مطالعات فضای مجازی و شبکههای اجتماعی
بیلال محمد؛ علی اصغر کیا؛ هادی خانیکی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش شبکههای اجتماعی مجازی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان اقلیم کردستان عراق می‍باشد. پژوهش حاضر از جنبه هدف از نوع پژوهش‍‍های کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- همبستگی می‍باشد که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشجویان مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری اقلیم کردستان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش شبکههای اجتماعی مجازی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان اقلیم کردستان عراق می‍باشد. پژوهش حاضر از جنبه هدف از نوع پژوهش‍‍های کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- همبستگی می‍باشد که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشجویان مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری اقلیم کردستان عراق می‍باشد. حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران 384 نفر محاسبه گردید و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق‍ساخته و مشتمل بر 83 سؤال می‍باشد که اعتبار آن به ترتیب با استفاده از روش اعتبار محتوایی (صوری) و پایایی آن نیز با استفاده از پیش‌آزمون و ضریب آلفای کرنباخ مناسب ارزیابی گردید و با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‍ای چندمرحله‌ای گردآوری‌شده و با نرم‌افزار spss تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان داد که تأثیر متغیرهای؛ میزان استفاده از شبکههای اجتماعی، اعتیاد به رسانه، وضع تأهل، محتوای رسانه و پایگاه اجتماعی/اقتصادی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان معنی‍دار است. همچنین متغیر اعتیاد به رسانه با ضریب رگرسیونی 299/0 دارای بالاترین ضریب رگرسیونی و متغیر مذهب (دین) با ضریب 030/0 دارای ضعیف‍ترین ضریب رگرسیونی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان اقلیم کردستان عراق می‍باشند.
بهروز اشرف سمنانی؛ سعید ذکائی؛ سعیده امینی
چکیده
استریم شیوه پخش زنده محتوا در شبکههای اجتماعی است که در آن تولید کننده محتوا، از طریق پخش تصاویر زنده از فعالیت‌های خود، توجه مخاطبان را جلب می‌کند. اغلب استریمرها که تولید کننده‌های این نوع از محتوا هستند، به صورت زنده انجام یک بازی ویدئویی را به نمایش می‌گذارند. این مقاله تلاش دارد تا با تکیه بر نظریه فرا-بازی «یاسپر یوول»، ...
بیشتر
استریم شیوه پخش زنده محتوا در شبکههای اجتماعی است که در آن تولید کننده محتوا، از طریق پخش تصاویر زنده از فعالیت‌های خود، توجه مخاطبان را جلب می‌کند. اغلب استریمرها که تولید کننده‌های این نوع از محتوا هستند، به صورت زنده انجام یک بازی ویدئویی را به نمایش می‌گذارند. این مقاله تلاش دارد تا با تکیه بر نظریه فرا-بازی «یاسپر یوول»، سنخ‌شناسی اولیه‌ای از استریمرهای ایرانی به دست بدهد و نشان دهد که چگونه می‌توان میان شیوه‌های مختلف تولید محتوا و نوع مخاطبان استریمرهای ایرانی تمایز برقرار کرد. نتایج پژوهش که متکی بر روش‌های مصاحبه نیم‌ساخت یافته با 15 استریمر- اینفلئونسر مشهور ایرانی و مشاهده نظام‌مند استریم آنها است، نشان می‌دهد که براساس ویژگی‌هایی نظیر نوع محتوا، مخاطبان هدف، شیوه برقراری با مخاطبان، اهداف و ایده‌آل‌های استریمر و رویکردهای آنها نسبت به بازی به عنوان یک رسانه، می‌توان استریمرها را با کمک چهار مقوله اصلی «زمینه‌ای»، «ارتباطی»، «محتوایی» و «شخصیتی» و ده مقوله فرعی، به سه دسته «چالشی»، «رقابتی» و «فراغتی» تقسیم کرد. گروه اول به دنبال به چالش کشیدن ظرفیت‌های یک بازی و کسب افتخارات جهانی در عرصه بازی ویدئویی هستند، گروه دوم بر پیروزی در رقابت با سایر استریمرها تمرکز دارند و گروه سوم تمایل دارند با تولید محتوای سرگرم کننده، برای مخاطبان خود، نوعی از فراغت را ایجاد کنند.
رسانه‌های نوین
مائده موقری؛ حسین آقابابائی
چکیده
رسانه‌ها نقش اساسی در افکار و کردار افراد دارند و با توجه به توسعه و فراگیر شدن رسانه‌های نوین و به خصوص تبادل گسترده داده‌ها و اطلاعات در بستر اینترنت و فضای مجازی، نقش رسانه فراگیرتر شده است. کودکان و نوجوانان از کاربران عمده رسانه و به ویژه رسانه‌های فعال در بستر مجازی هستند و به طور طبیعی از رسانه تأثیر می پذیرند. در کنار فواید ...
بیشتر
رسانه‌ها نقش اساسی در افکار و کردار افراد دارند و با توجه به توسعه و فراگیر شدن رسانه‌های نوین و به خصوص تبادل گسترده داده‌ها و اطلاعات در بستر اینترنت و فضای مجازی، نقش رسانه فراگیرتر شده است. کودکان و نوجوانان از کاربران عمده رسانه و به ویژه رسانه‌های فعال در بستر مجازی هستند و به طور طبیعی از رسانه تأثیر می پذیرند. در کنار فواید گسترده و آموزش‌های مفیدی که در بستر رسانه‌های نوین و فضای مجازی نصیب کودکان و نوجوانان می شود، احتمال بزه‌دیدگی به صورت کلی و به صورت خاص بزه‌دیدگی جنسی، از مخاطراتی است که در بزرگراه‌های تبادل داده و اطلاعات کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند و سیاست محدودسازی(فیلترینگ) به عنوان ابزاری برای کاهش این مخاطرات استفاده شده است. پرسش اصلی تحقیق این است که فضای مجازی و سیاست محدودسازی چه نقشی در بزه‌دیدگی جنسی کودکان دارد؟ یافتههای تحقیق نشان می‌دهد که به جهت نقش ابزاری و تسهیل‌کنندگی، میان رسانه و بزه‌دیدگی جنسی رابطه معناداری وجود دارد. سیاست فیلترینگ که جهت مقابله یا کاهش اثرات منفی رسانه مورد استفاده قرار می‌گیرد، به دلایل ناکارآمدی فنی و گمراه‌سازی مسیرهای تبادل اطلاعات، افزایش فنون خنثی ساز و توسعه فیلترشکن‌ها، موجب تشدید بزه‌دیدگی جنسی نسبت به اطفال و نوجوان شده است.
علیرضا عبداللهی نژاد؛ زهرا مهاجری امیری
چکیده
در سال‌های اخیر، استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی به‌ویژه در میان نوجوانانِ نسل زد و دانش‌آموزان دبیرستانی رشد قابل‌توجهی داشته است. یکی از زمینه‌های استفاده‌ی این نسل از ابزارهای نوین، در حوزه آموزش و یادگیری است. مسئله اصلی در این مقاله این است که چگونه دانش‌آموزان نوجوان دبیرستانی در شهر تهران از رسانه‌های اجتماعی برای ...
بیشتر
در سال‌های اخیر، استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی به‌ویژه در میان نوجوانانِ نسل زد و دانش‌آموزان دبیرستانی رشد قابل‌توجهی داشته است. یکی از زمینه‌های استفاده‌ی این نسل از ابزارهای نوین، در حوزه آموزش و یادگیری است. مسئله اصلی در این مقاله این است که چگونه دانش‌آموزان نوجوان دبیرستانی در شهر تهران از رسانه‌های اجتماعی برای پیشبرد فعالیت‌های آموزشی و درسی خود و برقراری ارتباط با گروه‌های همسال و تحصیلی در انجام امور مربوط به مدرسه، پیگیری مباحث درسی و نظایر آن استفاده میکنند. در این راستا، این پژوهش باهدف مطالعه تأثیر پلتفرم‌های رسانه‌ای جدید بر فرایند آموزش تحصیلی دانش‌آموزان نوجوان نسل زد در مقطع متوسطه اول و دوم دبیرستان‌های شهر تهران با روش پیمایش انجام‌شده است. داده‌ها در این تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و توزیع آن در میان حجم نمونه معتبر 450 نفر از دانش‌آموزان در هشت دبیرستان دخترانه و پسرانه تهران گردآوری شده است. تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که نزدیک به 70 درصد از دانش‌آموزان دختر و پسر مشارکت‌کننده در تحقیق، بیش از دو ساعت در روز از رسانه‌های اجتماعی جدید برای فعالیت‌های مختلف از تفریح و سرگرمی تا ارتباط با دوستان و هم‌کلاسی‌ها و پیگیری امور مربوط به مدرسه و تحصیل خود استفاده میکنند. انجام آزمون‌های مختلف آماری ازجمله کای اسکوئر و واریانس دو طرفه نشان داد که متغیر مستقل میزان حضور دانش‌آموزان در پلتفرم‌های اجتماعی مجازی در چهار مورد از مجموع موارد مرتبط با بحث آموزش و یادگیری شامل کمک گرفتن از معلم، رهایی از استرس درس و امتحان، دسترسی به محتوای درسی و آموزشی در بستر شبکههای اجتماعی مجازی و ایجاد اختلال در درس خواندن به علت حضور در پلتفرم‌های رسانه‌ای جدید، تأثیرگذار بوده است و متغیر مستقل جنسیت تنها در مؤلفه استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای یادگیری مشارکتی نقش اثربخشی داشته است. در این میان، بر اساس یافتههای به‌دست‌آمده، متغیر میزان حضور دانش‌آموزان در پلتفرم‌های اجتماعی مجازی دارای رابطه معناداری است؛ به‌عبارت‌دیگر، هرچه میزان حضور دانش‌آموزان در پلتفرم‌های رسانه‌ای جدید بیشتر می‌شود، «اختلال در درس خواندن» و «رهایی از استرس درس و امتحان» بیشتر می‌شود (رابطه مستقیم).
مطالعات فضای مجازی و شبکههای اجتماعی
یوسف خجیر
چکیده
با توجه به رشد استفاده از اینستاگرام در حوزه سلامت، این پژوهش درصدد شناسایی کارکرد و کژکارکردی استفاده از اینستاگرام در نظام سلامت از دیدگاه نخبگان دانشگاهی و خبرگان است. این پژوهش از نوع کیفی و روش آن تحلیل مضمون است. برای گرداوری اطلاعات از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و برای پردازش داده‌ها از کدگذاری کینگ (1998) استفاده شده است. مشارکتکنندگان ...
بیشتر
با توجه به رشد استفاده از اینستاگرام در حوزه سلامت، این پژوهش درصدد شناسایی کارکرد و کژکارکردی استفاده از اینستاگرام در نظام سلامت از دیدگاه نخبگان دانشگاهی و خبرگان است. این پژوهش از نوع کیفی و روش آن تحلیل مضمون است. برای گرداوری اطلاعات از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و برای پردازش داده‌ها از کدگذاری کینگ (1998) استفاده شده است. مشارکتکنندگان این پژوهش نخبگان دانشگاهی در حوزه ارتباطات سلامت و متخصصان حوزه سلامت بودند. معیار انتخاب نخبگان دانشگاهی تدریس یا پژوهش بیش از 10 سال در حوزه رسانه‌های جدید و ارتباطات سلامت و در حوزه متخصصان نیز پزشکان یا متخصصان حوزه سلامت که از ظرفیت اینستاگرام در فعالیت تخصصی خود به‌صورت حرفهای استفاده میکردند، بود. نمونهگیری به شیوه هدفمند و درمجموع با 20 نفر مصاحبه شد. نتایج نشان داد، کاربردهای اینستاگرام در ارتقای سلامت کاربران، افزایش سطح دانش و آگاهی افراد در زمینه سلامتی، آگاهی دادن در مورد بیماریها و عوارض و فواید داروها، دسترسی به مطالب پزشکی و سلامتی، برقراری مشاوره و ارتباط آنلاین بین پزشک و بیمار است. از کارکردهای منفی استفاده اینستاگرام در بخش سلامت اعتیاد به اینستاگرام، اخبار نادرست و جعلی، خوددرمانی و عدم مراجعه به پزشک، مقاومت در برابر توصیه‌های پزشکی، مبتلا شدن به مشکلات روحی و روانی، اعتماد بیش‌ازحد به مطالب صفحات سلامتی و پزشکی است. همچنین مشارکتکنندگان براین باورند که با نظارت و ایجاد صفحات معتبر در حوزه پزشکی و سلامتی، ارائه اطلاعات و مطالب معتبر سلامتی، راهنمایی افراد در زمینه سلامتی، ایجاد اعتماد و دسترسی سریع به اینستاگرام می‌توان به مرجعسازی اینستاگرام در حوزه سلامت کمک کرد.
عباس اسدی؛ رایحه رمضانی؛ سامان خدایاری؛ شادی خدایاری
چکیده
پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های نوین بستر مناسبی برای نشر اخبار جعلی هستند. این امر در همه‌گیری‌ها خود را بیشتر نشان می‌دهد. به دلیل استفادۀ عموم با سطح سواد رسانه‌ای مختلف از رسانه‌های اجتماعی و پیام‌‌رسان‌های آنلاین در بحران‌های گوناگون باید در شناسایی و مواجهه با آنها تدابیری اندیشید. دراین‌بین، نقش روزنامه‌نگاران بسیار مهم ...
بیشتر
پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های نوین بستر مناسبی برای نشر اخبار جعلی هستند. این امر در همه‌گیری‌ها خود را بیشتر نشان می‌دهد. به دلیل استفادۀ عموم با سطح سواد رسانه‌ای مختلف از رسانه‌های اجتماعی و پیام‌‌رسان‌های آنلاین در بحران‌های گوناگون باید در شناسایی و مواجهه با آنها تدابیری اندیشید. دراین‌بین، نقش روزنامه‌نگاران بسیار مهم است. پس از شیوع ویروس کرونا در مدت کوتاهی «اخبار جعلی» در قالب عدم اطمینان و بار عاطفی وضعیت به وجود آمدند. دراین‌بین از بحران نمی‌توان بدون بهره‌مندی از «ارتباطات» گذشت. «ارتباطات بحران» قدرت و روایت تاب‌آوری انسان اجتماعی در برابر تهدیدها و بال‌های سوق‌دهنده به رهایی از زیست جمعی است. ویروس کرونا و آثار برآمده از شیوع آن، بزرگ‌ترین بحران سلامت و حیات زیستی را برای بشر به وجود آورد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت مضامین نهفتۀ اخبار جعلی منتشرشده در ایام شیوع کرونا در بستر پیام‌رسان تلگرام است. پدیده‌ای که به آن «اینفودمی» گفته می‌شود در کانال تلگرامی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) با روش کیفی و رویکرد تحلیل مضمون موردبررسی قرار گرفته است. نهایتاً مشخص شد که شش مضمون اصلی پژوهش، شامل اعلام زمان پایان اپیدمی کرونا، رواج طب سنتی، عوارض واکسن زدن، ابتلای سلبریتی‌ها و مشاهیر به کرونا، خوراکی‌های نابودکنندۀ کرونا و مسائل اقتصادی کرونا مورد توجه این رسانه است. همچنین «پیشگیری، ابتلا و پایان کرونا» به‌عنوان مضمون فراگیر اصلی شناسایی و تحلیل شد.
رسانه‌های نوین
سید محمدرضا مداح؛ احسان شاه قاسمی؛ مژگان ثابت تیموری
چکیده
پیام‌رسان‌ها از ابزارهای اصلی برقراری ارتباطات اجتماعی و سازمانی محسوب می‌شوند. باتوجه به اینکه استفاده آگاهانه از پیام‌رسان‌ها منوط به برخورداری از سواد رسانه‌ای است، بنابراین پژوهش حاضر، اصول و شاخص‌های کلیدی پیام‌رسان امن، کاربرپسند و آموزشی را شناسایی نموده، نسبت به ارائه الگوی یک پیام‌رسان داخلی کارآمد با تأکید بر ...
بیشتر
پیام‌رسان‌ها از ابزارهای اصلی برقراری ارتباطات اجتماعی و سازمانی محسوب می‌شوند. باتوجه به اینکه استفاده آگاهانه از پیام‌رسان‌ها منوط به برخورداری از سواد رسانه‌ای است، بنابراین پژوهش حاضر، اصول و شاخص‌های کلیدی پیام‌رسان امن، کاربرپسند و آموزشی را شناسایی نموده، نسبت به ارائه الگوی یک پیام‌رسان داخلی کارآمد با تأکید بر نقش سواد رسانه‌ای کاربران اقدام نمود. به این منظور، بومی‌سازی شاخص‌ها با استفاده از تکنیک دلفی فازی و تدقیق آن بر اساس نظر خبرگان صورت گرفت. از میان 66 شاخص شناسایی‌شده، تعداد 51 شاخص، مبنای تصمیم‌گیری در فضای فازی قرار گرفت که طی 3 جلسه نظرسنجی خبرگانی با روش دلفی (14 تن از خبرگان و اساتید حوزه رسانه)، شاخص‌های مؤثر بر سواد رسانه‌ای به 7 دسته مجزا تفکیک شد. نتایج این پژوهش، بیانگر ضرورت توجه ویژه به فراهم نمودن شرایط دسترسی آسان و عادلانه به منابع، باهدف ایجاد بسترهای همکاری اجتماعی برای ایجاد یک پیام‌رسان کارآمد داخلی بود. همچنین، با اولویت بهبود عملکرد فنی و سازگاری با نیازهای روز کاربران، پایداری و کیفیت خدمات، حفاظت از داده‌ها و حریم خصوصی کاربران، مورد تأکید قرار گرفت. پیشنهاد شد به‌منظور افزایش سواد رسانه‌ای کاربران نسبت به ایجاد و توسعه پلتفرم‌های آموزشی، برگزاری کارگاه‌ها و وبینارهای آموزشی، به‌روزرسانی مستمر ابزارهای رسانه‌ای و پیاده‌سازی سیستم‌های امنیتی قوی برای حفاظت از داده‌ها و حریم خصوصی کاربران اقدام شود تا شرایط برای توسعه و پیاده‌سازی یک پیام‌رسان داخلی مؤثر و قابل‌اعتماد در جهت تأمین نیازهای ارتباطی و بهبود سواد رسانه‌ای کاربران فراهم شود.
بهمن ربیعی نیا؛ حسین هرسیج
چکیده
عالم‌گیر شدن استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی موجب تغییرات مهمی در سبک زندگی، عادات و ارتباطات اجتماعی و ارتباط بین مردم و دولت‌ها شده است. جنبش‌های اجتماعی به‌عنوان یکی از روش‌های انتقال خواسته‌ها و ارتباط بین مردم و حاکمیت به‌شدت متأثر از این تغییرات است. در دو دهه اخیر کارکرد بسیج شبکههای اجتماعی چهره جدیدی از جنبش‌های ...
بیشتر
عالم‌گیر شدن استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی موجب تغییرات مهمی در سبک زندگی، عادات و ارتباطات اجتماعی و ارتباط بین مردم و دولت‌ها شده است. جنبش‌های اجتماعی به‌عنوان یکی از روش‌های انتقال خواسته‌ها و ارتباط بین مردم و حاکمیت به‌شدت متأثر از این تغییرات است. در دو دهه اخیر کارکرد بسیج شبکههای اجتماعی چهره جدیدی از جنبش‌های اجتماعی را در سراسر دنیا به نمایش گذاشته است. هدف پژوهش حاضر تبیین این تأثیر در جنبش‌های اجتماعی ایران بین سال‌های 1388 تا 1398 می‍باشد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از منابع کتابخانهای، اسنادی و داده‌های ثانویه جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان می‌دهد کاربرد شبکههای اجتماعی در بازه زمانی موردنظر نقشی مؤثر و محوری در تسهیل بسیج منابع برای جنبش‌های اجتماعی داشته است؛ حوادث عمده بررسیشده در بازه زمانی مذکور مشخص می‌کند فارغ از علل وجودیِ جنبش‌های اجتماعی با کنترل یا عدم دسترسی شبکههای اجتماعی، به صحنه آوردن طرفداران جنبش مختل شده و با گذشت زمان این جنبش‌های اعتراضی دچار فرسایش و ضعف می‌شود.
شادی ضابط
چکیده
کاربران اینستاگرام آگاه هستند که با نشر عکس و نوشته همراه آن به شکل‌گیری تصویری از خود کمک میکنند. مطابق آنچه تحقیقات مختلف در بستر فرهنگی جامعه ایرانی نشان داده است، قاطبه کاربران آنچنان که گافمن معتقد است تمایل به ارائه نمودی ایده‌آل و مطلوب از خود دارند. هدف این پژوهش فهم عملکرد کاربرانی است که بازنمایی خود را با تصاویری از ...
بیشتر
کاربران اینستاگرام آگاه هستند که با نشر عکس و نوشته همراه آن به شکل‌گیری تصویری از خود کمک میکنند. مطابق آنچه تحقیقات مختلف در بستر فرهنگی جامعه ایرانی نشان داده است، قاطبه کاربران آنچنان که گافمن معتقد است تمایل به ارائه نمودی ایده‌آل و مطلوب از خود دارند. هدف این پژوهش فهم عملکرد کاربرانی است که بازنمایی خود را با تصاویری از عدم کفایت، اشتباهات یا نقص‌های شخصیتی یا ظاهری همراه میکنند که دیدگاه گافمن را به چالش می‌کشد. در این تحقیق که به روش کیفی مردم‌نگاری مجازی انجام شد 21 نفر بصورت هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. تحلیل موضوعی مصاحبه‌ها نشان داد این بخش از کاربران نمود نامطلوب از خود را نوعی مقاومت در برابر هنجارهای درون و برون اینستاگرامی تلقی میکنند. آنها با این مقاومت و نمایش ابعاد غیرایده‌آل، قصد ارائه «تصویر واقعی» از خود دارند که در فرهنگ ایرانی صادقانه و ارزشمند است و به کسب اعتبار می‌انجامد. این مقاومت و ارائه تصویر دلخواه که منطبق با هنجارهای حاکم بر اینستاگرام نیست و سرچشمه اش در تصویر ذهنی از ابزار و مخاطب است نوعی تصاحب و اهلی سازی ابزار است: کاربر با توجه به معنای ذهنی که در بستر فرهنگ ایرانی به ابزار و مخاطب داده و با توجه به نیاز‌هایش تکنولوژی را در خدمت هدفی که بدان تمایل داشته بکار گرفته است.
محمدجواد افشارصفوی؛ گلنار شجاعی باغینی؛ محمدرضا رستمی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، مدلسازی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری رسانه‌های مکتوب در مواجهه با شبکههای اجتماعی به‌منظور تداوم حیات آن‌هاست. این پژوهش ازنظر هدف، توسعه‌ای-کاربردی و ازنظر رویکرد، از نوع آمیخته اکتشافی است. در مرحله کیفی، با بهره‌گیری از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری)، داده‌های موردنیاز برای تدوین چارچوبی جهت ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، مدلسازی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری رسانه‌های مکتوب در مواجهه با شبکههای اجتماعی به‌منظور تداوم حیات آن‌هاست. این پژوهش ازنظر هدف، توسعه‌ای-کاربردی و ازنظر رویکرد، از نوع آمیخته اکتشافی است. در مرحله کیفی، با بهره‌گیری از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گراندد تئوری)، داده‌های موردنیاز برای تدوین چارچوبی جهت رقابت‌پذیری رسانه‌های مکتوب با شبکههای اجتماعی گردآوری و مؤلفه‌ها و شاخص‌های مربوطه استخراج شد. برای شناسایی مفاهیم، از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با خبرگان استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه خبرگان و کارشناسان روزنامه خراسان در مشهد است. نمونهگیری به‌صورت هدفمند و به روش گلوله‌برفی انجام گرفت و در مرحله مقدماتی، 17 مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌ها صورت گرفت. در بخش کمی، جامعه آماری شامل 2500 نفر از مشترکان سالیانه روزنامه خراسان بود که با استفاده از فرمول کوکران، 333 نفر به‌صورت تصادفی ساده به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. بر اساس مؤلفه‌های شناسایی‌شده، پرسشنامه‌ای طراحی و داده‌ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و مدلسازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار LISREL تحلیل شد. نتایج نشان داد که مقولات اصلی تحقیق در قالب شش بعد مدل پارادایمی شامل شرایط علّی (20 مقوله)، پدیده محوری (رقابت‌پذیری برای ادامه حیات در قالب 7 مقوله)، راهبردها (13 مقوله)، زمینه (12 مقوله)، شرایط مداخله‌گر محیطی (11 مقوله) و پیامدها (12 مقوله) قرار می‌گیرند. شاخص برازش مطلق GOF برابر با 0.61 به‌دست آمد که نشانگر برازش مناسب مدل است.
