محمد مهدی فرقانی؛ کاظم موذن
چکیده
چکیده این مقاله با هدف بررسی دیپلماسی رسانهای آمریکا در قبال دولت یازدهم، به ارزیابی و تحلیل ابعاد و چارچوبهای محتوایی سایت فارسی صدای آمریکا، به مثابه یک شاخص و نمونهای از فعالیت‌های رسانهای این کشور میپردازد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با رهیافت عرفی، انجام گرفته و بازه زمانی مورد بررسی آن نیز ...
بیشتر
چکیده این مقاله با هدف بررسی دیپلماسی رسانهای آمریکا در قبال دولت یازدهم، به ارزیابی و تحلیل ابعاد و چارچوبهای محتوایی سایت فارسی صدای آمریکا، به مثابه یک شاخص و نمونهای از فعالیت‌های رسانهای این کشور میپردازد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با رهیافت عرفی، انجام گرفته و بازه زمانی مورد بررسی آن نیز 10 مرداد تا 7 آذر 1392 است. نتایج این مقاله نشان میدهد که شبکه صدای آمریکا تلاش کرده است تا با ارائه تصویری صلحجو و منطقی از کشورهای غربی و آمریکا از یک سو و با نشان دادن چهره جدی و قاطع در مقابله با ایران از سوی دیگر، افکار عمومی را برای مذاکره ایران و 1+5 و تسلیم شدن تهران در برابر تصمیمات غرب آماده سازد. از جهت دیگر صدای آمریکا تلاش میکند تا حمایت مردمی را به سمت سیاستهای همسو با غرب جلب کند و در مقابل، دیدگاههای انتقادی را نسبت به سیاستهای ناهمسو شکل دهد. صدای آمریکا همچنین این دیدگاه را در افکار عمومی ایجاد میکند که دولت یازدهم در ساختار غیرانتخابی جمهوری اسلامی ایران نمیتواند کاری از پیش ببرد و تمایل دولت ایران به مذاکره نیز ناشی از فشارهای شدید تحریمها است. صدای آمریکا شرایط را به گونهای تصویر میکند که رویکردهای پیشینی که با اهداف غرب تناقض بیشتری داشته، شکست خورده است و تنها راه نجات حکومت ایران اتخاذ الگوی غربی و برقراری رابطه با غرب است. این رسانه، شرایط فعلی را بهترین وضعیت برای برقراری صلح و اصلاح حکومت ایران میشمارد.
محمدحسین پناهی؛ حسین پناهی
چکیده
سرمایه اجتماعی که از شبکه روابط بین انسان‌ها به وجود می‌آید نقش زیادی در زندگی ما بازی میکند. یکی از عواملی که بر وضعیت سرمایه اجتماعی اثر میگذارد کم و کیف استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی است. در این پژوهش رابطه استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی با سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه سرمایه اجتماعی، ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی که از شبکه روابط بین انسان‌ها به وجود می‌آید نقش زیادی در زندگی ما بازی میکند. یکی از عواملی که بر وضعیت سرمایه اجتماعی اثر میگذارد کم و کیف استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی است. در این پژوهش رابطه استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی با سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه سرمایه اجتماعی، از تعریف و سنخ شناسی کلمن استفاده شده، و سپس اثر فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در چهار بعد وسایل ذخیره، مبادله، انتقال و پردازش اطلاعات بر آن مطالعه شده است. روش این تحقیق پیمایشی بوده و جمعیت آماری آن را دانشجویان دانشگاه‌های علامه طباطبائی و خواجه‌نصیرالدین طوسی تهران تشکیل دادهاند، که از آنان نمونهای به حجم 388 نفر انتخاب شدند. یافته‌های توصیفی تحقیق درباره ابعاد سرمایه اجتماعی نشان میدهد که در بعد ساختاری تبعیت از هنجارها و قوانین در میان دانشجویان در سطح بالایی است، در حالی که میزان عضویت و مشارکت در گروه‌ها و سازمان‌ها در سطح پایینی است. در بعد کارکردی سرمایه اجتماعی نیز اعتماد بین شخصی و اعتماد تعمیم‌یافته سطح نسبتاً بالایی را نشان میدهد. به‌طورکلی، نتایج تحقیق نشان میدهد که سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان در حد نسبتاً بالایی است. فرضیه اصلی این تحقیق، یعنی تأثیر مثبت استفاده از فناوریهای جدید اطلاعات و ارتباطات بر سرمایة اجتماعی، مورد تأیید قرار گرفت، هر چند شدت این تأثیر در حد نسبتاً پایینی است.
مهدی محسنیان راد؛ سید محمد کاظمی
چکیده
یکی از راه‌های دستیابی به راهکارهای اصلاح شیوه فعلی مواجهه ایران با پدیده دریافت خانگی شبکه‌های ماهواره‌ای، آگاهی از تجربه دیگر کشورهای مشابه است. در این میان مطالعات تطبیقی اسناد حوزه سیاست‌گذاری بخشی از جهان معاصر می‌تواند در خوانش تحولات سیاستی رسانهای ما راه گشا باشد. برای دستیابی به این مهم، با اتکا به دو پژوهش انجام شده ...
بیشتر
یکی از راه‌های دستیابی به راهکارهای اصلاح شیوه فعلی مواجهه ایران با پدیده دریافت خانگی شبکه‌های ماهواره‌ای، آگاهی از تجربه دیگر کشورهای مشابه است. در این میان مطالعات تطبیقی اسناد حوزه سیاست‌گذاری بخشی از جهان معاصر می‌تواند در خوانش تحولات سیاستی رسانهای ما راه گشا باشد. برای دستیابی به این مهم، با اتکا به دو پژوهش انجام شده در سالهای 1373 و 1381، از طریق نمونه‌گیری هدفمند، تعداد هفده کشور آسیایی انتخاب شدند. پس از بررسی ادبیات نظری در حوزه سیاستهای رسانهای، تعیین « چرخه خط‌مشی گذاری» به‌عنوان ادبیات تحلیل و شناخت حوزه صورت‌بندی مسئله شبکه‌های ماهواره‌ای کشورهای مذکور این نتیجه حاصل شد که سیاست‌گذاران رسانهای کشورهای موردبررسی دریافت مستقیم شبکه‌های ماهواره‌ای را عاملی برای1) بر هم زننده بازار بومی و غیربومی رسانههای داخلی و 2) شکل‌گیری برخی تهدیدها برای مصالح و منافع ملی تعریف کرده‌اند. آنها به سمت دو نوع سیاست سوق پیدا کرده‌اند. الف) پذیرش به مفهوم عدم دخالت دولت و یا قانون‌مند نمودن اپراتورهای ماهواره‌ای. ب) اجرای اقدامات قابل‌اجرا در رویکرد به عدم پایبندی به فضای آزاد اطلاعات. پژوهش نشان داد که در هر دودسته از کشورهای الف و ب سیاستهای گوناگونی در راستای تولید و دریافت رسانهای اتخاذ کرده‌اند که در متن مقاله به‌طور مفصل به آنها پرداخته‌شده است. مقایسه دستاوردهای پژوهش حاضر با تحقیق 21 سال پیش حاکی از تحولی است که مهمترین آن حرکت کشورهای گروه ب به سمت پذیرفتن و مجوز دادن به اپراتورهای ماهواره‌ای برای ارائه خط‌مشی‌های اتخاذ شده از نوع گروه الف است.
محمد رضایی؛ مریم پورعسکری
چکیده
چکیده این پژوهش چگونگی تأثیر عضویت افراد در فیسبوک را بر رفتار رأی‌دهی آنها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 مطالعه میکند. روش تحقیق، کیفی است، برای جمع‌آوری داده‌ها از اتنوگرافی مجازی و تکنیک‌های مشاهده و مصاحبه عمیق و همچنین برای تحلیل داده‌ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است. بنابر یافته‌های این پژوهش تابوبودن مشارکت در ...
بیشتر
چکیده این پژوهش چگونگی تأثیر عضویت افراد در فیسبوک را بر رفتار رأی‌دهی آنها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 مطالعه میکند. روش تحقیق، کیفی است، برای جمع‌آوری داده‌ها از اتنوگرافی مجازی و تکنیک‌های مشاهده و مصاحبه عمیق و همچنین برای تحلیل داده‌ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است. بنابر یافته‌های این پژوهش تابوبودن مشارکت در انتخابات 92 به‌عنوان اولین انتخابات ریاست‌جمهوری بعد از انتخابات و حوادث سال 88، نبود فضای تبادل نظر به‌جز فیسبوک و همچنین قرارداشتن فیسبوک در جایگاه فضایی در برابر رسانههای رسمی از دلایل چرایی تأثیرگذاری آن بر تغییر نظر انتخاباتی کاربران از عدم مشارکت به مشارکت است. دلایلی که به وضعیت سیاسی ایران، وضعیت انتخابات ریاست‌جمهوری 92 و نیز فیلتر بودن فیسبوک برمی‌گردد. همچنین براساس این یافته‌ها اطلاع از نظرات گوناگون کاربران و شخصیت‌های سیاسی، تکرار و بازتکرار محتواهای بسیج‌کننده و انتشار موضع افراد غیرسیاسی مشهور، از مکانیسم‌های چگونگی تأثیرگذاری فیسبوک بر تغییر نظر انتخاباتی و سپس رفتار رأی‌دهی است. یافته‌ها نشان میدهد که نخست، مطالعه تأثیر «سایت‌های شبکه اجتماعی» مانند فیسبوک بر مشارکت سیاسی بدون توجه به وضعیت خاص سیاسی و موقعیت این شبکه‌ها در ایران امکان‌پذیر نیست. دوم، بحث‌های سیاسی شاید منجر به افزایش اطلاعات و انگیزه سیاسی شوند، اما به ناچار منجر به تغییر رفتار انتخاباتی نمی‌شوند. سوم، نمی‌توان از مشارکت سیاسی به‌طورکلی سخن گفت، چراکه مشارکت سیاسی مفهوم گسترده‌ای است که مشارکت انتخاباتی یکی از انوع آن است. چه بسا، عدم مشارکت انتخاباتی را نیز باید گونهای مشارکت سیاسی سلبی در ایران به‌حساب آورد.
فریده حسین ثابت؛ زهرا جهانگرد؛ عبدالله معتمدی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی، سبک‌های دلبستگی و همبستگی خانوادگی با استفاده از فیسبوک در کاربران انجام شد. شرکت‌کنندگان پژوهش را دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر تهران تشکیل دادند (204 نفر کاربر، 103 نفر غیر کاربر). از آنها خواسته شد که مقیاس هوش هیجانی برادبری و گریوز، مقیاس سبک‌های دلبستگی‌هازان و شیور و پرسشنامه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی، سبک‌های دلبستگی و همبستگی خانوادگی با استفاده از فیسبوک در کاربران انجام شد. شرکت‌کنندگان پژوهش را دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر تهران تشکیل دادند (204 نفر کاربر، 103 نفر غیر کاربر). از آنها خواسته شد که مقیاس هوش هیجانی برادبری و گریوز، مقیاس سبک‌های دلبستگی‌هازان و شیور و پرسشنامه انسجام خانواده رضویه و سامانی و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ را تکمیل کنند. برای تحلیل داده‌های پژوهش از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام و برای بررسی برازش کلی مدل آزمون هوسمر و لمشو استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که: 1) از بین متغیرهای پیش‌بین، متغیرهای انسجام خانواده و هوش هیجانی توانستند به‌طور مستقل و معناداری کاربر و غیر کاربر بودن افراد را پیش‌بینی نمایند، 2) بین انسجام خانواده و میزان استفاده از فیسبوک همبستگی منفی معناداری وجود دارد، 3) بین زیرمقیاس‌های هوش هیجانی و نمره کل آن و میزان استفاده از فیسبوک همبستگی منفی معناداری وجود دارد، 4) همبستگی معناداری بین سبک‌های دلبستگی با میزان استفاده از فیسبوک وجود ندارد. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که افرادی که دارای هوش هیجانی پایین و انسجام خانوادگی کمتر هستند بیشتر به سمت استفاده از فیسبوک گرایش پیدا می‌کنند و بین استفاده از فیسبوک و سبک‌های دلبستگی رابطه‌ای وجود ندارد.
علیرضا دهقان؛ نجیبه محبی؛ محیا برکت
چکیده
ایموجی‌ها و استیکرها به‌عنوان بخشی از ارتباطات بصری در شبکه‌های پیام‌رسان فوری در میان کاربران این شبکه‌ها محبوبیت و کاربرد فراوانی پیداکرده است. به نظر می‌رسد ابراز احساسات از طریق ایموجی‌ها و تصاویر برای کاربران راحت‌تر از نوشتن کلمه یا متن است. تاکنون پژوهش چندانی در مورد رواج این پدیده و پیامدهای احتمالی آن در فارسی صورت ...
بیشتر
ایموجی‌ها و استیکرها به‌عنوان بخشی از ارتباطات بصری در شبکه‌های پیام‌رسان فوری در میان کاربران این شبکه‌ها محبوبیت و کاربرد فراوانی پیداکرده است. به نظر می‌رسد ابراز احساسات از طریق ایموجی‌ها و تصاویر برای کاربران راحت‌تر از نوشتن کلمه یا متن است. تاکنون پژوهش چندانی در مورد رواج این پدیده و پیامدهای احتمالی آن در فارسی صورت نگرفته است. نویسندگان این مقاله برای فهم چیستی معانی استیکرهای شبکهپیام‌رسان فوری نمونه‌هایی از استیکرهای شبکه پیام‌رسان وایبر رادر سال 1393 شمسی، پیش از محدود شدن وایبر در کشور نشانه‌شناسی[1] کردند تا معانی پنهان در این اشکال ارتباطی جدید را شناسایی کنند. نتایج این تحقیق نشان داد که استیکرها سبک زندگی مصرفی را ترویج و جامعه‌ای نمایشی را بازتولید می‌کنند. این پژوهش که با نشانه‌شناسی ده مجموعه استیکر از شبکه پیام‌رسان وایبر انجام شد، نشان داد که اقلیتی کوچک و عمدتاً سفیدپوست، جوان و خوشگذران در موقعیت‌هایی مانند خرید و مسافرت در حال گذران وقت هستند. محوری‌ترین پیام استیکرها «خوش‌باشی» ارزیابی شد و این که در این تصاویر توجهی به حوادث جدی دنیای واقعی نشده است. [1]- لازم به ذکر است هر نمونه، خود شامل حدود سی تصویر است. پس ده نمونه در حقیقت شامل 300 تصویر متفاوت است.
سروناز تربتی
چکیده
تحقیق حاضر به‌منظور تحلیل ارتباط‌گران فیسبوک همچون سوژه‌های لکانی انجام‌گرفته است. برخلاف نظریه‌های رایج ارتباطی که ارتباط را فرایند ساده انتقال پیام و آگاهانه می‌دانند، در روان‌کاوی لکان این دو ویژگی به چالش کشیده میشود. سوژه روان‌کاوانه لکان، سوژه آگاه مدرن نیست، بلکه سوژه‌ای است که توسط میل دیگری یا زبان برساخته میشود ...
بیشتر
تحقیق حاضر به‌منظور تحلیل ارتباط‌گران فیسبوک همچون سوژه‌های لکانی انجام‌گرفته است. برخلاف نظریه‌های رایج ارتباطی که ارتباط را فرایند ساده انتقال پیام و آگاهانه می‌دانند، در روان‌کاوی لکان این دو ویژگی به چالش کشیده میشود. سوژه روان‌کاوانه لکان، سوژه آگاه مدرن نیست، بلکه سوژه‌ای است که توسط میل دیگری یا زبان برساخته میشود و چون میان آنچه توسط زبان می‌گوید و آنچه هستی اوست، شکاف وجود دارد، سوژه خط‌خورده تلقی می‌گردد. با توجه به این که سوژه خط‌خورده لکانی، همواره با حفره مواجه است و این امر که زبان در رویکرد او ناخودآگاه تلقی می‌گردد، این تحقیق با بهره‌مندی ازنظریات روان‌کاوانه لکان و روش تحلیل روان‌کاوانه و پسا ساختارگرایانه درصدد تبیین و تحلیل تعامل گران فیسبوک و پاسخ به دو پرسش است: ۱- چگونه ارتباط نگاه محور که مبتنی بر دیدن و دیده شدن است در فیسبوک تبدیل به یک فانتزی میشود؟ ۲- چگونه گفتمان فیسبوک را می‌توان در چارچوب گفتمان سرمایه‌داریِ هیستریک تبیین و برساخت سوژه‌های هیستریک شده حاصل از نفوذ گفتمان سرمایه‌داری را تفسیر نمود؟ در تحقیق حاضر کاربران فیسبوک چون سوژه‌هایی که در عرصه نگاه‌محوری با یاری امر تصویری برای پر کردن حفره تروماتیک تا بالاترین حد فانتزی، تعاملات خود را گسترش می‌دهند، تحلیل می‌گردند. مورد مطالعاتی، تبیین کاربران پیج بچه پولدارهای تهرانی در فیسبوک است، که با توجه به مبانی نظری تحقیق، همچون سوژه‌های هیستریک در امر دیداری دست به خیال‌پردازی می‌زنند. تحلیل کاربران نشان میدهد که چگونه روابط اجتماعی در قالب گفتمان‌ها معنادار می‌گردد و کارکرد فیسبوک چون عرصه‌ای برای تعاملات فردی و اجتماعی محلی برای فانتزی دیداری میشود. به‌منظور انضمامی ساختن تحلیل نظری کاربران، تعداد ۱۰۰ تصویر از این صفحه مورد بررسی قرار گرفته است.
مقداد مهرابی؛ علیرضا دهقان
چکیده
هدف از این پژوهش مطالعه ضرورت ایجاد نظام رتبه‌بندی از دید والدین است. در مطالعه این ضرورت، ابعاد نظارت والدین بر رفتار بازی فرزندان را نیز مورد مطالعه قرار دادیم. با روش تحقیق کیفی مصاحبه عمیق مقوله‌های مشترک مربوط به الگوهای نظارت، انواع والدین بر اساس دیدگاه نسبت به نظام رتبه‌بندی و بازی فرزندان و دیدگاه نسبت به تأثیرات بازی‌ها ...
بیشتر
هدف از این پژوهش مطالعه ضرورت ایجاد نظام رتبه‌بندی از دید والدین است. در مطالعه این ضرورت، ابعاد نظارت والدین بر رفتار بازی فرزندان را نیز مورد مطالعه قرار دادیم. با روش تحقیق کیفی مصاحبه عمیق مقوله‌های مشترک مربوط به الگوهای نظارت، انواع والدین بر اساس دیدگاه نسبت به نظام رتبه‌بندی و بازی فرزندان و دیدگاه نسبت به تأثیرات بازی‌ها را شناسایی کردیم. با کمک ادبیات تحقیق و مقوله‌های استخراج شده رواج هر مقوله را در پیمایشی از 230 پدر و مادر مطالعه کردیم.
مهمترین نتایج تحقیق بیانگر آن است که الگوی نظارت محدودکننده زمانی به دلیل عدم وجود مکانیسم‌های دیگر نظارت در ایران، رایجتر است. در مقایسه با دیگر مقوله‌های مربوط به دیدگاه نسبت به نظام رتبه‌بندی، مقوله والدین مشتاق کسب آگاهی نسبت به شیوههای نظارت بر رفتار بازی فرزندان رایجتر است. اغلب والدین نسبت به تأثیر بازی‌ها بر فرزندان خود دیدگاه کاملاً منفی دارند. تحلیل رابطه بین داده‌های پیمایش نشان میدهد هر چه سن فرزندان کمتر باشد میزان نظارت والدین بر انجام بازی‌های ویدئویی فرزندان و اهمیت ایجاد نظام رتبه‌بندی از نظر آنها افزایش مییابد.
حامد طالبیان؛ هادی خانیکی
چکیده
ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه‌های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل میکند. با اتصال پایگاه‌ها از طریق ابرپیوندها شبکه‌ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل میگیرد که وسعت آن به طور پیش‌فرض کل فضای وب را دربرمی‌گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه‌های ...
بیشتر
ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه‌های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل میکند. با اتصال پایگاه‌ها از طریق ابرپیوندها شبکه‌ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل میگیرد که وسعت آن به طور پیش‌فرض کل فضای وب را دربرمی‌گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه‌های معرفی شده در صفحة مشهور به فیلترینگ به نشانی اینترنتی Peyvandha.ir شکل میگیرد. هدفهای اصلی، مطالعة ساختار پیوند در این شبکه و نیز شناسایی گرهها یا همان پایگاه‌های کلیدی است. برای این منظور پس از مرور مبانی نظری دو رویکرد اصلی تحلیل پیوند در وبسنجی و تحلیل شبکة پیوند در حوزة تحلیل شبکه‌های اجتماعی، فهرست 2370 پایگاه بخش فرهنگی و مذهبی معرفی شده در صفحة فیلترینگ را در 5 بخش استخراج و به عنوان فهرست ورودی خزندة وب سوسیوبوت در نظر گرفتم. نتایج پژوهش نشان میدهد که در سطح کلان تنها 3 شبکة ابرپیوند با تراکم بسیار کم و دو پایگاه کلیدی در سطح خرد وجود دارد.
نعمت ا... فاضلی؛ محمد سلطانی فر؛ حجت اله عباسی
چکیده
شبکه‌های اجتماعی علاوه بر تولید و انتشار اطلاعات بستر مناسبی برای مدیریت سازمانی محسوب می‌شوند. گروه دولت اسلامی (داعش) اهداف تروریستی را از طریق شبکه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک و توییتر به‌پیش می‌برد. این گروه اقداماتی مانند جذب و سازمان‌دهی نیروها، برنامه‌ریزی و اجرای عملیات، نظارت و کنترل، هدایت و رهبری، ارتباطات و هماهنگی ...
بیشتر
شبکه‌های اجتماعی علاوه بر تولید و انتشار اطلاعات بستر مناسبی برای مدیریت سازمانی محسوب می‌شوند. گروه دولت اسلامی (داعش) اهداف تروریستی را از طریق شبکه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک و توییتر به‌پیش می‌برد. این گروه اقداماتی مانند جذب و سازمان‌دهی نیروها، برنامه‌ریزی و اجرای عملیات، نظارت و کنترل، هدایت و رهبری، ارتباطات و هماهنگی عملیات تروریستی را از طریق دورکاری در شبکه‌های اجتماعی به‌پیش می‌برد.
شبکه‌های اجتماعی توییتر و فیسبوک برای گروه داعش اهداف، مزیت‌ها و کارکردهای تأثیرگذاری دارند. اهداف گروه داعش در این شبکه‌ها مشتمل بر جلب‌توجه، کسب مشروعیت و مقبولیت، هویت‌سازی، اعلام موجودیت و کسب قدرت هستند. مزیت‌ها شامل مخاطبان جهانی، دسترسی آسان، قدرت شبکه، سرعت زیاد، ارتباطات افقی، ارتباطات فراگیر، ارتباطات تعاملی، ارتباطات منعطف و ارتباطات ارزان هستند. این شبکه‌ها کارکردهای اطلاع‌رسانی، بسیج اجتماعی و همبستگی اجتماعی برای گروه تروریستی داعش و پیشبرد اهداف آن در صحنه بین‌المللی دارند. این پژوهش برای تبیین اهداف، مزیت‌ها و کارکردهای شبکه‌های اجتماعی توییتر و فیسبوک برای گروه تروریستی دولت اسلامی باهدف شناخت، کنترل و مقابله با پدیده تروریسم رسانهای و تقلیل آسیب‌های ناشی از آن انجام شده است. داده‌های این پژوهش از طریق روش گراندد تئوری و مطالعات اسنادی گردآوری و تجزیه‌وتحلیل شده است.
علیرضا عبداللهی نژاد؛ نوشین مجلسی
چکیده
مقاله حاضر به مطالعه پدیده خشونت‌کلامی در صفحات مجازی پربازدید در اینستاگرام پرداخته است. بدین منظور در گام نخست، صفحات پرطرفداری که تا زمان آغاز این پژوهش بیش از یک میلیون دنبال‌کننده داشتند، شناسایی شد. این صفحات متعلق به 19 سلبریتی هنری در داخل ایران است. پس از آن، اظهارنظرهای دنبال‌کنندگان این صفحات از منظر خشونت کلامی مورد مطالعه ...
بیشتر
مقاله حاضر به مطالعه پدیده خشونت‌کلامی در صفحات مجازی پربازدید در اینستاگرام پرداخته است. بدین منظور در گام نخست، صفحات پرطرفداری که تا زمان آغاز این پژوهش بیش از یک میلیون دنبال‌کننده داشتند، شناسایی شد. این صفحات متعلق به 19 سلبریتی هنری در داخل ایران است. پس از آن، اظهارنظرهای دنبال‌کنندگان این صفحات از منظر خشونت کلامی مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش از نظریه‌های ادب از براون و لوینسون (1978 و 1987) و بیادبی کلامی از کالپپر (2011) که با محوریت وجهه، ذیلِ نظریه نمایشی گافمن قرار میگیرند، استفاده شده است. برای انجام پژوهش از روش کیفیِ تحلیل مضمون استفاده شد. سرانجام، با تحلیل حدود 1500 اظهارنظر (کامنت) که حاوی خشونت کلامی بودند، اشباع نظری حاصل شد و تعداد 9 مضمون فراگیر با عنوان زندگی شخصی، جایگاه و مقام حرفه‌ای هنرمند، آسایش و رفاه، جنسی، جنسیت، سیاست، مذهب، قومیت و اصل و نسب و دغدغههای اجتماعی، فرهنگی و شهروندی استخراج شدند. پس از این مرحله، شبکه مضامین فراگیر به عنوان الگوهای اصلی و پرتکرار داده‌های متنی، ترسیم و همچنین پیش از آن در جداول نُهگانه دو سطح دیگر مضامین یعنی تعداد مضامین پایه و سازماندهنده آورده، توصیف و تحلیل شد.
سوسن باستانی؛ هادی خانیکی؛ سعید ارکان‌زاده یزدی
چکیده
بعد از انقلاب ارتباطات و اطلاعات و ظهور رسانههای نوین، انحصار رسانههای جریان اصلی از دست رفت و مردم با ابزارهای بسیار متنوع‌تری روبه‌رو شدند. پژوهش حاضر، به پیمایش مصرف و میزان اعتماد و رضایت و مشارکت رسانهای شهروندان تهرانی میپردازد که با ابزار پرسشنامه بسته در میان مناطق مختلف تهران انجام‌شده است. پیمایش نشان میدهد که ...
بیشتر
بعد از انقلاب ارتباطات و اطلاعات و ظهور رسانههای نوین، انحصار رسانههای جریان اصلی از دست رفت و مردم با ابزارهای بسیار متنوع‌تری روبه‌رو شدند. پژوهش حاضر، به پیمایش مصرف و میزان اعتماد و رضایت و مشارکت رسانهای شهروندان تهرانی میپردازد که با ابزار پرسشنامه بسته در میان مناطق مختلف تهران انجام‌شده است. پیمایش نشان میدهد که استفاده رسانههای جریان اصلی روزنامه، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری در میان افرادی با ویژگی‌های شخصی متفاوت چندان تفاوتی با هم ندارد اما افرادی با تحصیلات بالاتر یا سن پایینتر به‌طور معنیداری متفاوت از دیگران رسانههای نوین را مصرف می‌کنند. همچنین پیمایش مشخص میکند که مصرف رسانههای نوین در میزان زمان مصرف رسانههای جریان اصلی اثرگذار بوده اما در میزان رضایت یا اعتماد یا اثرگذاری آنها چندان نقشی نداشته است.
محمد رضایی؛ مهدی غلامزاده
چکیده
در میانِ اندیشمندان و جامعه‌شناسانِ ایرانی مجادله‌ای مبنی بر فردگرا یا جمع‌گرا بودن جامعۀ ایرانی وجود دارد؛ اما این مجادله و همچنین پژوهش‌های تجربی در مورد فردگرا یا جمع‌گرا بودن جامعۀ ایران فارغ از توجه به زندگی ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی مجازی، شکل‌گرفته و انجام‌شده است. حال‌آنکه با گسترش استفاده از این شبکه‌ها در سالهای ...
بیشتر
در میانِ اندیشمندان و جامعه‌شناسانِ ایرانی مجادله‌ای مبنی بر فردگرا یا جمع‌گرا بودن جامعۀ ایرانی وجود دارد؛ اما این مجادله و همچنین پژوهش‌های تجربی در مورد فردگرا یا جمع‌گرا بودن جامعۀ ایران فارغ از توجه به زندگی ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی مجازی، شکل‌گرفته و انجام‌شده است. حال‌آنکه با گسترش استفاده از این شبکه‌ها در سالهای اخیر لازم است تا جمع‌گرایی و فردگرایی در نسبت با شبکه‌های مجازی نیز مورد مطالعه قرار گیرد. برای مطالعۀ این موضوع در این پژوهش، کار با نظریۀ فردگرایی شبکه‌ای بری وِلمن (2012) آغاز گردید و درنهایت این مفهوم بازتعریف و مقیاسی برای سنجش آن ساخته شد؛ بنابراین یکی از نوآوری‌های این پژوهش ساخت مدل اندازه‌گیری برای این مفهوم بوده است. یافته‌های به‌دست‌آمده نشان از فردگرایی شبکه‌ای در سطح متوسط دارد و به‌طورکلی می‌توان گفت کنش‌های فردگرایانه و جمع‌گرایانه در سطوح مختلف در شبکه‌های اجتماعی مجازی دیده میشود. همچنین یافته‌های جدید نشان میدهد خانواده‌گرایی به‌عنوان یکی از فرهنگ‌های عمومی جامعۀ ایران در شبکه‌های مجازی نیز نقش چشمگیری دارد. در نهایت می‌توان گفت مقیاس فردگرایی شبکه‌ای ساخته‌شده در این پژوهش که برای اولین بار سنجش شده است می‌تواند الگوی مناسبی در مطالعه فردگرایی در فضای مجازی باشد که لازم است اصلاح و دوباره سنجش شود.
علی جنادله؛ مریم رهنما
چکیده
افزایش مصرف رسانههای نوین توجه پژوهشگران در خصوص رابطه این فناوری‌ها با ابعاد مختلف زندگی روزمره را به خود جلب کرده است. در این میان دیدگاههای متضادی در خصوص دلالت‌های فناوریهای نوین رسانهای در ارتباط با خانواده‌ها مطرح‌شده است. در جامعه ما نیز مصرف رو به رشد رسانههای نوین، زمینه‌ساز مطالعات قابل‌توجهی در خصوص تأثیر این ...
بیشتر
افزایش مصرف رسانههای نوین توجه پژوهشگران در خصوص رابطه این فناوری‌ها با ابعاد مختلف زندگی روزمره را به خود جلب کرده است. در این میان دیدگاههای متضادی در خصوص دلالت‌های فناوریهای نوین رسانهای در ارتباط با خانواده‌ها مطرح‌شده است. در جامعه ما نیز مصرف رو به رشد رسانههای نوین، زمینه‌ساز مطالعات قابل‌توجهی در خصوص تأثیر این رسانه‌ها بر خانواده‌ها شده است. ما در این مقاله، دیدگاههای مختلف مربوط به تأثیر رسانههای نوین بر خانواده را ذیل سه رویکرد آسیب‌شناختی؛ تأثیرات ایجابی؛ و پیچیدگی تأثیرات صورت‌بندی کرده‌ایم و بر همین اساس مقالات منتشرشده طی دهه اخیر (1395-1385) را مورد بررسی قرار داده‌ایم. روش تحقیق در این مقاله فرا تحلیل می‌باشد و مقالات در ابعاد مختلف رویکرد نظری، روش، متغیرهای تحقیق و یافته‌های تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها نشان میدهد که در بیشتر این مقالات رویکرد آسیب‌شناختی حاکم بوده و رسانههای نوین، به‌عنوان رسانه‌هایی آسیب‌زا بازنمایی شده‌اند. همچنین علاوه بر بی‌توجهی به تأثیرات مثبت این رسانه‌ها، پیچیدگی تأثیرات رسانههای نوین و همچنین نقش متغیرها و عوامل میانجی و نقش خانواده‌ها در پذیرش یا عدم پذیرش این رسانه‌ها و کنترل تأثیرات آنها نادیده گرفته‌شده است. بر همین اساس با نگاهی مبتنی بر جبرگرایی تکنولوژیک، تصویری منفعلانه از خانواده در مواجهه با این رسانه‌ها ترسیم‌شده است. در نهایت بر اساس این یافته‌ها پیشنهادهایی در خصوص به‌کارگیری نظریات موضوعی به‌ویژه نظریه‌های حوزه مطالعات خانواده، روش‌های ترکیبی، انجام مطالعات طولی و توجه جدی به مکانیزم‌های تأثیرگذاری و متغیرهای میانجی جهت فهم و تبیین بهتر رابطه متقابل رسانههای نوین و ابعاد مختلف خانواده ارائه‌شده‌اند.
اشرف کریمی راهجردی؛ عبدالعلی قوام؛ رها خرازی آذر؛ علی گرانمایه پور
چکیده
این پژوهش به بررسی نقش رسانه های مبتنی بر موبایل بر شکل گیری خرد جمعی پرداخت. در این پژوهش کیفی، با رویکرد تحلیل محتوا، جامعه آماری اساتید دانشگاه و صاحب نظران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود که تا حد اشباع پیش رفت. غالب افراد خرد جمعی را نوعی تصمیم گیری جمعی و مشارکتی بر مبنای نظام ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی نقش رسانه های مبتنی بر موبایل بر شکل گیری خرد جمعی پرداخت. در این پژوهش کیفی، با رویکرد تحلیل محتوا، جامعه آماری اساتید دانشگاه و صاحب نظران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود که تا حد اشباع پیش رفت. غالب افراد خرد جمعی را نوعی تصمیم گیری جمعی و مشارکتی بر مبنای نظام ارزشی و تجربیات مرجع با توان تشخیص و درک عمومی یک گروه انسانی نسبت به مسائل مشترک می دانستند که حاصل هم افزایی درک و تشخیص آحاد گروه در یک مشارکت ضابطه مند است و شاخص هایی چون مشارکت جمعی بر اساس منفعت جمعی مبتنی بر عقل جمعی با توجه به حساسیت اجتماعی و رفتار جمعی با توجه به تجربیات مرجع و نظام ارزشی و توجه ویژه به فرهنگ و زبان و تاریخ مشترک و عمومیت دیالکتیک عقل و هیجان در جمع در راستای سودجویی اجتماعی و مشارکت را برای آن برشمردند و ابراز داشتند رسانه های مبتنی بر موبایل به سبب فرامرزی و کم هزینه بودن، گسترش آزادی بیان، محلی برای تضارب افکار عمومی شده اندو امکان اشاعه افکار عمومی از طریق مشارکت مستقیم شهروندان را فراهم آورده اند و بستر انعکاس واقعیت های اقتصادی و اجتماعی بدون سانسورو بدون جانبداری و اعطاء فرصت یکسان به موافقان و مخالفان برای اظهار نظر سبب شده تا گامی در راستای شکل گیری خرد جمعی برداشته شود.
احمدرضا معتمدی
چکیده
«زیگفرید کراکوئر» به‌مثابه آخرین نظریه‌پرداز واقع‌گرا در دوران کلاسیک، وجه ذاتی ماهیت بازنمایی رسانه فیلم را «مفاهیم بنیادین» و به تعبیر خودش «رویکرد عکاسانه» تلقی میکند و خلاقیت‌های فنی را عرضِ ذاتی فیلم می‌شناسد. «راجر اسکروتن»، «بازنمایی» را حد اطلاق به کنشی می‌داند که «علت غایی» خودش باشد. ...
بیشتر
«زیگفرید کراکوئر» به‌مثابه آخرین نظریه‌پرداز واقع‌گرا در دوران کلاسیک، وجه ذاتی ماهیت بازنمایی رسانه فیلم را «مفاهیم بنیادین» و به تعبیر خودش «رویکرد عکاسانه» تلقی میکند و خلاقیت‌های فنی را عرضِ ذاتی فیلم می‌شناسد. «راجر اسکروتن»، «بازنمایی» را حد اطلاق به کنشی می‌داند که «علت غایی» خودش باشد. اگر عکس «الف»، تصویرگر موضوع «ب» است، به شرطی عکس «الف» مصداق بازنمایی است، که مقصود اصلی دیدار، عکس «الف» باشد و نه دیدن موضوع «ب». بنابراین «رویکرد عکاسانه» در فیلم، که ذهن آگاه و نیت هدفمند را از واسطۀ موضوع «بازنموده» و تصویر آن حذف میکند؛ نه کنش «بازنمایی» تلقی میشود و نه بالمآل «اثر هنری».منازعه ناتمام شکل‌گرا ـ واقع‌گرا در دوران کلاسیک، در نظریه‌های فیلم معاصر یا در مباحث زبان‌شناختی، نشانه‌شناختی، معناشناختی، روان‌کاوی، جامعه‌شناختی،... مفقود میشود و یا در نظریه‌هایی معطوف به منازعه، چون راجر اسکروتن و موارد مشابه، به انسداد مضاعف می‌رسد. مدعای این نوشتار آن است که رویکردهای شناختی، همواره در جمع‌بندی منازعه شکل‌گرا ـ واقع‌گرا به بن‌بست می‌رسد. راهکار بنیادین، رویکرد هستی‌شناختی به ماهیت بازنمایی فیلم است، که از ابتدا مورد توجه متفکران و فلسفه‌ورزان «فلسفه هنر دینی» بوده است. روش تحقیق در این نوشتار برمبنای پژوهش کتابخانه‌ای و تحلیلی ـ توصیفی است.
هادی خانیکی؛ حسین کرمانی
چکیده
هدف ما در این مقاله تحلیل وضعیت کنش ارتباطی و حوزۀ عمومی در مکالمه‌های روزنامه‌نگاران ایرانی در تلگرام است. در واقع پرسش اصلی تحقیق این است که آیا مکالمه‌های روزنامه‌نگاران به‌عنوان افرادی که عموماً مدعی تحقق جامعۀ مدنی شناخته می‌شوند، خود از ویژگی‌های لازم برای شکل‌گیری حوزۀ عمومی و همچنین تقویت کنش ارتباطی- که ناظر به تفاهم ...
بیشتر
هدف ما در این مقاله تحلیل وضعیت کنش ارتباطی و حوزۀ عمومی در مکالمه‌های روزنامه‌نگاران ایرانی در تلگرام است. در واقع پرسش اصلی تحقیق این است که آیا مکالمه‌های روزنامه‌نگاران به‌عنوان افرادی که عموماً مدعی تحقق جامعۀ مدنی شناخته می‌شوند، خود از ویژگی‌های لازم برای شکل‌گیری حوزۀ عمومی و همچنین تقویت کنش ارتباطی- که ناظر به تفاهم است نه منفعت شخصی- برخوردار است یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش ایدۀ هابرماس دربارۀ حوزۀ عمومی و کنش ارتباطی را به‌عنوان بستر نظری انتخاب کردیم. میدان تحقیق را مکالمات روزنامه‌نگاران ایرانی در گروه «پیشنهادات برای انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران» که در تلگرام تشکیل شده بود انتخاب کردیم. برای نمونه‌گیری از اولین پیام آغاز کرده و تا حصول اشباع نظری ادامه دادیم. بر این اساس، 1117 پیام در این گروه کدگذاری و تحلیل شد. سپس با مثلث‌بندی روش‌های مشاهدۀ مشارکتی در گروه‌های تلگرام، تحلیل مکالمه و تحلیل گفتمان انتقادی رسانههای اجتماعی، مکالمه‌ها را تحلیل کردیم. ما با توجه به تفاوت‌های مکالمه در گروه‌های تلگرام و مکالمه در دنیای واقعی، ابتدا این تفاوت‌ها را شناسایی و تحلیل کرده، سپس مکالمات روزنامه‌نگاران ایرانی را تحلیل کردیم. در ادامه، یافته‌های تحقیق نشان داد که باوجود برخی نشانه‌ها دال بر کنش ارتباطی، آنچه که در این مکالمه‌ها رخ میدهد فاصلۀ زیادی با شکل‌گیری یک حوزۀ عمومی خرد دارد. در واقع، در مکالمه‌های خصومت‌آمیز و چالشی، بسامد موارد مربوط به نقض حوزۀ عمومی زیاد دیده میشود که نشان‌دهنده ضرورت تلاش روزنامه‌نگاران ایرانی برای تقویت کنش ارتباطی و همچنین تحقق حوزۀ عمومی خرد در اجتماع خود دارد.
سعید ذکایی؛ محمد جواد ایمانی خوشخو
چکیده
با توجه به این که شوخی سیاسی یکی از قالب‌های رایج ارتباطی در ایام حساس انتخابات ریاست ریاست جمهوری سال 1396 بود، این پژوهش به این سوال پرداخته است که چگونه در سیاسی‌ترین زمان ممکن از شوخی سیاسی بهره گرفته شده است. بدین منظور دو گروه تلگرامی با گرایشات مفرط اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی انتخاب شد و بیش از 7000 پیام از این دو گروه در بازه‌ی زمانی ...
بیشتر
با توجه به این که شوخی سیاسی یکی از قالب‌های رایج ارتباطی در ایام حساس انتخابات ریاست ریاست جمهوری سال 1396 بود، این پژوهش به این سوال پرداخته است که چگونه در سیاسی‌ترین زمان ممکن از شوخی سیاسی بهره گرفته شده است. بدین منظور دو گروه تلگرامی با گرایشات مفرط اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی انتخاب شد و بیش از 7000 پیام از این دو گروه در بازه‌ی زمانی یک ماه قبل از انتخابات با روش سایبراتنوگرافی مورد تحلیل گرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که شوخی در مقام سلاح در نبرد نشانه‌شناختی علیه گروه رقیب و حفظ فاصله شناختی از ایشان استفاده شد و در مقام تسکین به عنوان ابزاری برای کاهش فشارها و اضطرابهای سیاسی و افزایش همدلی با خودیها مورد استفاد قرار گرفت. اما تفاوت عمده در بین دو گروه، استفاده از شوخی مقاومت (استهزای شرایط بد) توسط گروه اصلاحطلب بود. همچنین جریان یافتن ارتباطات سیاسی در بستر شبکه‌های اجتماعی مجازی، از یک سو موجب متناسبسازی این بستر با شرایط زبانی و فرهنگی مخاطبان و از سوی دیگر، باعث تغییر منطق امر سیاسی بواسطه ویژگی‌های ذاتی این رسانه شده است. در واقع، در این بستر نوظهور شاهد اختلاط و درهمرفتگی فضاها (سیاسی و غیرسیاسی، شخصی و غیرشخصی، شادی و غم و ...) هستیم.
محمد محسن؛ حوراء حومانی
چکیده
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و به ویژه بعد از فروپاشی اردوگاه اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی ایران به دشمن اصلی ایالات متحده در منطقهی خاورمیانه تبدیل شد. از آنجا که سکانداران کاخ سفید به این باور رسیدهاند که دورهی تاثیر گذاری و ایجاد تغییرات مورد نظر از طریق إعمال پارامترهای سخت اقتصادی یا نظامی سنتی به سر آمده ...
بیشتر
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و به ویژه بعد از فروپاشی اردوگاه اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی ایران به دشمن اصلی ایالات متحده در منطقهی خاورمیانه تبدیل شد. از آنجا که سکانداران کاخ سفید به این باور رسیدهاند که دورهی تاثیر گذاری و ایجاد تغییرات مورد نظر از طریق إعمال پارامترهای سخت اقتصادی یا نظامی سنتی به سر آمده است، از همین رو به بهره گیری از آنچه جوزف نای آن را "قدرت نرم" نامید و در دو دههی گذشته به گفتمانی اساسی در محافل فکری تبدیل شده است روی آوردند. در واقع ایالات متحدهی آمریکا ستون فقرات جنگ نرم خود را بر محور تخریب چهرهی ایران در نزد افکار عمومی جهانی متمرکز ساخته است و در این میان فیلمهای آمریکایی به سان اسب معروف تروا، به بازیگری کلیدی برای تحقق این هدف و تاثیر گذاری بر اندیشه و تفکر کشورها و ملل مختلف تبدیل شده است.پژوهش پیش رو از سویی به ریشههای نزاع ایران و آمریکا میپردازد و از سوی دیگر با تمرکز بر کارکرد سینما و هالیوود که به سان دو بال هستهای جنگ نرم آمریکا، تاثیرات بیسابقه و مخربی بر کشورها و ملل مختلف از خود بر جای میگذارد ابزارهای مورد استفاده در این جنگ را مورد بررسی قرار داده است. در این راستا نویسندگان مقاله 25 فیلم درام آمریکایی را که در فاصلهی سالهای 1979 تا 2016 با موضوع تاریخ معاصر ایران و تاریخ قدیم امپراطوری آن بر روی پرده رفتهاند را مورد مطالعه و ارزیابی قرار دادهاند.این پژوهش همچنین ارتباط میان هالیوود و هیمنهی (هژمونی) فرهنگی و سیاسی موجود در تولیدات ایدئولوژیزه شده، و نیز ارتباط میان آن و بازارهای مالی در زمینه ی تجارت و رفاه طلبی ایدئولوژیزه شده را از نظر دور نداشته است و آمار و ارقام جامعی از میزان فروش و سود این فیلمها در گیشهی سینماهای جهان و خاورمیانه ارائه مینماید. از دیگر سو نگارندگان، به نوع جهت گیری این فیلمها در انتخاب موضوعات و مضامین فرهنگی و سیاسی مرتبط با جمهوری اسلامی ایران مانند: حمایت از تروریسم، نقض دمکراسی، و نقض حقوق بشر نیز توجه داشته اند.این پژوهش در پایان چشم انداز جامعی از جنگ نرم کنونی ضد ایران، ارائه و راهکارهای عمل گرایانه برای مواجهه با آن پیشنهاد میدهد.
محمد سعید ذکایی؛ محمد تقی کرمی؛ شیما فرزادمنش
چکیده
فضای مجازی عرصه ای برای بازنمایی هویت های اجتماعی است و در این میان هویت های زنانه نیز مجال بسیاری برای خود ابرازی در این میدان یافته اند. فضای مجازی همزمان انعکاس‌دهنده و برسازنده زندگی روزمره است. پژوهش حاضر با تأکید بر زندگی روزمره خانوادگی زنان ایرانی در اینستاگرام در جستجوی فهم چگونگی استفاده آنها از فضای مجازی برای تأثیرگذاری ...
بیشتر
فضای مجازی عرصه ای برای بازنمایی هویت های اجتماعی است و در این میان هویت های زنانه نیز مجال بسیاری برای خود ابرازی در این میدان یافته اند. فضای مجازی همزمان انعکاس‌دهنده و برسازنده زندگی روزمره است. پژوهش حاضر با تأکید بر زندگی روزمره خانوادگی زنان ایرانی در اینستاگرام در جستجوی فهم چگونگی استفاده آنها از فضای مجازی برای تأثیرگذاری بر مخاطب و الگوهای بازخورد مخاطبان در صفحات و پست‍های اینستاگرامرهای زن خانه دار می‌باشد. با تحلیل بیش از 800 پست از 26 اینستاگرامر و نظرات مخاطبان ذیل پست‍ها، سه مضمون کلی شامل مادری و خانه ایده آل؛ انقیاد توأم با قدرتمندی / بازنمایی هویت‌های زنانه-مردانه و پارادوکس‌های هویتی / بازنمایی مفهوم خوشبختی در پیوند با خانواده، مصرف تظاهری و زیبایی استخراج و تحلیل شده اند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که شبکه اینستاگرام برای زنان اینستاگرامر ایرانی دارای کارکرد هویت‍بخشی و فراغتی است که در بستر آن زنان ضمن بازنمایی نقش های جنسیتی در قالب کلیشه های سنتی، نسبت به الگوهای حاکم بر ساختارهای مردسالارانه مقاومت داشته و کنش‌های آگاهانه ای برای رسیدن به اهداف خود و تبدیل شدن به اینستاگرامر انجام می‌دهند و در این مسیر، همزمان درجاتی از سوژگی و فرودستی آنان بازنمایی میشود.
هادی خانیکی
چکیده
مقاله پیش رو مروری بر سیر تحول مفهوم ارتباطات در ایران بر پایه آموزش‌های جدید دانشگاهی دارد. مطالعات نخستین در این حوزه، بر دو واژه "وسایل ارتباط جمعی" و "رسانه" مبتنی است که واژه نخست، مورد تأکید مرحوم دکتر معتمدنژاد و واژه دوم، مورد تأکید روانشاد دکتر مجید تهرانیان بود. این تمایز در نامگذاری تنها از اختلاف بر سر دامنه سختافزارها ...
بیشتر
مقاله پیش رو مروری بر سیر تحول مفهوم ارتباطات در ایران بر پایه آموزش‌های جدید دانشگاهی دارد. مطالعات نخستین در این حوزه، بر دو واژه "وسایل ارتباط جمعی" و "رسانه" مبتنی است که واژه نخست، مورد تأکید مرحوم دکتر معتمدنژاد و واژه دوم، مورد تأکید روانشاد دکتر مجید تهرانیان بود. این تمایز در نامگذاری تنها از اختلاف بر سر دامنه سختافزارها و فناوریهای ارتباطی نشئت نمیگیرد، بلکه ناظر بر وجوه اجتماعی زبان ومعنا یافتن واژگان در این حوزه نیز هست؛ چنانکه بر واژه "رسانه" در این میان معانی جدیدی بار شد که پیش از این، در زبان فارسی به چشم نمی‌خورد. مقاله با مطالعه تاریخی و با روش اسنادی روند پیدایش و تحول این مفاهیم را از میان آثار و نوشتههای معتمدنژاد و تهرانیان که هر دو نقش مؤسس در آموزش و پژوهش ارتباطات در ایران دارند، واکاویده و به اعتبار تأسیس دانشکده علوم ارتباطات و راهاندازی فصلنامه "مطالعات رسانههای نوین"، انتظارهای جدید از دانش ارتباطات و رسانههای نوین را مطرح کرده است. نویسنده در این مقاله بر اساس مطالعهای تاریخی و تطبیقی نتیجه میگیرد که در "مطالعات رسانههای نوین باید هر دو وجه سختافزاری و نرمافزاری تحولات جدید را در تمامی‌سطوح رسانهای و ارتباطی مد نظر قرار داد.
سید محمد مهدی زاده طالشی؛ اقبال خالدیان؛ مهراوه فردوسی
چکیده
چکیده هدف عمده‌ای که این مقاله در پی آن بود، بررسی نقش نرم‌افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است. برای رسیدن به این هدف، با رجوع به آراء اساتید و صاحبنظران حوزه رسانه و جامعه‌شناختی، پدیده نرم‌افزار اجتماعی «تلگرام» را مطالعه میکند. صاحبنظران با نمونه‌گیری خوشه‌ای و هدفمند، انتخاب ...
بیشتر
چکیده هدف عمده‌ای که این مقاله در پی آن بود، بررسی نقش نرم‌افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است. برای رسیدن به این هدف، با رجوع به آراء اساتید و صاحبنظران حوزه رسانه و جامعه‌شناختی، پدیده نرم‌افزار اجتماعی «تلگرام» را مطالعه میکند. صاحبنظران با نمونه‌گیری خوشه‌ای و هدفمند، انتخاب گردید. چارچوب نظری حول نظریات تبلیغات و اقناع، برجسته‌سازی و استفاده و رضامندی انتخاب شده است. نتایج در دو بخش توصیفی و استنباطی بررسی و تشریح شده است. نتایج توصیفی در محورهای چهارگانة میزان استفاده پاسخگویان از اینترنت (خیلی زیاد)، میزان استفاده از نرم‌افزار اجتماعی تلگرام (زیاد)، دلایل استفاده از نرم‌افزار اجتماعی تلگرام (کسب اطلاعات و آگاهی از اوضاع اجتماعی و سیاسی) و نقش نرم‌افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری بررسی شده است. نتایج تبیینی نشان میدهد که بین جلب توجه به انیمیشن‌ها و ویدیوهای تبلیغاتی «تلگرام» و شرکت در انتخابات، رابطه معناداری وجود دارد. بین کارکردهای نرم‌افزار اجتماعی «تلگرام» (شبکه‌ای بودن، در دسترس بودن، سرعت بالا) و انتشار پیام‌های تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین جذابیت شعارها و تبلیغات نامزدها در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین استفاده از نمادها و نشانه‌ها در تبلیغات کاندیداها و احزاب در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین انتشار پیام‌های افراد صاحب نفوذ سیاسی در تبلیغات انتخاباتی در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه ی معناداری وجود دارد. بین اعتماد به تبلیغات در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد.
کامران فرج زاده؛ محمدتقی تقوی فرد؛ عباس طلوعی اشلقی؛ علیرضا رشیدی کمیجان
چکیده
امروزه بسیاری از زمینه‌های تحقیقاتی و کسب‌وکار به‌نوعی با افکار، تصویرها و الگوهای ذهنی کاربران و مخاطبان خود سروکار دارند. لذا شناخت و آگاهی از نحوه‌ی طرز فکر افراد، مشتریان و مخاطبان یک مجموعه در مورد آن، تأثیر فراوانی بر اخذ تصمیمات مناسب از سوی مدیران آن مجموعه، درراستای پیشبرد اهداف و حل مسائل مختلف دارد. از طرفی جمع‌آوری ...
بیشتر
امروزه بسیاری از زمینه‌های تحقیقاتی و کسب‌وکار به‌نوعی با افکار، تصویرها و الگوهای ذهنی کاربران و مخاطبان خود سروکار دارند. لذا شناخت و آگاهی از نحوه‌ی طرز فکر افراد، مشتریان و مخاطبان یک مجموعه در مورد آن، تأثیر فراوانی بر اخذ تصمیمات مناسب از سوی مدیران آن مجموعه، درراستای پیشبرد اهداف و حل مسائل مختلف دارد. از طرفی جمع‌آوری داده از کاربران، به جهت رسیدن به اهداف و نتایج تحقیق، با استفاده از روش‌های سنتی معمولاً زمان‌بر و همراه با بی‌دقتی است. هدف از پژوهش حاضر ارائه رویکردی نوین جهت جمع‌آوری داده از افراد، به‌منظور سنجش ادراک آنان در خصوص یک موضوع معین، در قالب یک مطالعه‌ی موردی می‌باشد. در این تحقیق جهت بررسی رضایت‌مندی کاربران سه اپلیکیشن تاکسی‌های اینترنتی در ایران، به نام‌های اسنپ، تپسی و کارپینو، از نظرات آنان در شبکه اجتماعی توییتر استفاده گردید. روش تحقیق در پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی است. جامعه آماری، کلیه کاربران سه اپلیکیشن یادشده و عضو در شبکه اجتماعی توییتر، می‌باشند که نظرات خود را در رابطه با این اپلیکیشن‌ها منتشر می‌نمایند. در طول انجام تحقیق، درمجموع ۶۸۲ نظر از توییت‌های مربوطه به‌صورت مقطعی، در بازه زمانی تابستان ۱۴۰۰، با استفاده از رابط برنامه کاربردی توییتر و هشتک‌های مرتبط، جمع‌آوری گردید.
محمد تقی عباسی شوازی؛ پروین عباسی آتشگاه
چکیده
به‌موازات مسائل عمیق و متعددی که نهاد خانوادهرا در ایران با چالش مواجه کرده است، نفوذ اینترنت و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی در این نهاد این مسائل و چالش‌ها را پیچیده‌تر و مبهم‌تر کرده است؛ چالش‌هایی که تا حدی ریشه در دگرگونی روابط خانوادگی در ایران دارد. این تحقیق پیمایشی با هدف مطالعه رابطه استفاده از تکنولوژی‌های نوین ارتباطی ...
بیشتر
به‌موازات مسائل عمیق و متعددی که نهاد خانوادهرا در ایران با چالش مواجه کرده است، نفوذ اینترنت و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی در این نهاد این مسائل و چالش‌ها را پیچیده‌تر و مبهم‌تر کرده است؛ چالش‌هایی که تا حدی ریشه در دگرگونی روابط خانوادگی در ایران دارد. این تحقیق پیمایشی با هدف مطالعه رابطه استفاده از تکنولوژی‌های نوین ارتباطی بر روابط خانوادگی انجام‌شده است. جامعه آماری این مطالعه، دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیراز از تمامی مناطق ده‌گانه بوده‌اند که با تکنیک نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب، تعداد 400 نفر از آنان به‌عنوان افراد نمونه انتخاب و به پرسشنامه پاسخ دادهاند. چارچوب نظری این مطالعه ترکیبی ازنظریه‌های "خانواده شبکه‌ای" و "مرزهای خانواده" بوده است. یکی از نوآوری‌های این تحقیق استفاده از دو متغیر میانجی به نام‌های زمان خانواده و خانواده شبکه‌ای می‌باشد که از چارچوب نظریِ تحقیق گرفته‌شده است. در نهایت نتایج این تحقیق حاکی از این است که هیچ‌گونه ارتباط مستقیم و معناداری بین نوع و میزان استفاده از تکنولوژی‌های نوین ارتباطی با روابط خانوادگی وجود ندارد، بلکه این ارتباط از مسیر متغیرهای میانجی یعنی زمان خانواده و خانواده شبکه‌ای محقق میشود. متغیرهای زمان خانوادگی و خانواده شبکه‌ای به ترتیب با بتای 473/0 و 273/0 تأثیری مثبت بر روابط خانوادگی داشته‌اند و به‌طورکلی قادر به تبیین 30 درصد از واریانس متغیر روابط خانوادگی بوده‌اند.
یوسف خجیر؛ هادی خانیکی
چکیده
این مقاله به شناسایی ظرفیت‌ها و چالش‌های شبکه‌های اجتماعی مجازی در توسعه جامعه مدنی ایران و نگرش کنشگران مدنی شهر تهران در مورد آنها پرداخته است. این پژوهش از نوع آمیخته و روش آن مصاحبه عمیق و پیمایش بوده است. جامعه آماری در بخش کیفی صاحبنظران دانشگاهی و فعالان مدنی و حزبی که از بین آنها 27 نفر با نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمی کنشگران ...
بیشتر
این مقاله به شناسایی ظرفیت‌ها و چالش‌های شبکه‌های اجتماعی مجازی در توسعه جامعه مدنی ایران و نگرش کنشگران مدنی شهر تهران در مورد آنها پرداخته است. این پژوهش از نوع آمیخته و روش آن مصاحبه عمیق و پیمایش بوده است. جامعه آماری در بخش کیفی صاحبنظران دانشگاهی و فعالان مدنی و حزبی که از بین آنها 27 نفر با نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمی کنشگران مدنی شهر تهران که از بین آنها 384 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته‌ها نشان میدهد که صاحبنظران 16 ظرفیت و 12 چالش برای شبکه‌های اجتماعی در توسعه یا تضعیف جامعه مدنی مطرح کرده‌اند. کشف همسانی، امکان گفتگو، افشاگری، ایجاد حلقه ارتباطی، کاهش هزینه فعالیت‌های مدنی، گرایش زیاد مردم به شبکه‌ها، دسترسی آسان به شهروندان و دسته‌بندی نظرات آنان، آزادی در تبادل اطلاعات، دفاع از نهاد مدنی، معرفی رفتارهای نابهنجار مدنی، گستره پوشش، ارتباط دوسویه کنشگران، تقویت سرمایه اجتماعی، افزایش قدرت انتخاب از جمله ظرفیت‌ها، اعتیاد مجازی، کلاهبرداری مجازی، غلبه حاشیه بر متن، نافرهیختگی، ضعف استفاده حرفه‌ای، سیاست فیلترینگ، مطالبات مدنی کاذب، وجود روحیه نظاره‌گری کنترل و نظارت دولت، تسری مشکلات فضای مجازی بر جامعه مدنی، غلبه احساسات بر عقلانیت از جمله چالش‌هاست. از بین این موارد، کنشگران مدنی شهر تهران مهمترین ظرفیت شبکه‌ها برای جامعه مدنی را گرایش زیاد مردم به شبکه‌ها، دسترسی آسان به شهروندان و دسته‌بندی نظرات آنان و کاهش هزینه فعالیت-های مدنی و مهمترین چالش را ضعف استفاده حرفه‌ای، سیاست فیلترینگ و انتشار مطالبات مدنی کاذب عنوان کرده‌اند.
