رضا صابری
چکیده
از دسامبر 2019، واژگان "کرونا" و "کووید-19" و محتواهای آنها، پرکاربردترین حوزه خبری رسانه های جهان گردید. "خبر" در این پژوهش به عنوان موضوع تحلیل به اخبار، گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، یادداشت‌ها و تحلیل کارشناسان اطلاق می شود که در"موج اول شیوع ویروس کرونا در ایران" در سایت‌های خبری "بی‌بی‌سی فارسی" و "صدا و سیما ...
بیشتر
از دسامبر 2019، واژگان "کرونا" و "کووید-19" و محتواهای آنها، پرکاربردترین حوزه خبری رسانه های جهان گردید. "خبر" در این پژوهش به عنوان موضوع تحلیل به اخبار، گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، یادداشت‌ها و تحلیل کارشناسان اطلاق می شود که در"موج اول شیوع ویروس کرونا در ایران" در سایت‌های خبری "بی‌بی‌سی فارسی" و "صدا و سیما ایرا" انتشار یافته است.
هدف این پژوهش، تحلیل نحوه بازنمایی کرونا در کشور ایران در سایت های مورد مطالعه و مقایسه آنها با یکدیگر با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی است. جامعه آماری شامل 1015 واحد بوده، که تعداد 278 خبر، گزارش، مصاحبه یا تحلیل به عنوان نمونه انتخاب و با استفاده از روش نمونه گیری ترکیبی و تکنیک احتمالی(تصادفی سیستماتیک) و غیر احتمالی(سهمیه ای)، داده های تحقیق جمع آوری گردید.
یافته های پژوهش نشان میدهد، ارزش های خبری کرونا مورد توجه هر دو رسانه بوده است. محتواهای تولیدی سایت خبری صدا و سیما به عنوان رسانه داخلی، رویکرد "امید بخش" را انتخاب نموده و چالش های اصلی آن عدم توجه به ارائه آمار مبتلایان و استفاده نکردن از محتوای جهت دار چند رسانه ای(خصوصاً عکس) بوده است. در مقابل سایت خبری بی بی سی به عنوان یک رسانه خارجی، به دنبال القای "نگرانی و ناتوانی" از بحران در ایران بوده است. این رسانه با استفاده از ضعف رسانه داخلی در ارائه آمار، تناقض های خبری ایران را برجسته نموده، و با استفاده از محتوای چند رسانه ای جهت دار، رویکرد "ابهام و بی اعتمادی" را در جامعه ایران باز تولید می کرده است.
آتوسا رستم‌بیک تفرشی
چکیده
در این پژوهش با هدف بررسی چگونگی پوشش خبری همه‌گیری کرونا در مطبوعات خبری ایران از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت تحلیل گفتمان پیکره‌بنیاد (بیکر، 2006) و نرم‌افزار تحلیل زبانی پیکره ورداسمیت (نسخه 6) استفاده شده است. پیکرۀ خبری مورد بررسی در یک بازۀ 9 ماهه (اسفند 1398 تا آبان 1399) به روش کراولینگ (خزش‌گر) از آرشیو الکترونیکی مطبوعات خبری منسوب ...
بیشتر
در این پژوهش با هدف بررسی چگونگی پوشش خبری همه‌گیری کرونا در مطبوعات خبری ایران از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت تحلیل گفتمان پیکره‌بنیاد (بیکر، 2006) و نرم‌افزار تحلیل زبانی پیکره ورداسمیت (نسخه 6) استفاده شده است. پیکرۀ خبری مورد بررسی در یک بازۀ 9 ماهه (اسفند 1398 تا آبان 1399) به روش کراولینگ (خزش‌گر) از آرشیو الکترونیکی مطبوعات خبری منسوب به جناح‌های اصلاح‌طلب، میانه‌رو و اصول‌گرا در ایران تهیه شده است تا تفاوت پوشش خبری در سه دسته مطبوعات و در سه دورۀ زمانی سه ماهه تحلیل شود. بر مبنای نتایج، اخبار این بحران سه مضمون اصلی «جنگ با کرونا»، «مدیریت بحران» و «بازنمایی بحران» را در می‌گیرند. در این پژوهش به تحلیل گفتمان «جنگ با کرونا» پرداخته و نشان داده شد که از دال مرکزی و فضای گفتمانی «دفاع مقدس» و «جنگ تحمیلی» برای مفصل‌بندی این گفتمان استفاده شده است. کلیدواژه‌هایی چون سپاه، نیروهای بسیجی، جهادی، خط مقدم، مدافعان سلامت، شهدای سلامت، دشمن، شکست و ... در این گفتمان حضور پررنگ دارند. کرونا به مثابه «ویروسی منحوس» بازنمایی شده است که «می‌تواند ابزار دست دشمن شود و ایران نباید اجازه بدهد که توطئۀ دشمن به ثمر بنشیند». در گفتمان جنگ با کرونا واژۀ ترامپ نیز در مقام دشمن بسامد بالایی به ویژه در مطبوعات اصول‌گرا دارد. این بازنمایی از «جنگ با کرونا» در مطبوعات اصول‌گرا و به ویژه در بدو ورود این ویروس به ایران یعنی در خرده پیکرۀ دورۀ زمانی اول بیشتر مورد تأکید بوده و با گذشت زمان کم‌رنگ شده است.
سیدحسام قبله زاده؛ سیدعلیرضا افشانی؛ حسین اسلامی
چکیده
شایعه و تأثیر آن بر زندگی اجتماعی انسان‌ها همواره مورد توجه و مهم بوده است. در سالیان اخبر و با گسترش فضای مجازی، شرایط برای انتشار شایعه، تسهیل شده است. پژوهش حاضر به واکاوی روایت جوانان شهر یزد از شیوع شایعه در فضای مجازی پرداخته است. روش این مطالعه، کیفی و از نوع نظریه زمینه‌ای بود. جامعه هدف پژوهش، جوانان شهر یزد بودند که 24 نفر از ...
بیشتر
شایعه و تأثیر آن بر زندگی اجتماعی انسان‌ها همواره مورد توجه و مهم بوده است. در سالیان اخبر و با گسترش فضای مجازی، شرایط برای انتشار شایعه، تسهیل شده است. پژوهش حاضر به واکاوی روایت جوانان شهر یزد از شیوع شایعه در فضای مجازی پرداخته است. روش این مطالعه، کیفی و از نوع نظریه زمینه‌ای بود. جامعه هدف پژوهش، جوانان شهر یزد بودند که 24 نفر از آنها به صورت هدفمند انتخاب و با استفاده از مصاحبه، مورد مطالعه قرار گرفتند و برای تحلیل آنها از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. مبتنی بر مصاحبههای صورت گرفته با جوانان، 43 مفهوم، 20 مقوله اول، 14 مقوله دوم، 5 مقوله هسته (شیوع شایعه، باوربه شایعه، باورپذیری شایعه، تقویت شایعه و تضعیف شایعه) و پدیده «لبه تیغ کژکارکرد خبری در فضای مجازی» برساخته شد که فضای پارادوکسگونه و به اصطلاح دو لبهی کارکرد و کژکارکرد اطلاعاتی در فضای مجازی را نشان میدهد. نتایج بیانگر نگاه منفی جوانان به فضای مجازی و اخبار منتشر شده در این بستر بود و بهترین راهکار برای کاهش اثرگذاری شایعات و انتشار آنها را آگاهسازی و ارتقای سواد رسانهای مخاطبان میدانند.
