثر بر میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی (مطالعه موردی ‌‌‌‌‌‌‌جوانان کارآموز در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان مازندران ) " ، زن در توسعه و سیاست، شماره 17
- زارع شاه آبادی، اکبر و سلیمانی، زکیه (1389) " تبیین دوگانگی تصورات قالبی جنسیتی از نظر دانشجویان دانشگاه یزد "، فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره41
- سلیمی‌، مهدی (1391) "سیاست اجراگری، تئاتر مردم ستمدیده"،  نشریه ذغال‌، شماره5
- سیدمن، استیون (1392) کشاکش آرا در جامعه شناسی، ترجمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هادی جلیلی، تهران : نشر نی 1392
- شهابی، محمود و بیات، قدسی (1391) "اهداف و انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عضویت کاربران در شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی مجازی"، مطالعات فرهنگ و ارتباطات، سال13، شماره20
- صادقی‌فسایی، سهیلا و کریمی، شیوا (1384) "کلیشه ای جنسیتی سریالهای تلوزیون ایران"، فصلنامه پژوهش زنان‌، شماره 3، تهران : مرکز مطالعات زنان دانشگاه تهران
- عدلی‌پور، صمد و همکاران (1392) "شبکه اجتماعی فیس‌بوک و شکل‌گیری هویت بازاندیشانه در بین دانشجویان دانشگاه تبریز"،  فصلنامه پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارتباطی،سال 20،شماره3
-کیا، علی‌اصغر و نوری‌مرادی، یونس (1391) "عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به شبکه اجتماعی فیس‌بوک: بررسی تطبیقی دانشجویان ایران و آمریکا"، مطالعات فرهنگ و ارتباطات،سال 13،شماره49
- گرت، استفانی (1385) جامعه شناسی جنسیت، ترجمه کتایون بقایی، تهران : نشر دیگر
- مشرق نیوز (1391) "چند درصد کاربران ایرانی از فیس‌بوک استفاده‌‌ می‌کنند"، بازیابی شده در تاریخ 20/6/1393 ازwww.mashreghnews.com
- موید حکمت، ناهید (1394) "شناسایی تصورات قالبی جنسیتی در شهر تهران : تداوم یا گسست"، پژوهش نامۀ زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شمارة اول
- مهرنیوز (1391) " آمار کاربران ایرانی عضو شبکه‌های اجتماعی/ قحطی محتوا در فیس‌بوک"، بازیابی شده در تاریخ 21/ 6/ 1393 ازwww.mehrnews.com
 - هولمز، ماری (1391 ) جنسیت و زندگی روزمره، ترجمه محمد مهدی لبیبی، تهران: نشر افکار
- Alexa. (2015) Retrieved April.11, 2015, from: www.alexa.com
- Butler, Judith (1988) "Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory", Theatre Journal, Vol. 40, No. 4.
- ——— (1994) "Gender as Performance: An Interview with Judith Butler",  Radical Philosophy: A Journal of Socialist and Feminist Philosophy, 67.
- Carstensen, Tanja (2009) "Gender Trouble in Web 2.0: Gender Relations in Social Network Sites, Wikis and Weblogs", International journal of gender, sience and technology, Vol. 1, No.1
-Dean, marisa & laidler,Karen (2013) "A new girl in town: Expiloring girlhood identites through facebook", first Monday journal,18(2 ).
- Delise,Nathalie N(2012) "How Do You Facebook? The Gendered Characteristics of Online Interaction", Springer Science Business Media Dordrecht
-De Luna, Teresa Paula (2011) "Performing the Face: A look at the embodied sexuality in the profile photos of selected Facebook users ", International Conference on Social Science and Humanity, vol.5
- Estoisia, Renee. et al., (2009 ) " Identity Construction and Self-Representation on Facebook" , Retrieved fev. 20, 2015, from: www. Culture, Power, Cyberspace.com
- Hsiu-Fang, Hsieh & Shannon, Sarah. E. (2005)"Three Approaches To Qualitative Content Analysis", Qualitative Health Research. November. 2005
- Internet world stats. (2014 ) Retrieved sep. 11, 2014, from:www.internet world stats.com
- Nazir, Barirah (2012) " Gender Patterns on Facebook: A Sociolinguistic Perspective"  , International Journal of Linguistics, Vol. 4, No. 3
- Phillips,  sarah (2007 )  "A brief history of Facebook " , The Guardian , Wednesday 25 July
- Salih, sara (2002 )  "on Judith  butler performativity"  from www. Georgetown University. com
-Shen , kathyning & khalifa ,Mohamed (2010 ) " facebook usage among arabic college students: preliminary finding on gender differences " international journal of business management,4(1 ): 53-65
-Siibak , andra (2007 ) " Reflection of RL in the virtual world " Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 1(1 )
- Zhao, Shanyang, Grasmuck, Sherri & Martin, Jason (2008) "Identity construction on Facebook: Digital empowerment in anchored relationships" , Computers in Human Behavior , 24 (2008 ) 1816–1836