نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته علوم ارتباطات دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

2 استاد گروه سنجش و اندازه گیری دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی با هوش شناختی، هوش هیجانی، خلاقیت و ویژگی‌های شخصیتی در کاربران می‌پردازد. روش تحقیق به کار برده شده در این پژوهش توصیفی، همبستگی بوده و با استفاده از ضرایب همبستگی محاسبه‌شده، اقدام به تدوین مدل ساختاری گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران معادل با 400 نفر انتخاب شد. اطلاعات لازم به‌وسیله پنج پرسشنامه هوش ریون، هوش هیجانی بار- آن، خلاقیت تورنس، ویژگی‌های شخصیتی پنج عاملینئو[1] و پرسشنامه محقق ساخته شبکه‌هایاجتماعی جمع‌آوری شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات آزمون نیز در دوطبقه توصیفی و استنباطی صورت گرفت که عمده‌ترین نتایج آن بدین قراراست: بر اساس نتایج مشخص شد که اثر مستقیم هوش بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی معنادار نمی‌باشد، اما اثر هوش بر شبکه‌های اجتماعی با مداخله هوش هیجانی به‌صورت معکوس معنادار است. هم‌چنین نتایج پژوهش حاکی از آن بود که اثر مستقیم هوش هیجانی توانسته است استفاده از شبکه اجتماعی را پیش‌بینی کند. فرضیه پژوهشی مبنی بر این‌که خلاقیت، استفاده از شبکه‌های اجتماعی را پیش‌بینی می‌کند، تأیید نشد. اثر ویژگی‌های شخصیتی بر شبکه‌های اجتماعی با مداخله هوش هیجانی به‌صورت معکوس معنادار است و هوش هیجانی در مقایسه با سایر متغیرهای شناختی نقش بیشتری در پیش‌بینی استفاده از شبکه‌های اجتماعی دارد.



[1]. NEO Five-factor Personality traits

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between the use of social networks with Cognitive and emotional intelligence, creativity and Personality traits in users

نویسندگان [English]

  • Maryam Taherian 1
  • Ali Delavar 2
  • Mohammad Reza Rasouli 3
  • Seyed Vahid Aghili 3

1 Lecturer at Farhangian University, expert in the supervision and evaluation of Farhangian University

2 : Professor of Measurement, Allameh Tabatabai University

3 Associate Professor, Department of Social Communication Sciences, Faculty of Communications and Media Studies, Islamic Azad University, Tehran Central Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

The present study investigates the relationship between the use of social networks with cognitive intelligence, emotional intelligence, and creativity and Personality traits in users. The research method in this study is descriptive-correlation method and, we developed a structural model by using the calculated correlation coefficients. The statistical population of the present study included all high school female students in Tehran during the academic year of 1395-96 and the sample size was selected based on Cochran formula equivalent to 400 people. The data were gathered by five questionnaires of Raven's intelligence, Bar-On Emotional Intelligence, Torrance Creativity, NEO Five-factor Personality traits, and Social Network, Researcher’s Questionnaire. Also, the analysis of the test information was done in two descriptive and inferential categories, the main results of which are as follows:
Based on the results, it was found that the direct effect of intelligence on the use of social networks is not meaningful, but the effect of intelligence on social networks with the mediation of emotional intelligence is inversely significant. Also, the results of the study indicated that the direct effect of emotional intelligence could predict the use of social networks. The research hypothesis that creativity predicts the use of social networks is not confirmed. Also, the results showed that the effect of Personality traits on social networks with the mediation of emotional intelligence is inversely significant.And emotional intelligence has a greater role in predicting the use of social networks than other cognitive variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social networks
  • cognitive intelligence
  • emotional intelligence
  • creativity
  • Personality traits
-      آشتیانی، فتحی. (1396). آزمون‌هایروان‌شناختی، ارزشیابیشخصیتوسلامتروان، چاپ یازدهم، موسسه انتشارات بعثت.
-      احمدی، محمد سعید. (1391). «رابطه بین ویژگی‌های پنج عاملی شخصیتی و هوش هیجانی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد میانه»، فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، دوره 13، شماره 2.
-      افراسیابی، محمدصادق. (1393). «شبکه‌های اجتماعی و سبک زندگی جوانان: مطالعة موردی: جامعة مجازی ایرانیان»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
-       امامی‌ریزی، کبری. (1395). «رابطه بین اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی و هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی». اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین در روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی.
-      اکبری‌تبار، علی‌اکبر. (1392). فرا تحلیل کتاب‌های روش تحلیل شبکه اجتماعی، مؤسسه فرهنگی هنری تقارب و تبادل فرهنگی،، چاپ 3، تهران.
-      انصاری، مسعود. (1391). «بررسی علل و عوامل مرتبط با استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی: مطالعه موردی دانشجویان کاربر فیس‌بوک»، پایان‌نامه کارشناسیارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
-      پوررمضان، منا. (1393). «بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت و سلامت روان بر اساس تست SCL-90-R در مراجعین به کافی‌نت‌های مشهد در شش ماهة دوم سال 1391»، رسالة دکتری، دانشکدة علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.
-      تاج میری گندایی، محمد؛ تولایی، روح‌الله. (1394). ارزیابی اثر ابعاد هوش هیجانی بر مدیریت رسانه‌های اجتماعی: دومین همایش بین‌المللی مدیریت و فرهنگ توسعه.
-      حسین ثابت، فریده؛ جهانگرد، زهرا؛ معتمدی، عبداﷲ. (1395). «رابطه بین هوش هیجانی، سبک‌های دلبستگی و همبستگی خانوادگی با استفاده از فیس‌بوک در کاربران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
-      حسینی، فریده سادات؛ الماسی، آمنه. (1394). «بررسی نقش عزت‌نفس و احساس تنهایی در اعتیاد به فیس‌بوک در دانشجویان» فصلنامه فرهنگدردانشگاهاسلامی، سال 5، شماره 3.
-      حق‌شناس، حسن. (۱۳۸۵). طرح پنج عاملی ویژگی‌های شخصیت، چاپ سوم، شیراز، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شیراز.
-      درتاج، فریبا؛ رجبیان ده‌زیره، مریم؛ اسدی‌نژاد، رضا. (1395). «بررسی رابطه بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و کیفیت تجارب یادگیری در دانش آموزان». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
-      دهقان، منصور؛ سلیمی، الهام .(1394).«تأثیر هوش هیجانی بر وابستگی به شبکه‌های اجتماعی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
-      سعیدی راد، حسن؛ رباط جزی، عفت‌سادات. (1391). «رابطه هوش هیجانی و شناختی معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان»، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، مقاله 3، دوره 3، شماره 10.
-      سورین، ورنر؛ تانکارد، جمیز. (1381). نظریه‌هایارتباطات، ترجمه: علیرضا دهقان، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
-      شرفی، ام کلثوم؛ میرزایی، فاطمه؛ علیزاده، قاسم. (1396). گرایش به شبکه‌های اجتماعی بر عزت‌نفس و شادی، دومینکنگرهبین‌المللیعلومانسانی، مطالعاتفرهنگی.
-      ضیایی پرور، حمید؛ عقیلی، سیدوحید. (1389). بررسی نفوذ شبکه‌های اجتماعی مجازی در میان جوانان، فصلنامه رسانه، سال بیستم، شماره 4.
-      عابدی، جمال. (1392). «خلاقیت و شیوه‌ای نو در اندازه‌گیری آن»، پژوهش‌های روان‌شناختی، شماره ۱ و ۲، تهران.
-      عدلی پور، صمد؛ علیزاده، محمدحسین. (1393). «مطالعه موردی استفاده اعتیادی از شبکه اجتماعی فیس‌بوک در بین نوجوانان و جوانان شهر تبریز»، فصلنامه مطالعاتجوانورسانه، سال 4، شماره 13.
-      کیا، علی؛ نوری مرادآبادی، ی. (1391). «عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به شبکه اجتماعی فیس‌بوک»، فصلنامه مطالعات فرهنگ و ارتباطات، ش 59.
-      محسنیان راد، مهدی. (۱۳۸۷) «آسیب‌شناسی مخاطب پنداری، در حوزه رسانه‌ها، جهانی‌شدن و عصر پس از دهکده جهانی»، فصلنامهتحقیقاتفرهنگی، سال اول، شماره ۳، پاییز.
-      منصوری، باقر. (1387). «هنجاریابی آزمون هوش هیجانی سیبریاشیرینگ برای دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های دولتی مستقر در شهر تهران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
-      مهدی زاده، سیدمحمد.. (1389) نظریه‌هایرسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.
-      مولایی، آتانی زهره؛ آریانفر، خلیل. (1395) «بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی با هوش هیجانی در بین دانشجویان». پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
-      مؤمنی، حسن. (۱۳۷۹). «وضعیت بهره‌مندی جوانان از وسایل ارتباط‌جمعی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی.
-      نجف‌آبادی، نادی؛ مکتبی، غلامحسین؛ شیخ شبانی هاشمی، فاطمه. (1393). «رابطه بین هوش‌های چندگانه و هوش هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه» فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی، دوره 3, شماره 4.
-      نعیم، محمد؛ حسنی، لوطک محمد. (1394). «بررسی حالات هیجانی با عضویت در شبکه‌های اجتماعی مجازی بین معلمین منطقه نصرت‌آباد»، همایشملیروانشناسیومدیریتآسیب‌هایاجتماعی.
-      یالوم، آروین. (1391). روان‌درمانی اگزیستانسیال، سپیده حبیب، تهران: نشر نی.
 
-           Bianchi Adriana. and Phillips James. (2005). Psychological Predictors of Problem Mobile Phone Use, Cyber Psychology & Behavior 8 pp. 39–51.
-           Cohen, Stanley. & Wills, Thomas. (1985). Stress, Social Support, and the Buffering Hypothesis, Psychological Bulletin, 98, 310-357
-           Crocker, Jennifer., & Wolfe, Connie . (2001). Contingencies of Self-Worth. Psychological Review, 108, 593-623.
-           Crocker, Jennifer. (2002). The Costs of Seeking Self-esteem. Journal of Social Issues, 58, 597-615.
-                  Davis. Richard (2001). A Cognitive- Behavioral Model of Pathological Internet use. Computers in Human Behavior, 17, 187-95.
-                  Diener, Eunkook., Suh, Eunkook Mark., Lucas, Richard., & Smith, Harry. (1999). Subjective Well-being: Three Decades of Progress.
-                  Hansen, Derek., Shneiderman, Ben., & Smith, Marc. (2010). Analyzing Social Media Networks with NodeXL: Insights from a Connected World.
-                  Jenkins-Guarnieri, Michael., Wright, Stephen., & Hudiburgh, Lynette. (2012). The Relationships among Attachment Style, Personality Traits, Interpersonal Competency, and Facebook Use. Journal of Applied.
-           Lacey, Nick (2002). Media Institutions and Audiences: Key Concepts in Media Studies, New York, Palgrave.
-                  Landers, Richard., & Lounsbury, John. (2006). An Investigation of Big Five and Narrow Personality Traits in Relation to Internet Usage. Computers in Human Behavior, 22(2), 283–293.
-           McCrae, Robert Roger. & Costa, Paul. (1992). Personality Trait Structure as a Human Universal. American Psychologist, 52, 5.
-           Mckenna. Katelyn.Green Amie, & Gleason Marci. (2000). Relationship Formation on the Internet what’s the Big Altraction. Journal of Social Issues, 58.9-31
-           Melts, Stephen. (1989). An Exploratory Investigation of Deception in Close Relationship. Journal of Social and Personal Relationships, 67-79.
-                  Muscanell, Nicole. & Guadagno, Rosanna. (2012). Make New Friends or Keep the Old: Gender and Personality Differences in Social Networking Use. Computers in Human Behavior, 28(1), 107-112.
-                  Park, Lora., Crocker, Jennifer, & Kiefer, Amy. (2007). Contingencies of Self-worth, Academic Failure, and Goal Pursuit. Personality and Social Psychology Bulletin, 33, 1503-1517.
-                  Ryan, Tracii., & Xenos, Sophia. (2011). Who uses Facebook? An investigation into the relationship between the Big Five, shyness, narcissism, loneliness, and Facebook usage. Computers in Human Behavior,27(5), 1658-1664.
Ryan, Xenos
-           Shearer, Colonel Johnston.)2006). Exploring the Relationship Among the Multiple Intelligences and Emotional Intelligence. Unpublished Manuscript, Kent State University. Retrieved 6-9-06 from www.Miresearch.org/ files / Eqi _mi.doc
-           Verner Surin,, Tankard, Jamiz.. (2002). Communication Theories, Translated by: Alireza Dehghan, Tehran, University Press, Tehran.
-                  Swickert, Risinger., Hittner, Becca., Harris, Jennifer., & Herring, Geffen, Audrey. (2002). Relationships Among Internet Use, Personality, and Social Support. Computers in Human Behavior, 18(4), 437–451.
Zhong, Bu., Hardin, Marie., & Sun, Tao. (2011). Less Effortful Thinking Leads to More Social Networking? The Associations Between the Use of Social Network